Thúc đẩy tiêu chí cảng xanh trong quy hoạch phát triển cảng biển

TMO - Cục Hàng hải Việt Nam cho biết, để được công nhận là cảng xanh, cảng biển phải đáp ứng rất nhiều tiêu chí, doanh nghiệp cần thực hiện các chương trình đào tạo, tuyên truyền phổ biến nâng cao nhận thức về cảng xanh, các chương trình thúc đẩy hoặc các chiến dịch xúc tiến, quảng bá cảng xanh.

Theo tiêu chuẩn cơ sở về tiêu chí cảng xanh được Cục Hàng hải công bố, để được công nhận là cảng xanh, cảng biển phải đáp ứng rất nhiều tiêu chí  như sử dụng các nguồn năng lượng tái tạo như: gió, mặt trời hoặc sử dụng nhiên liệu LNG, Hydro, Amoniac... Các cảng cũng có thể sử dụng nguồn điện trên bờ, sử dụng thiết bị, phương tiện trong cảng bằng điện hoặc nhiên liệu sạch không phát thải khí nhà kính...

Ngoài ra, cảng cũng có thể sử dụng các thiết bị và công nghệ tiết kiệm năng lượng; Tối ưu hóa hệ thống cung cấp điện hoặc các nguồn năng lượng khác; Tối ưu hóa các chuỗi vận hành khai thác của cảng; Thanh toán trực tuyến, chứng từ điện tử; Sử dụng Mobile Apps cho các phương tiện vận chuyển (xe đầu kéo, sà lan…); Tự động hóa trong hoạt động của cảng như cổng thông tin cho phép khách hàng giao dịch trực tuyến với cảng (Eport); Sử dụng các phần mềm lập kế hoạch điều hành, phần mềm quản lý vận tải, container…

Các điều kiện khác cần phải đáp ứng như giảm tiêu thụ năng lượng và giảm phát thải khí nhà kính, gia tăng năng lượng tái tạo, cải thiện chất lượng không khí, kiểm soát tiếng ồn, kiểm soát ô nhiễm chất thải (lỏng và rắn), cũng như có các giải pháp giảm nhẹ, thích ứng với biến đổi khí hậu và nước biển dâng.

Để được công nhận là cảng xanh, cảng biển phải đáp ứng rất nhiều tiêu chí  như sử dụng các nguồn năng lượng tái tạo (Ảnh minh họa) 

Cục Hàng hải Việt Nam cho biết, với các cảng biển, ngoài việc tuân thủ các quy định bắt buộc của pháp luật Việt Nam và các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên (như lập báo cáo đánh giá tác động môi trường; thực hiện các chương trình quản lý, giám sát môi trường trong quá trình thi công xây dựng, vận hành cảng biển, ISPS Code) để đủ điều kiện công bố là cảng xanh, các doanh nghiệp cảng biển cần phải đáp ứng các Tiêu chí cảng xanh. Việc đánh giá và công bố đáp ứng các tiêu chí cảng xanh sẽ được thực hiện 03 năm/lần.

Để công bố đáp ứng các tiêu chí cảng xanh, các doanh nghiệp cảng biển phải đánh giá và hoàn thiện theo Biểu mẫu đánh giá cảng xanh. Trong đó, mô tả chi tiết các hoạt động đã thực hiện. Các hoạt động này bao gồm cả tiến trình, kết quả của các hoạt động đã, đang và sẽ dự kiến triển khai thực hiện hoặc bất kì các hoạt động nào khác có liên quan. Đồng thời, doanh nghiệp cần mô tả các lợi ích kinh tế - môi trường - xã hội đem lại và phải có các tài liệu để minh chứng các cố gắng, nỗ lực của doanh nghiệp cảng biển trong việc đáp ứng các tiêu chí cảng xanh.

Đáng chú ý với  mỗi nội dung tham chiếu có đề xuất các giai đoạn áp dụng khác nhau như giai đoạn thiết kế, giai đoạn xây dựng, giai đoạn vận hành. Các giai đoạn áp dụng chỉ mang tính tham khảo, các cảng biển đầu tư mới hoặc đầu tư bổ sung, các cảng biển hiện hữu có thể lựa chọn tại các giai đoạn khác nhau sao cho phù hợp với hiện trạng của cảng biển. Sau khi đánh giá và hoàn thiện theo Biểu mẫu quy định, các doanh nghiệp cảng biển sẽ thực hiện chấm điểm. Nếu đạt số điểm từ 3,5 trở lên theo quy định, các doanh nghiệp cảng biển tiến hành công bố cảng đáp ứng các tiêu chí cảng xanh.

Cảng xanh tại Việt Nam được xây dựng trên 6 nhóm tiêu chí chính (tập trung chủ yếu vào các cảng tổng hợp và cảng contianer) với thang điểm cụ thể, gồm: Nhận thức về cảng xanh (điểm tối đa 5 điểm); Sử dụng tài nguyên (điểm tối đa 15 điểm); Quản lý chất lượng môi trường (điểm tối đa 50 điểm); Sử dụng năng lượng (điểm tối đa 15 điểm); ứng dụng công nghệ thông tin (điểm tối đa 5 điểm); Giảm phát thải, ứng phó với biến đổi khí hậu, nước biển dâng (điểm tối đa 10 điểm). Để được xem xét công nhận cảng xanh, cảng biển phải đạt được tối thiểu 60% số điểm của các tiêu chí (đạt tổng điểm tối thiểu 60/100 điểm); đồng thời, doanh nghiệp phải có tài liệu chứng minh cho việc thực hiện từng tiêu chí.  

Hồng Anh