Thúc đẩy các giải pháp nhằm giảm thiểu chất thải nhựa

TMO - Với mục tiêu hướng tới đô thị không rác thải nhựa, thành phố Đà Nẵng đã thông qua nhiều chương trình, dự án quản lý chất thải rắn, thúc đẩy hoạt động phân loại, tái chế và giảm thiểu rác thải nhựa.

Thông tin từ Sở Tài nguyên và Môi trường Đà Nẵng, mỗi năm thành phố có khoảng 80.000 tấn rác thải nhựa (tương đương khối lượng rác thải nhựa một người dân thải ra 0,19kg/ngày). Trong đó, khối lượng túi ni-lông là 11.198 tấn/năm, màng chất dẻo các loại là 4.587 tấn/năm, chai nhựa đựng đồ uống khoảng 800 tấn/năm, xốp nhựa khoảng 700 tấn/năm.

Rác thải nhựa dùng một lần phát sinh từ dịch vụ ăn uống khoảng 500 tấn/năm. Dự báo, đến năm 2030, tổng khối lượng rác thải nhựa trên địa bàn Đà Nẵng là 228 tấn mỗi ngày, trên tổng khối lượng chất thải rắn sinh hoạt khoảng 1.800-2.000 tấn mỗi ngày.

Tuy nhiên, khoảng 85% tổng khối lượng rác thải nhựa phát sinh được chuyển đến các bãi chôn lấp, chỉ có 6,2% khối lượng nhựa được phân loại để tái chế, 8% chất thải nhựa không được kiểm soát trong môi trường, có khả năng sẽ gây ra thiệt hại cho môi trường và hệ sinh thái.

Hoạt động phân loại rác trong đó có rác thải nhựa được các đơn vị tại thành phố tích cực triển khai. Ảnh: HT 

Trước thực trạng phát sinh rác thải nhựa ngày một gia tăng, thành phố Đà Nẵng đã nỗ lực triển khai nhiều hoạt động phân loại rác, các phong trào chống rác thải nhựa, bảo vệ môi trường. Thành phố tiếp tục triển khai thực hiện hiệu công tác quản lý rác thải nhựa đại dương trên địa bàn Đà Nẵng đến năm 2025 và phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn theo kế hoạch của UBND thành phố. 

Ngày 17/7, tại Chợ Hàn, Sở Công thương thành phố Đà Nẵng phối hợp Tổ chức Quốc tế về Bảo tồn Thiên nhiên tại Việt Nam (WWF-Việt Nam) “Khởi động mô hình Chợ giảm thiểu rác thải nhựa” và hoạt động “Ngày Chủ nhật Xanh - Sạch - Đẹp”.

Chợ Hàn là 1 trong 4 chợ lớn loại I của thành phố, là chợ thương mại thu hút người dân, khách du lịch trong và ngoài nước tới tham quan. Khảo sát của WWF – Việt Nam tại chợ Hàn năm 2021 cho thấy lượng chất thải rắn phát thải từ chợ là 800 – 1.000 kg/ngày, rác nhựa chiếm 15,1%, trong đó có tới 66,4% là ni lông. Vì vậy, việc thay đổi thói quen sử dụng túi nylon trong mua bán tại chợ, hướng tới mua sắm bền vững, hạn chế tối đa việc sử dụng túi nylon là rất cần thiết.

Theo đó, chợ sẽ thí điểm dán nhãn sinh thái tại các quầy hàng đăng ký; trao tặng thùng rác phân loại 2 ngăn; thực hiện Quầy hàng sinh thái trước cổng chợ. Quầy hàng sẽ được thực hiện mỗi tháng 2 lần vào ngày cuối tuần. Người dân, tiểu thương tại chợ có thể tới để đổi rác lấy quà tặng, mua sắm các sản phẩm tẩy rửa sinh học với giá ưu đãi và quầy cũng thu gom túi nylon sạch trong cộng đồng để tái sử dụng tại chợ.

Quầy hàng sinh thái được triển khai để người dân, tiểu thương tới đổi rác lấy quà, thu gom túi nylon sạch để tái sử dụng tại chợ. Ảnh: Văn Hải 

Với việc khởi động mô hình “Chợ giảm thiểu rác thải nhựa”, chợ Hàn đặt mục tiêu trong giai đoạn 2021 – 2023 tỷ lệ thu hồi rác tái chế đạt 30%; 30% số các quầy hàng trong chợ đăng ký và thực hiện giảm sử dụng các sản phẩm nhựa dùng một lần; 30% số quầy hàng đăng ký và thực hiện “không cung cấp túi ni lông khi chưa được yêu cầu”.

