TP.HCM triển khai các giải pháp mở rộng mảng xanh đô thị

TMO - TP.HCM đang tập trung đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án đầu tư phát triển công viên và cây xanh công cộng, đảm bảo hoàn thành chỉ tiêu đến năm 2025 diện tích cây xanh đô thị đạt không dưới 0,65 m2/người…

Theo báo cáo của UBND TP.HCM, thực hiện Chương trình Phát triển công viên và cây xanh công cộng trên địa bàn giai đoạn 2020-2030, từ năm 2021 đến nay, thành phố phát triển thêm được 21,74ha công viên công cộng; 9,3ha mảng xanh và trồng mới, cải tạo 15.985 cây xanh. So với chỉ tiêu đề ra trong kế hoạch 2 năm, các kết quả trên đều vượt khi phát triển công viên công cộng đạt hơn 108%; mảng xanh đạt hơn 232% và cây xanh đạt hơn 133%. Như vậy, mặc dù giai đoạn 2021-2022 thành phố có những khó khăn nhưng các chỉ tiêu chính về trồng cây xanh, phát triển công viên, mảng xanh đều hoàn thành.

Giai đoạn 2021 - 2025, UBND TP.HCM đặt mục tiêu trồng mới khoảng 10 triệu cây xanh các loại.  

Để đạt được mục tiêu về diện tích cây xanh đô thị là đến năm 2025 không dưới 0,65m2/người theo Nghị quyết Đảng bộ TP.HCM lần XI, thành phố phải tăng tối thiểu 150ha đất công viên công cộng. Từ năm 2021, TP.HCM đã dự kiến danh mục ưu tiên đầu tư đối với 75 dự án công viên công cộng nhưng đến nay kế hoạch đầu tư trung hạn giai đoạn 2021-2025 vẫn chưa cân đối, bố trí được vốn để triển khai thực hiện.

Tuy nhiên, đến nay kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 vẫn chưa cân đối, bố trí được vốn để triển khai thực hiện. Ngoài ra, công tác mời gọi đầu tư, khuyến khích các nguồn lực bên ngoài tham gia trong lĩnh vực công viên cây xanh chưa thể thực hiện được. Lý do là theo quy định tại Luật Đầu tư số 64/2020 và Nghị định số 59/2014 thì công viên cây xanh không thuộc lĩnh vực đầu tư theo phương thức PPP và xã hội hóa.

Một số nội dung thuộc về công tác nghiên cứu chuyên ngành, chuyên sâu như nghiên cứu đặc điểm của một số loài cây trong điều kiện đô thị, quy hoạch cây xanh… không có đơn vị tham gia thực hiện mặc dù cơ quan nhà nước đã kêu gọi các trường đại học, viện nghiên cứu. Một số đơn vị được giao nhiệm vụ nhưng còn chậm triển khai như thiết lập ranh mốc, số hóa các công viên công cộng; rà soát thu hồi việc sử dụng, cho thuê đất công được quy hoạch đất công viên; rà soát các trụ sở, cơ quan, nhà dân, công trình chiếm dụng khai thác không đúng chức năng trên mặt bằng các công viên. 

Trước đó, UBND TP.HCM  giao Sở Xây dựng đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án đầu tư phát triển công viên và cây xanh công cộng trên địa bàn thành phố theo Quyết định số 2198 của UBND TP.HCM về ban hành Kế hoạch thực hiện Chương trình Phát triển công viên và cây xanh công cộng trên địa bàn thành phố, giai đoạn 2020 - 2025. Đồng thời phối hợp với các đơn vị có liên quan thường xuyên theo dõi, đôn đốc, kiểm tra, hướng dẫn tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc (nếu có) trong quá trình triển khai thực hiện chương trình này; nếu vượt thẩm quyền thì báo cáo, đề xuất trình UBND thành phố giải quyết kịp thời.

Sở Quy hoạch - Kiến trúc khẩn trương nghiên cứu, xây dựng bộ tiêu chuẩn, cơ cấu sử dụng đất đối với các loại hình công viên công cộng trên địa bàn thành phố, làm cơ sở cho việc xem xét, đề xuất xây dựng mới và chỉnh trang các công viên hiện hữu. Hướng dẫn lập, lập và phê duyệt phương án sử dụng tổng mặt bằng và quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 đối với từng công viên công cộng hiện hữu.

