Trà Vinh chủ động các giải pháp phòng, chống xâm nhập mặn

TMO - Giai đoạn 2023 - 2025, tỉnh Trà Vinh thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp phòng chống hạn hán, thiếu nước, mặn xâm nhập trên địa bàn tỉnh; trong đó, chú trọng việc ngăn mặn, trữ ngọt phục vụ nhu cầu sản xuất, sinh hoạt của người dân, hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại do hạn hán, mặn xâm nhập gây ra.

Theo nhận định của Trung tâm Dự báo khí tượng Thủy văn Quốc gia tại bản tin dự báo hiện tượng El Nino, dự báo hiện tượng El Nino sẽ tiếp tục phát triển đến hết năm 2023 và duy trì đến năm 2024, thời gian đỉnh điểm hiện tượng El Nino có thể xảy ra từ tháng 11/2023 đến tháng 01/2024, trong điều kiện ảnh hưởng của El Nino thường gây thiếu hụt lượng mưa ở hầu hết các vùng trên cả nước, phổ biến từ 25% - 50%, tình trạng hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn có nguy cơ xảy ra cục bộ trong thời gian mùa khô năm 2023 và nguy cơ xảy ra ở cấp độ cao (cấp độ 3, 4), trên phạm vi rộng, kéo dài ở một số vùng trên cả nước, đặc biệt tại các khu vực Tây Nguyên, Đồng bằng sông Cửu Long, Trung Bộ và Đông Nam Bộ từ mùa khô năm 2024 đến năm 2025.

Trên cơ sở đó, UBND tỉnh Trà Vinh yêu cầu các ngành chức năng rà soát, duy tu, sửa chữa các công trình thủy lợi bị hư hỏng, xuống cấp; thực hiện việc nạo vét khu vực cửa cống lấy nước, hệ thống kênh mương, đắp đập ngăn mặn, tận dụng tối đa nguồn nước. Đồng thời, đẩy nhanh tiến độ thi công các công trình thủy lợi, kịp thời ngăn mặn, trữ ngọt phục vụ sản xuất và dân sinh vào mùa khô hàng năm.

Nâng cao hiệu quả quản lý, khai thác công trình thủy lợi trên địa bàn tỉnh; đối với các hệ thống công trình thủy lợi đã được đầu tư khép kín tăng cường trữ nước ngọt phục vụ sản xuất, sinh hoạt, việc trữ nước phải thực hiện trước khi kết thúc mùa mưa hàng năm, đối với các hệ thống chưa được đầu tư khép kín, tổ chức vận động người dân đắp kín bờ bao từng tiểu vùng, đắp đập tạm để ngăn mặn, trữ ngọt; đồng thời, xây dựng kế hoạch vận hành, điều tiết, điều hòa, cung cấp, phân phối nước hợp lý, đảm bảo đủ nguồn nước cung cấp cho nhu cầu sinh hoạt và sản xuất của người dân trong mùa khô hàng năm.

Công tác khơi thông luồng lạch, kênh rạch, đảm bảo nguồn nước được các địa phương đẩy mạnh triển khai. 

Đối với sản xuất nông nghiệp, Sở NN&PTNT chủ trì, phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường, Ủy ban nhân dân các huyện, thị xã, thành phố và các đơn vị có liên quan tập trung thực hiện tốt các nhiệm vụ: Theo dõi chặt chẽ diễn biến, tình hình hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn, kịp thời thông tin, dự báo, cảnh báo đến các cơ quan, đơn vị có liên quan và người dân biết để chủ động phòng, tránh, ứng phó với hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn.

Xác định từng vùng, từng khu vực có khả năng bị ảnh hưởng bởi hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn để triển khai các biện pháp cụ thể, bảo đảm giảm thiểu ảnh hưởng đến sản xuất và dân sinh. Trường hợp xảy ra hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn nghiêm trọng cần ưu tiên nguồn nước để cấp nước sinh hoạt cho người dân, chăn nuôi gia súc và tưới cho cây trồng có giá trị kinh tế cao, đặc biệt không để hộ dân nào thiếu nước sinh hoạt.

Bố trí mùa vụ sản xuất phù hợp với từng đối tượng cây trồng, vật nuôi; tăng cường công tác quản lý, kiểm tra chất lượng giống cây trồng, vật nuôi, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật và vật tư nông nghiệp phục vụ sản xuất nông nghiệp; đồng thời, theo dõi tình hình sản xuất, triển khai có hiệu quả, kịp thời các biện pháp phòng, chống dịch bệnh trên cây trồng, vật nuôi để đảm bảo năng suất, chất lượng nông sản.

Trong đó, đối với hoạt động trồng trọt: Rà soát, điều chỉnh cơ cấu cây trồng, lịch thời vụ sản xuất phù hợp, tránh thời điểm hạn hán, xâm nhập mặn gay gắt trùng thời gian sinh trưởng nhạy cảm của cây trồng, đặc biệt là vụ lúa Đông Xuân hàng năm; khuyến cáo người dân xuống giống theo đúng lịch thời vụ và phù hợp với khả năng đáp ứng nguồn nước của từng vùng. sử dụng giống thích nghi với điều kiện hạn, mặn; ứng dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật về canh tác, chăm sóc cây trồng trong điều kiện thiếu nước ngọt, tưới tự động, tưới nhỏ giọt, phun sương, tưới ướt khô xen kẽ... để tiết kiệm nước.

