Triển khai hiệu quả công tác phân loại chất thải rắn tại nguồn

TMO - Thời gian qua, TP. Nha Trang (tỉnh Khánh Hoà) đã tập trung triển khai công tác phân loại chất thải rắn sinh hoạt (CTRSH) tại nguồn, đảm bảo lộ trình theo quy định của Luật Bảo vệ môi trường 2020. Bên cạnh đó, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm của mỗi người dân về công tác bảo vệ môi trường.

Theo Bộ Tài nguyên và Môi trường, hiện nay, môi trường nước ta đang tiếp tục chịu sức ép lớn từ nguồn chất thải rắn sinh hoạt. Ước tính khoảng trên 60.000 tấn thải ra mỗi ngày. Một số địa phương đã xuất hiện các điểm “nóng” về môi trường và rõ hơn ở các khu đô thị lớn với nhiều hoạt động phát triển kinh tế - xã hội.

Do đó, phân loại CTRSH tại nguồn là một chủ trương hoàn toàn đúng đắn bởi rác thải nếu chỉ chôn lấp thông thường sẽ gây rất nhiều lãng phí như: tốn diện tích lớn cho việc xây dựng, chi phí vận hành các bãi chôn lấp; nguy cơ gây ô nhiễm môi trường...

Theo Luật bảo vệ môi trường năm 2020, sau ngày 31/12 năm 2024, việc xử phạt hành chính đối với hộ gia đình, cá nhân không phân loại CTRSH sẽ chính thức được áp dụng. Đối với nhiều địa phương như TP.Nha Trang (tỉnh Khánh Hoà), việc phân loại rác thải tại nguồn đã và đang được người dân tích cực hưởng ứng. Theo đó, tực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh Khánh Hòa về phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn, thời gian qua, bằng những hành động cụ thể, TP. Nha Trang từng bước tuyên truyền, triển khai thực hiện công tác này.

Thành phố yêu cầu từ ngày 1-1-2025 và các năm tiếp theo, 100% xã, phường trên địa bàn thành phố thực hiện việc phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn. Hiện nay, ở các xã, phường, tổ dân phố, bến tàu du lịch, cơ quan nhà nước… trên địa bàn TP. Nha Trang đã đồng loạt triển khai lắp đặt các thùng rác 2, 3 ngăn để phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn.

Đơn cử như tại tại bến tàu Du lịch Nha Trang hiện nay cũng có 10 bộ thùng rác 3 ngăn phân loại CTRSH tại nguồn đặt tại các vị trí có nhiều người dân và du khách tham gia hoạt động du lịch. Đại diện Ban Quản lý vịnh Nha Trang cho biết, mỗi bộ thùng rác chia thành 3 ngăn rác tái chế, rác thực phẩm và rác sinh hoạt khác với màu sắc khác nhau, dễ nhận dạng trong quá trình thu gom.

Khách du lịch phân loại rác tại bến tàu Du lịch Nha Trang. (Ảnh minh hoạ: TN).

 Qua đó nhằm tuyên truyền, phổ biến việc chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường, thay đổi hành vi, thói quen và tính tự giác thực hiện việc phân loại chất thải rắn tại nguồn cho doanh nghiệp, người dân và du khách". Theo chia sẻ của một số du khách, khi đến Bến tàu Du lịch Nha Trang, các thùng rác phân loại rác thải với nhiều màu sắc bắt mắt có cả tiếng Việt, tiếng Anh… nên dễ nhận biết. Khách du lịch cho rằng, việc phân loại rác thải là cách làm rất văn minh, đem lại hiệu quả cao, vừa tái chế được rác thải, vừa đảm bảo môi trường cho vịnh Nha Trang.

Còn tại phường Vạn Thạnh, cùng với việc lắp đặt các thùng rác phân loại CTRSH tại nguồn, đến nay, phường đã thành lập các tổ tuyên truyền đến 180 hộ gia đình trên địa bàn để tặng 24kg túi rác tự phân hủy có các màu sắc theo đúng quy chuẩn; phát các tờ rơi tuyên truyền, phổ biến cho các hộ dân nắm rõ quy định về phân loại chất thải rắn sinh hoạt.

Lãnh đạo Phòng Tài nguyên - Môi trường TP. Nha Trang thông tin, hiện nay phòng đã xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện phân loại rác thải tại nguồn; trang bị thùng rác 2 ngăn, có hướng dẫn cách thức phân loại rác thải để công chức, nhân viên, người lao động thuận tiện trong việc phân loại rác thải tại nơi làm việc.

Qua đó, nhằm giảm thiểu rác thải nhựa, nâng cao nhận thức về việc sử dụng các sản phẩm dễ tiêu hủy, có thể tái sử dụng, thân thiện với môi trường cho cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong cơ quan. Lãnh đạo UBND TP. Nha Trang cho biết, thực hiện các văn bản chỉ đạo của UBND tỉnh về việc triển khai thực hiện phong trào “Chống rác thải nhựa” trên địa bàn tỉnh; đồng thời triển khai có hiệu quả các dự án, nhiệm vụ về thực hành lối sống xanh, du lịch xanh tại Đề án “Chuyển đổi xanh, tăng trưởng xanh TP. Nha Trang giai đoạn 2024 - 2030”..., ngày 8-7, UBND TP. Nha Trang đã ban hành kế hoạch về triển khai thực hiện phân loại chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn thành phố.

