Triển khai các giải pháp hạn chế nước thải chảy tràn ra bãi biển

TMO - Một trong những mục tiêu quan trọng của Đà Nẵng là phải giữ được bãi biển xanh, sạch, an toàn, không được để xảy ra tình trạng ô nhiễm. Việc để xảy ra tình trạng nước thải lẫn vào nước mưa xả thẳng ra biển sẽ gây ảnh hưởng đến ngành du lịch, làm mất hình ảnh thành phố trong lòng du khách, cần khắc phục ngay.

Theo báo cáo của Sở Xây dựng thành phố Đà Nẵng, khu vực ven biển phía Đông (trong đó bao gồm các cửa xả Mỹ Khê, Mỹ An) đã được thành phố đầu tư hai hệ thống thu gom nước thải. Hệ thống cũ vận hành theo hình thức thoát nước nửa riêng (nước thải được thu gom về mùa khô; còn khi có mưa, nước thải và nước mưa hòa lẫn, xả ra môi trường). Tuy nhiên, do tốc độ phát triển thương mại dịch vụ tại khu vực này tăng rất nhanh, từ năm 2017 đã xuất hiện tình trạng quá tải, nước thải thường xuyên đổ ra biển, kể cả khi không xảy ra mưa, gây ô nhiễm môi trường và mất mỹ quan đô thị.

Do vậy, năm 2018 thành phố có chủ trương đầu tư thí điểm hạng mục Hệ thống thu gom nước thải riêng lưu vực Mỹ Khê - Mỹ An thuộc Dự án Phát triển bền vững thành phố Đà Nẵng bằng nguồn vốn vay Ngân hàng Thế giới. Hệ thống mới này được hoàn thành và nghiệm thu đưa vào sử dụng từ tháng 1/2022, khi vận hành sẽ tách hoàn toàn nước thải của các cơ sở sản xuất kinh doanh, các hộ gia đình để thu gom riêng và chuyển về Trạm xử lý nước thải; còn nước mưa sẽ được xả qua các cửa cống ven biển.

Tuy nhiên, đến nay, hệ thống mới vẫn chưa bàn giao cho đơn vị chức năng quản lý, khai thác. Lý do là chưa hoàn thành đấu nối toàn bộ lượng nước thải phát sinh của lưu vực vào hệ thống thu gom mới (hiện còn hơn 60 hộ dân và 90 cơ sở kinh doanh chưa đấu nối); xảy ra tình trạng hở mối nối gây sụt lún, hư hỏng mặt đường tại một số vị trí, đặc biệt tại các vị trí ống nhựa kết nối vào hố ga...

Cống thoát nước trên bờ biển Mỹ Khê sẽ chảy tràn ra biển khi có mưa lớn. Ảnh: NT. 

Hiện nay, Ban Quản lý các dự án đầu tư xây dựng hạ tầng ưu tiên Đà Nẵng đã hoàn thành xây dựng hệ thống thu gom nước thải lưu vực cửa xả Mỹ Khê và Mỹ An (tách và thu gom nước thải riêng hoàn toàn) đưa về Trạm xử lý nước thải Ngũ Hành Sơn xử lý. Tuy nhiên, mỗi khi có mưa to, nước mưa có lẫn nước thải vẫn chảy ra bãi biển Mỹ Khê và Mỹ An gây mất vệ sinh môi trường, mỹ quan du lịch.

Nguyên nhân được xác định là nước mưa chảy từ lưu vực rộng lớn có diện tích khoảng 400ha đổ về các trạm bơm vượt quá công suất thu gom nước thải làm nước dâng lên trong cống và áp lực nước mưa tự phá đập cát được đắp đằn các cửa van để chảy ra biển nhằm tránh gây ngập lụt cho khu vực dân cư thấp trũng và các tầng hầm khách sạn, trung tâm dịch vụ ở các phường Mỹ An (quận Ngũ Hành Sơn), Phước Mỹ, An Hải Đông (quận Sơn Trà). 

