Thành phố Hồ Chí Minh đẩy mạnh phát triển nhà ở xã hội​

TMO - Phát triển nhà ở xã hội là một trong những nhiệm vụ trọng tâm trong chiến lược phát triển kinh tế xã hội giai đoạn 2021 - 2030 của TP.HCM. Địa phương này quyết tâm thực hiện hoàn thành vượt mức chỉ tiêu phát triển 100.000 căn nhà ở xã hội đến năm 2030.

Theo Sở Xây dựng TP.HCM, mặc dù đã triển khai nhiều giải pháp để thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội, nhưng tỷ lệ hoàn thành mục tiêu vẫn còn thấp so với kỳ vọng. Nguyên nhân chính đến từ nhiều vướng mắc kéo dài liên quan đến pháp lý, thủ tục đầu tư, bồi thường giải phóng mặt bằng và đặc biệt là thiếu quỹ đất sạch, ổn định. Bên cạnh đó, một số dự án vướng giải phóng mặt bằng kéo dài nhiều năm, không thể triển khai hoặc dự án nhà ở thương mại dù đã xác định quỹ đất 20% xây dựng nhà ở xã hội nhưng chủ đầu tư chậm bàn giao hoặc chưa có động thái triển khai. 

TP.HCM đã có chính sách cho vay đối với các đối tượng thu nhập thấp thông qua Quỹ Phát triển nhà ở thành phố (được vay tối đa 900 triệu đồng với lãi suất ưu đãi 4,7%/năm); tuy nhiên, mức vay này còn thấp so với giá trị căn nhà và đối tượng được vay còn hạn chế.  

Ngoài ra, các bước thủ tục đầu tư dự án nhà ở xã hội trước đây còn phức tạp, ngoài thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư, công nhận chủ đầu tư, phê duyệt quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500, chấp thuận đầu tư, giao đất, tính tiền sử dụng đất, ký quỹ như nhà ở thương mại, các dự án nhà ở xã hội phải thực hiện thẩm định giá bán nhà ở xã hội, xác nhận đối tượng mua, thuê mua nhà ở xã hội..do đó, các nhà đầu tư chưa tham gia nhiều.

TP.HCM đẩy mạnh triển khai chính sách hỗ trợ phát triển nhà ở xã hội​.

Theo Sở Xây dựng TP.HCM, để thúc đẩy các dự án nhà ở xã hội phát triển, thành phố sẽ ban hành những chính sách hỗ trợ dành cho các nhà đầu tư tham gia phát triển loại nhà này, cũng như đối tượng hưởng ưu đãi từ chính sách của thành phố.

Cụ thể, chủ đầu tư sẽ được hỗ trợ toàn bộ lãi suất đối với dự án nhà ở xã hội do Công ty Đầu tư Tài chính nhà nước TP.HCM (HFIC) cho vay theo Nghị quyết số 09/2023/NQ-HĐND ngày 19/9/2023 của HĐND thành phố. Mức vốn vay tối đa của dự án được ngân sách hỗ trợ lãi suất là 200 tỷ đồng/dự án (không bao gồm thuế giá trị gia tăng được khấu trừ). Trong đó phần vốn đầu tư xây dựng công trình được hỗ trợ tối đa 70%, phần vốn đầu tư công nghệ và thiết bị (được tính toán phù hợp quy định) được hỗ trợ tối đa 85%. Thời hạn hỗ trợ lãi suất đối với dự án không quá 7 năm.

Ngoài ra, chủ đầu tư các dự án nhà ở xã hội còn được vay với lãi suất thấp hơn khoảng từ 1,5 - 2% so với lãi suất cho vay trung dài hạn bình quân của các ngân hàng thương mại nhà nước. Hoặc các ngân hàng thương mại ngoài nhà nước có đủ điều kiện với từng gói tín dụng cụ thể theo Chương trình tín dụng 145.000 tỷ đồng cho chủ đầu tư và người mua nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, dự án cải tạo xây dựng lại chung cư.

Đối với người mua nhà ở xã hội, cũng được vay vốn ưu đãi tạo lập nhà ở cho người có thu nhập thấp thông qua Quỹ Phát triển nhà ở thành phố. Mức vốn vay tối đa là 70% giá trị căn hộ/nhà nhưng không vượt quá 900 triệu đồng/một hồ sơ. Thời hạn vay tối đa 20 năm. Lãi suất cho vay sẽ được điều chỉnh từng thời kỳ theo quyết định của UBND TP.HCM. Hiện tại mức lãi suất được áp dụng là 3,2%/năm.  

Sắp tới, thành phố sẽ công bố thiết kế mẫu và thiết kế điển hình cho các dự án nhà ở xã hội nhằm giúp rút ngắn thời gian thực hiện thủ tục đầu tư,  bảo đảm tính đồng bộ và phù hợp hạ tầng. Cơ quan này cũng đang xây dựng nghị quyết riêng quy định về cơ chế hỗ trợ đầu tư nhà ở xã hội bằng nguồn vốn ngân sách thành phố. 

TP.HCM cũng đang tiến hành rà soát toàn bộ quy hoạch các khu chức năng để xác định cụ thể nhu cầu nhà ở xã hội đến năm 2030, tầm nhìn 2040 và sẽ công bố thiết kế mẫu cùng thiết kế điển hình cho các dự án nhà ở xã hội nhằm giúp rút ngắn thời gian thực hiện thủ tục đầu tư, đảm bảo tính đồng bộ và phù hợp hạ tầng. 

Ngoài việc kiện toàn Quỹ Phát triển nhà TP.HCM để cung cấp nguồn vốn vay ưu đãi cho cán bộ, công chức và người lao động tạo lập nhà ở, Sở Xây dựng cũng đề xuất thành lập Quỹ Phát triển Nhà ở Quốc gia. Nếu được thành lập, quỹ này sẽ đóng vai trò đầu tư trực tiếp các dự án nhà ở xã hội đồng bộ hạ tầng, mua lại nhà xã hội hoặc nhà thương mại để cho thuê với giá phù hợp.

Hiện nay TP.HCM đã hoàn thành đưa vào sử dụng 05 dự án nhà ở xã hội, với quy mô 2.377 căn; 01 dự án nhà lưu trú công nhân hoàn thành một phần, với quy mô 368 căn; đang thi công và hoàn thành vào cuối năm 2025 04 dự án, với quy mô 2.874 căn, đảm bảo chỉ tiêu xây dựng nhà ở xã hội năm 2025. Ngoài ra, thành phố đang tập trung đẩy nhanh thủ tục pháp lý để khởi công trong năm 2025 đối với 16 dự án với quy mô 14.326 căn hộ và thủ tục cho 22 dự án sẽ được khởi công trong năm 2026 với quy mô 32.784 căn hộ.../. 

Lê Vân