Cùng với việc triển khai các chương trình, kế hoạch tại địa phương, thành phố Đà Nẵng đẩy mạnh thúc đẩy hợp tác với tổ chức quốc tế trong công tác giảm thiểu chất thải nhựa trên địa bàn.

Cuối tháng 6 vừa qua, Sở Tài nguyên và Môi trường thành phố Đà Nẵng, UBND quận Thanh Khê, Ngũ Hành Sơn, Sơn Trà phối hợp với Tổ chức iDE (International Development Enterprises) tổ chức Lễ ký kết biên bản ghi nhớ thực hiện dự án “Xây dựng một nền kinh tế tuần hoàn bền vững cho rác thải nhựa tại Việt Nam”. Dự án do Cơ quan Phát triển quốc tế Đan Mạch thông qua Tổ chức iDE tài trợ với tổng kinh phí 34,6 tỷ đồng được triển khai tại địa bàn 3 quận Thanh Khê, Sơn Trà và Ngũ Hành Sơn.

Theo đó, từ tháng 5/2021- 4/2024, dự án sẽ tạo công ăn việc làm cho khoảng 750 nhân viên ở các điểm thu gom, trung chuyển hoặc đơn vị phân loại rác; 750 người thu mua, nhặt rác tăng thu nhập thông qua các mối liên kết tốt hơn với thị trường; nâng tỷ lệ thu hồi nhựa ở địa bàn dự án từ 15% hiện nay lên mức 35% nhằm tránh việc lượng rác thải nhựa này có khả năng trôi ra đại dương; 1 mô hình tái chế phù hợp và 125 cửa hàng thu gom rác tại thành phố Đà Nẵng.

Trước đó vào tháng 11/2021 thành phố Đà Nẵng triển khai chương trình “Thành phố sạch, đại dương xanh” (CCBO). Đây là chương trình hàng đầu của Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) tại Việt Nam... nhằm chống ô nhiễm nhựa đại dương, triển khai trong 5 năm (2019-2024). 

Thành phố đẩy mạnh triển khai các chương trình, dự án hướng tới nâng cao hiệu quả công tác thu gom, xử lý rác thải nhựa 

Hoạt động của chương trình CCBO tại Đà Nẵng bao gồm hỗ trợ chính quyền thực hiện Kế hoạch hành động quản lý rác thải nhựa đại dương; hỗ trợ thực hiện các sáng kiến thúc đẩy chống ô nhiễm rác thải nhựa về trang thiết bị, tư vấn, theo đề xuất; hỗ trợ thực hiện Dự án “Tăng cường hợp tác công-tư trong việc tái chế, phục hồi rác thải và kinh tế tuần hoàn tại Đà Nẵng”...

Trong đó, dự án “Tăng cường hợp tác công-tư trong việc tái chế, phục hồi rác thải và kinh tế tuần hoàn tại Đà Nẵng” có ngân sách 161.000 USD, dự kiến được thực hiện trong 20 tháng (từ tháng 12/2021 đến tháng 7/2023). Các hoạt động chính của dự án gồm: cải thiện việc thu hồi rác thải tái chế; nâng cao năng lực cho người, đơn vị thu gom rác; kết nối thị trường rác tái chế thông qua thương mại số; tài liệu hóa và chia sẻ mô hình. 

Ngoài ra, Đà Nẵng là một trong các đô thị đầu tiên được WWF xác định ưu tiên thực hiện khảo sát đánh giá trong nhóm đô thị đợt 1 và tiềm năng để tham gia Chương trình Đô thị giảm nhựa cùng với Rạch Gía và Phú Yên. Tại thành phố Đà Nẵng, quận Thanh Khê được chọn là khu vực triển khai đồng bộ các giải pháp để hướng đến các mục tiêu, thông qua việc làm, đối tượng cụ thể, dự án được triển khai đến năm 2025.  

Thực hiện kế hoạch của UBND thành phố về quản lý rác thải nhựa đại dương trên địa bàn đến năm 2025, tầm nhìn 2030, thành phố yêu cầu 100% cơ quan, đơn vị quản lý Nhà nước không sử dụng vật dụng/đồ nhựa sử dụng một lần tại cuộc họp, hội nghị, hội thảo, sự kiện.

Đồng thời, phấn đấu 90% hộ dân, doanh nghiệp, trường học, công sở và các đơn vị khác thực hiện phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn, vận động ít nhất 80% ngư dân cam kết không thải bỏ ngư lưới cụ, rác thải nhựa xuống biển, trên 90% hộ dân sinh sống dọc các con sông không đổ rác thải nhựa trực tiếp xuống dòng sông, 70% điểm phục vụ ăn uống tại cơ sở lưu trú cam kết không sử dụng sản phẩm nhựa dùng một lần. 

Thu Trang