Cùng với đó, UBND TP. Nha Trang ban hành kế hoạch triển khai thực hiện “Phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn” và phong trào “Không sử dụng sản phẩm nhựa dùng một lần và túi ni lông khó phân hủy” cho các cơ sở kinh doanh du lịch trên địa bàn thành phố.

Theo đó, kế hoạch sẽ thực hiện tuyên truyền, nâng cao nhận thức, phổ biến các quy định của pháp luật, chế tài, xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường liên quan đến hoạt động phân loại, lưu giữ, chuyển giao chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn cho người quản lý, công nhân viên, người lao động tại các cơ sở kinh doanh du lịch, từ đó dần thay đổi hành vi, thói quen sử dụng sản phẩm nhựa dùng một lần và túi ni lông khó phân hủy tại nơi làm việc và trong sinh hoạt hàng ngày.

Thành phố cũng đề nghị các đơn vị, cơ sở kinh doanh du lịch có kế hoạch thay thế, hạn chế các sản phẩm nhựa sử dụng một lần bằng các sản phẩm sử dụng vật liệu thân thiện môi trường, có thể tái sử dụng, tái chế; phổ biến, tuyên truyền cho người quản lý, công nhân viên và người lao động tại cơ sở thực hiện phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn theo hướng dẫn của UBND TP. Nha Trang...Theo lộ trình kế hoạch của TP. Nha Trang, đến ngày 31-12, 100% cơ sở kinh doanh du lịch được tuyên truyền về kế hoạch hành động và phong trào.

Đồng thời, đến ngày 30-6-2025, 50% cơ sở kinh doanh du lịch đăng ký tham gia kế hoạch; đến ngày 31-12-2025, 70% cơ sở kinh doanh du lịch đăng ký tham gia kế hoạch; đến năm 2030, 100% cơ sở kinh doanh du lịch đăng ký tham gia kế hoạch.UBND TP. Nha Trang yêu cầu từ ngày 1-1-2025 và các năm tiếp theo, 100% xã, phường thực hiện phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn theo quy định.

Phân loại CTRSH tại nguồn giúp bảo vệ môi trường bền vững. (Ảnh minh hoạ). 

Song song đó, phối hợp với Ban Quản lý Dịch vụ công ích, đơn vị thu gom, vận chuyển CTRSH khác (nếu có) để xác định vị trí, địa điểm, thời gian, tần suất, tuyến thu gom và lộ trình di chuyển của các phương tiện vận chuyển để đảm bảo thu gom chất thải rắn sinh hoạt sau phân loại được đồng bộ, hiệu quả, tiết kiệm, phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương. Dưới sự chỉ đạo, quan tâm của các cấp lãnh đạo, chính quyền địa phương, công tác phân loại CTRSH tại nguồn tại TP.Nha Trang đã có những chuyển biến rõ rệt.

Tuy nhiên, ý thức của từng người dân là yếu tố quyết định đến việc bỏ rác đúng nơi quy định cũng như phân loại rác thải. Người dân cần loại bỏ ngay thói quen bỏ tất cả các loại rác – bao gồm thực phẩm thừa, vật dụng hỏng… đều được bỏ chung một túi/ thùng rác. Vì vậy, công tác phân loại CTRSH tại nguồn là việc làm hết sức cần thiết, sẽ giúp giảm tải trọng chất thải rắn đổ về các khu tập trung chôn lấp rác và  có thể thu được nguồn lợi kinh tế lớn từ các rác thải có thể tái chế và tái sử dụng được.

Bên cạnh đó, để triển khai phân loại CTRSH tại nguồn trên toàn tỉnh, UBND tỉnh Khánh Hoà đã ban hành Kế hoạch số 4779/KH-UBND triển khai hoạt động phân loại CTRSH từ tổ chức, hộ gia đình, cá nhân trên địa bàn. Theo đó, mục đích của Kế hoạch là nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm của cộng đồng trong việc thực hiện phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn, từng bước hình thành thói quen và tự giác thực hiện việc phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn ở từng tổ chức, hộ gia đình, cá nhân.

Tăng cường khả năng tái sử dụng, tái chế, thu hồi năng lượng, giảm khối lượng chất thải rắn sinh hoạt phải xử lý, qua đó tiết kiệm chi phí thu gom, vận chuyển và xử lý, đồng thời tiết kiệm và sử dụng hiệu quả nguồn tài nguyên và giảm thiểu ô nhiễm môi trường. Về mục tiêu cụ thể, Kế hoạch đặt mục tiêu năm 2025 và các năm tiếp theo: 100% các xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh thực hiện phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn theo quy định; Kiện toàn lại hệ thống, mạng lưới và đội ngũ thu gom, vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt từ cấp huyện đến cấp xã.

Đồng thời phối hợp với các cơ sở thu gom, vận chuyển cải tạo nâng cấp phương tiện vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt đáp ứng các yêu cầu theo quy định và đảm bảo thu gom, vận chuyển các loại chất thải rắn sinh hoạt sau khi được phân loại; Đưa vào hoạt động các điểm tập kết, trạm trung chuyển chất thải rắn sinh hoạt đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật theo quy định…/.

Nguyễn Bằng