Sở Kế hoạch và Đầu tư rà soát, cân đối, tham mưu bổ sung hoạch vốn đầu tư công trung hạn 2021-2025 để Sở Xây dựng tổ chức thực hiện các dự án phát triển công viên và cây xanh công cộng trên địa bàn thành phố theo quy định, đảm bảo hoàn thành chỉ tiêu đến năm 2025 diện tích cây xanh đô thị đạt không dưới 0,65 m2/người.

Sở Tài nguyên và Môi trường khẩn trương rà soát cơ sở pháp lý, xem xét nội dung kiến nghị của Sở Xây dựng tại Công văn số 3339 (ngày 19/3/2021) liên đến quan việc thu hồi khu đất đang sử dụng làm vườn ươm của Công ty TNHH MTV Công viên Cây xanh TP.HCM tại phường Hiệp Thành, quận 12 và xã Đông Thạnh, huyện Hóc Môn; đề xuất hướng giải quyết, trình UBND thành phố trong tháng 6/2023. Đồng thời, đôn đốc UBND các quận, huyện, TP. Thủ Đức, Ban Quản lý Khu Nam rà soát các khu đất có nguồn gốc là đất công được quy hoạch đất cây xanh nhưng đang sử dụng vào mục đích khác, để thực hiện việc thu hồi, đầu tư xây dựng công viên công cộng theo đúng quy hoạch....

UBND thành phố giao các Sở, ngành chức năng phối hợp đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án đầu tư phát triển công viên và cây xanh công cộng.  

Theo đề án phát triển công viên và cây xanh công cộng giai đoạn 2020-2030 đã được UBND TP.HCM thông qua, trong giai đoạn 5 năm (2021-2025) TP.HCM tăng tối thiểu 150 ha đất công viên. Diện tích công viên tăng 0,65 m2/người. Mục tiêu đến năm 2030, đất công viên ở thành phố đạt 1 m2/người, tổng diện tích cây xanh nâng lên 3-4 m2/người, qua đó, bước đầu cải thiện cơ bản tình trạng thiếu mảng xanh của thành phố.

Những tuyến đường có vỉa hè rộng từ 3 m trở lên được trồng cây xanh. Thành phố sẽ trồng mới và cải tạo hơn 30.000 cây xanh, trồng thêm 20 loại cây phù hợp điều kiện thổ nhưỡng. Đến năm 2030, đất công viên ở thành phố đạt 1 m2/người, tăng 450 ha so với năm 2020. Để đạt được mục tiêu này, thành phố sẽ rà soát các khu đất được quy hoạch công viên trong các đồ án 1/5000, 1/2000. Tùy tính chất từng khu đất, chính quyền sẽ lập dự án xây dựng hoặc kêu gọi đầu tư.

Theo các đồ án quy hoạch của TP.HCM, diện tích công viên công cộng sẽ lên tới 11.400 ha với chỉ tiêu bình quân 7 m2/người dân. Tuy nhiên, tính đến giữa năm 2022, tại TP.HCM có khoảng 369 công viên công cộng và các công viên trong khu dân cư, với diện tích khoảng 500 ha. Tính diện tích đất công viên trên số dân thường trực là khoảng 9 triệu người thì tỷ lệ rất thấp, chỉ bình quân 0,55m2/người.

Mật độ cây xanh tại TP.HCM không đạt quy chuẩn của đô thị, vì theo ước tính mỗi người dân đô thị cần diện tích khoảng 10 m2 cây xanh để bảo đảm không khí trong lành cho cuộc sống. Cụ thể, tại TP.HCM, chỉ tiêu này mới ở mức 2 m2/người, chỉ bằng 1/10 chỉ tiêu cây xanh của các thành phố hiện đại trên thế giới (khoảng 20 m2-25 m2 cây xanh/người) và bằng 2/7 tiêu chuẩn do Bộ Xây dựng ban hành năm 2008. 

Minh Phương