Đối với vụ việc nước thải tràn ra biển tại các cửa xả Mỹ Khê, Mỹ An vào sau cơn mưa chiều 15/7 vừa qua, Sở Xây dựng thành phố Đà Nẵng cho hay, thời gian mưa từ 15 giờ đến 16 giờ 20 là 12mm, với diện tích lưu vực khoảng 363 ha thì tổng lượng nước mưa khoảng 45.000m3. Trong khi đó, trạm bơm nước thải chỉ đủ năng lực chuyển tảu khoảng 1.300 m3/giờ. Chính vì vậy đã xảy ra việc nước mưa hòa lẫn nước thải chảy tràn ra biển tại các cửa xả.

Thành phố đã đầu tư 2 hệ thống thu gom nước thải và thoát nước mưa đang tồn tại song song. Nhưng cả hai hệ thống đang thiếu đồng bộ và không đáp ứng yêu cầu tách hoàn toàn nước thải ra khỏi hệ thống thoát nước mưa. Kiểm tra thực tế cho thấy nhiều khu vực cống thu nước thải không có nước, mà hệ thống thoát nước mưa lại có nước, chứng tỏ nhiều cơ sở kinh doanh, hộ dân không có hệ thống thu nước thải riêng mà thải chung vào hệ thống thoát nước mưa.

Bí thư Thành ủy Đà Nẵng chỉ đạo các sở, ngành nghiên cứu phương án bịt các cửa xả ven biển. Ảnh: TT. 

Bí thư Thành ủy Đà Nẵng Nguyễn Văn Quảng đề nghị Ủy ban nhân dân thành phố chỉ đạo cơ quan chức năng và hai quận Sơn Trà, Ngũ Hành Sơn tổ chức đánh giá toàn diện 2 hệ thống thoát nước mưa và thu gom nước thải. Phải chỉ rõ tồn tại, yếu kém, hạn chế của từng hệ thống trong điều kiện có mưa lớn, khiến nước thải tràn ra biển.

UBND thành phố và các cơ quan chức năng, các địa phương, trước mắt cần hạn chế đến mức thấp nhất việc đẩy chất thải vào đường ống, dẫn đến tràn ra biển. Về lâu dài cần xây dựng dự án ngăn hoàn toàn các cửa xả đổ ra biển, xây dựng hệ thống cống thoát nước mưa về hướng sông Hàn. Đồng thời rà soát lại tất cả các trạm bơm để tính toán lại công suất và các phương án để bảo đảm khi có mưa lớn, có đủ công suất để bơm nước mưa về hướng sông Hàn, song song với nghiên cứu, đề xuất địa điểm xây dựng các cửa xả nước mưa ở sông Hàn cho phù hợp với quy hoạch chung của thành phố.

Bên cạnh đó, Công ty Môi trường đô thị, Công ty Thoát nước và xử lý nước thải thành phố Đà Nẵng phải đảm bảo công tác nạo vét lòng cống, hạn chế thấp nhất tình trạng rác thải bị ứ đọng, xây dựng phương án xử lý trong tình huống nước mưa dâng cao, chảy tràn cùng nước thải ra biển. Các cấp chính quyền thành phố cần phối hợp, xây dựng phương án xử lý trước mắt nhằm hạn chế thấp nhất tình trạng nước thải chảy tràn ra biển.

Bên cạnh đó, Ban Cán sự Đảng UBND thành phố cần có chủ trương đầu tư bịt các cửa xả này lại và chuyển dòng nước mưa về sông Hàn, như vậy mới bảo đảm đồng bộ. Đồng thời, rà soát rất cả các trạm bơm để huy động công suất bơm cao khi có mưa to để đưa nước mưa về sông Hàn. Các chủ trương đầu tư này cần được triển khai ngay và sớm trình HĐND thành phố quyết định vào kỳ họp cuối năm.  

Minh Đức