Khuyến cáo mức độ chịu mặn của một số loại cây trồng phổ biến để người dân biết và lấy nước tưới cho phù hợp; kiên quyết không để người dân sản xuất tự phát, không theo quy hoạch, trái lịch thời vụ ở những khu vực có nguy cơ thiếu nước tưới; đối với cây màu chỉ xuống giống ở những vùng canh tác truyền thống và chủ động được nguồn nước tưới. Rà soát, khoanh vùng có nguy cơ bị ảnh hưởng bởi hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn đối với cây ăn trái, cây lâu năm, cân đối nguồn nước cần thiết trong thời gian bị ảnh hưởng xâm nhập mặn để chủ động tích trữ nước ngọt tưới cho cây trồng.

Trong lĩnh vực chăn nuôi, ngành chức năng hướng dẫn người dân dự trữ thức ăn, nước uống cho đàn vật nuôi; các biện pháp vệ sinh tiêu độc, sát trùng chuồng trại, phòng ngừa các loại dịch bệnh thường xảy ra đối với gia súc, gia cầm trong mùa khô; thường xuyên kiểm tra, kiểm soát, xử lý tốt các ổ dịch để can thiệp kịp thời, ngăn chặn, tránh lây lan, bùng phát dịch bệnh. Tại hoạt động nuôi trồng thủy sản: Hướng dẫn người dân biện pháp phòng, chống, ứng phó hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn trong nuôi trồng thủy sản, theo dõi tình hình biến động của thời tiết và môi trường nước (nhiệt độ, độ mặn, pH,...) để hướng dẫn, khuyến cáo người dân bố trí loại thủy sản và thời vụ nuôi cho phù hợp.

Cùng với chuyển đổi cơ cấu cây trồng, ngành nông nghiệp tỉnh triển khai áp dụng biện pháp tưới tiết kiệm, duy trì nguồn nước trong mùa khô. 

Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Sở Xây dựng chỉ đạo các cơ quan, đơn vị cấp nước xây dựng kế hoạch cấp nước đảm bảo nguồn nước đáp ứng nhu cầu sinh hoạt của người dân trong mùa khô, trong đó chú trọng các giải pháp sau: Kiểm tra, duy tu, sửa chữa, nâng cấp các hệ thống cấp nước của các nhà máy, trạm cấp nước; chuẩn bị đầy đủ vật tư dự phòng để kịp thời khắc phục những hư hỏng trên các tuyến ống, đảm bảo vận hành liên tục phục vụ nhu cầu sinh hoạt của người dân.

Tập trung đẩy nhanh tiến độ thi công các dự án đầu tư xây dựng mới và nâng cấp mở rộng các trạm cấp nước sinh hoạt tập trung, mở rộng tuyến ống cấp nước, đảm bảo cung cấp nước sinh hoạt cho người dân khi xảy ra tình trạng hạn hán, xâm nhập mặn, nhất là ở địa bàn xảy ra gay gắt như: huyện Càng Long, huyện Châu Thành, huyện Cầu Ngang, huyện Cầu Kè, huyện Trà Cú và huyện Duyên Hải.

Trà Vinh là một trong những địa phương ở khu vực Đồng bằng sông Cửu Long bị ảnh hưởng nặng nề bởi biến đổi khí hậu, nhất là tình trạng hạn hán, mặn xâm nhập nội đồng vào mùa khô khiến nhiều diện tích sản xuất nông nghiệp của tỉnh bị thiếu nước tưới. Trước đó, tỉnh Trà Vinh đã chỉ đạo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường, Ủy ban nhân dân các huyện, thị xã, thành phố và các đơn vị có liên quan theo dõi chặt chẽ diễn biến, tình hình hạn hán, thiếu nước, mặn xâm nhập để kịp thời thông tin, dự báo, cảnh báo đến các cơ quan, đơn vị liên quan và người dân chủ động phòng, tránh, ứng phó.

Trường hợp xảy ra hạn hán, thiếu nước, mặn xâm nhập nghiêm trọng cần ưu tiên nguồn nước để cấp nước sinh hoạt cho người dân, chăn nuôi gia súc và tưới cho cây trồng có giá trị kinh tế cao, đặc biệt không để hộ dân nào thiếu nước sinh hoạt. Các địa phương bố trí mùa vụ sản xuất phù hợp với từng đối tượng cây trồng, vật nuôi; quản lý, kiểm tra chất lượng giống cây trồng, vật nuôi, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật và vật tư nông nghiệp phục vụ sản xuất nông nghiệp; đồng thời, theo dõi tình hình sản xuất, triển khai có hiệu quả, kịp thời các biện pháp phòng, chống dịch bệnh trên cây trồng, vật nuôi để đảm bảo năng suất, chất lượng nông sản.

Lê Hoàng