Ứng dụng công nghệ số, tạo động lực phát triển kinh tế tập thể

TMO - Những năm qua, tỉnh Bạc Liêu đã triển khai thực hiện nhiều giải pháp, trong đó chú trọng ứng dụng công nghệ số góp phần nâng cao hiệu quả của các mô hình kinh tế tập thể, hợp tác xã (HTX) trong sản xuất nông nghiệp, tạo nền tảng cho người nông dân nâng cao thu nhập, giảm nghèo và làm giàu.

Thực tế cho thấy, việc liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị, ứng dụng chuyển đổi số đã đem lại lợi ích cho HTX và thành viên, góp phần giảm bớt nhiều khâu trung gian, giảm chi phí, hạ giá thành, gia tăng giá trị sản phẩm... Đây là yếu tố tích cực góp phần xây dựng nông thôn mới, đóng góp quan trọng vào sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Trong bối cảnh nền kinh tế số ngày càng phát triển, các HTX tỉnh Bạc Liêu đã nhận thức được tầm quan trọng của việc chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ thông tin vào sản xuất - kinh doanh.

Cùng với đó, Liên minh HTX tỉnh Bạc Liêu đã chủ động hỗ trợ các HTX trong việc sử dụng các nền tảng số, từ quản lý sản xuất, quảng bá sản phẩm đến kết nối với thị trường qua các sàn thương mại điện tử.  Toàn tỉnh Bạc Liêu hiện có 256 HTX, trong đó có 219 HTX nông nghiệp, chiếm tỷ lệ hơn 85%.

Các HTX này đã tạo việc làm cho khoảng 5.200 lao động với mức thu nhập bình quân 60 triệu đồng/người/năm. Mỗi năm, tỉnh thành lập trung bình 30 HTX mới, vượt chỉ tiêu được giao. HTX trên địa bàn tỉnh chủ yếu hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp và có sự liên kết chặt chẽ giữa các HTX với nhau, với doanh nghiệp và các tổ chức kinh tế khác.

Cụ thể, các HTX đã tham gia vào việc liên kết sản xuất và tiêu thụ nông sản, chủ yếu là lúa, tôm và các sản phẩm thủy sản, giúp nông dân ổn định đầu ra cho sản phẩm và nâng cao thu nhập. Theo thống kê, có khoảng 95 HTX (chiếm 37% tổng số HTX trong tỉnh) đã có trang thiết bị công nghệ thông tin phù hợp để ứng dụng phần mềm quản lý, truy xuất nguồn gốc và thực hiện giao dịch trực tuyến.

Nhiều HTX cũng đã tham gia vào các nền tảng thương mại điện tử như Postmart.vn và Voso.vn để đưa sản phẩm của mình tiếp cận người tiêu dùng một cách rộng rãi hơn. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, việc chuyển đổi số trong khu vực kinh tế tập thể (KTTT) vẫn còn gặp nhiều khó khăn. Mặc dù có một số HTX tiên phong ứng dụng công nghệ vào hoạt động sản xuất, nhưng số lượng HTX thật sự sử dụng công nghệ số trong hoạt động kinh doanh còn khá thấp.

Mô hình trồng dưa lưới trong nhà kính, ứng dụng công nghệ tưới nước tiết kiệm được các HTX tại Bạc Liêu lựa chọn canh tác. (Ảnh: MV).

Đặc biệt, các HTX nông nghiệp vẫn gặp phải các vấn đề về thiếu vốn, thiếu kỹ năng, công nghệ và khả năng tiếp cận các nền tảng số. Hơn nữa, chính sách hỗ trợ chuyển đổi số cho các HTX còn hạn chế, chưa đủ mạnh để giúp các HTX có thể duy trì và mở rộng việc ứng dụng công nghệ. Dù đã có nhiều nỗ lực trong việc thúc đẩy chuyển đổi số, nhưng các HTX trên địa bàn tỉnh Bạc Liêu vẫn đối mặt với một số hạn chế, như đội ngũ cán bộ quản lý của các HTX phần lớn có trình độ thấp và ít khả năng tiếp thu các kỹ năng công nghệ mới.

Các chính sách hỗ trợ cho việc chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo vẫn còn thiếu, chưa đáp ứng được nhu cầu thực tế của các HTX. Nhiều HTX có quy mô nhỏ, thiếu nguồn lực để đầu tư vào công nghệ mới và nâng cấp hệ thống quản lý. Chi phí tham gia các nền tảng thương mại điện tử và các dịch vụ công nghệ số hiện nay khá cao so với kênh truyền thống, gây khó khăn cho các HTX. Đại diện Liên minh HTX tỉnh Bạc Liêu cho biết, để thúc đẩy chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo trong khu vực KTTT và HTX, tỉnh đã triển khai một số giải pháp thiết thực như: Tăng cường tuyên truyền, phổ biến các lợi ích của việc ứng dụng công nghệ số và các nền tảng số, giúp HTX và thành viên hiểu rõ tầm quan trọng của chuyển đổi số.

Mở các lớp đào tạo, bồi dưỡng về công nghệ số, ứng dụng chuyển đổi số cho các cán bộ quản lý và thành viên HTX, đặc biệt là trong việc sử dụng phần mềm quản lý, bán hàng qua các sàn thương mại điện tử. Cần có các chính sách hỗ trợ, giúp các HTX tiếp cận với nguồn tài chính và các phần mềm công nghệ, giảm bớt chi phí tham gia các dịch vụ công nghệ số.

Tạo điều kiện để các HTX tiên phong, thành công trong chuyển đổi số được chia sẻ kinh nghiệm, xây dựng các mô hình mẫu để nhân rộng trong toàn tỉnh. Tăng cường kết nối với các đối tác trong hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, giúp các HTX tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu, nâng cao khả năng cạnh tranh…

Trong năm 2025 Bạc Liêu sẽ đẩy mạnh phát triển KTTT và HTX. 

Trước đó, vào tháng 10/2024, UBND tỉnh Bạc Liêu đã ban hành Kế hoạch phát triển kinh tế tập thể, HTX năm 2025. Kế hoạch đã đề ra các giải pháp để phát triển kinh tế tập thể năm 2025 bao gồm: Tuyên truyền, phổ biến, quán triệt các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về kinh tế tập thể; tiếp tục đổi mới, hoàn thiện cơ chế, chính sách hỗ trợ của Nhà nước về phát triển kinh tế tập thể;

Đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của các tổ chức kinh tế tập thể; nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước đối với kinh tế tập thể; tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh, các tổ chức chính trị - xã hội, xã hội - nghề nghiệp và Liên minh Hợp tác xã tỉnh đối với phát triển kinh tế tập thể. Để tổ chức thực hiện Kế hoạch, UBND tỉnh giao cho các sở, ngành, địa phương căn cứ vào Kế hoạch này và các văn bản của bộ, ngành Trung ương, trên cơ sở nhiệm vụ được giao trong công tác phát triển kinh tế tập thể, HTX hoàn thiện kế hoạch phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã năm 2025 của sở, ngành, địa phương quản lý và lồng ghép nội dung phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã vào các chương trình, kế hoạch, đề án phát triển có liên quan khác;

Đồng thời lập kế hoạch, dự toán chi tiết phù hợp với định mức chi tiêu tài chính hiện hành, thông qua Sở Tài chính thẩm định, trình cấp thẩm quyền phê duyệt làm căn cứ thực hiện.

Ứng dụng tiến bộ kỹ thuật, công nghệ số đã góp phần giảm công sức lao động, giảm chi phí trong sản xuất, từ đó góp phần tăng thêm phần thu nhập cho thành viên, giúp hoạt động quản lý, điều hành HTX được chính xác, kịp thời, nhanh chóng, hiệu quả, tiết kiệm thời gian và đảm bảo đúng quy định.

Trên cả nước, những năm qua, Đảng, Nhà nước, Chính phủ, các cấp, các ngành, địa phương luôn quan tâm và ban hành, triển khai nhiều chủ trương, cơ chế, chính sách để phát triển kinh tế tập thể, HTX. Đến nay, khu vực kinh tế tập thể cơ bản đã khắc phục được tình trạng yếu kém kéo dài. Các HTX đã cơ bản hoàn thành việc chuyển đổi sang mô hình kiểu mới. Số lượng HTX, liên hiệp HTX thành lập mới tăng đáng kể, phát triển đa dạng hơn về ngành nghề, quy mô và trình độ; hỗ trợ tốt hơn cho các thành viên, tạo việc làm và nâng cao thu nhập cho người lao động. Tính liên kết giữa các HTX và với doanh nghiệp, các tổ chức kinh tế khác bước đầu đã có sự phát triển nhanh chóng.

Tuyết Mai