Tây Ninh bảo đảm cấp nước sạch khu vực nông thôn

TMO - Những năm qua, trên địa bàn tỉnh Tây Ninh nhiều công trình cấp nước sạch nông thôn tập trung được đầu tư xây dựng, nâng cấp, sửa chữa- nhất là ở vùng sâu, vùng xa, qua đó góp phần nâng cao tỷ lệ người dân nông thôn trên địa bàn tỉnh được sử dụng nước sạch. 

Hiện mạng lưới cấp nước sạch nông thôn trên địa bàn tỉnh có 78 công trình, gồm 77 công trình cấp nước tập trung nông thôn (trong đó, 68 công trình công suất thiết kế từ 100m3/ngày.đêm trở lên/công trình, 9 công trình có công suất thiết kế từ 100m3/ngày.đêm trở xuống/công trình) và 1 công trình cấp nước nhỏ lẻ. Công suất hoạt động trung bình của các công trình cấp nước sạch nông thôn đạt 61,23% công suất thiết kế (gần 12.700/20.727m3/ngày.đêm); số hộ dân sử dụng nước từ công trình cấp nước sạch nông thôn đạt 92,2% số hộ thiết kế (khoảng 24.700 hộ/26.800 hộ).

Việc duy trì hoạt động bền vững các công trình cấp nước tập trung nông thôn, bảo đảm cung cấp nước ổn định, duy trì đủ áp lực, liên tục, đủ lượng nước, chất lượng nước theo quy chuẩn, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống và bảo vệ sức khoẻ người dân đang là một trong những vấn đề được quan tâm trên địa bàn tỉnh.  Tính đến cuối năm 2023, tỷ lệ dân cư nông thôn sử dụng nước hợp vệ sinh đạt 99,6%, trong đó, tỷ lệ dân cư nông thôn sử dụng nước sạch theo quy chuẩn đạt 68%, tại các xã nông thôn mới bảo đảm đạt từ 65% trở lên.

Các địa phương trên địa bàn tỉnh rà soát, chú trọng đầu tư xây dựng, nâng cấp công trình cấp nước sạch nông thôn. 

Trong năm 2023, Trung tâm Nước sạch và Vệ sinh môi trường nông thôn tiếp nhận vận hành, đưa vào khai thác 3 công trình cấp nước, gồm: Hệ thống cấp nước Khu đô thị Mộc Bài với công suất thiết kế 7.000m3/ngày.đêm, cấp nước cho 3.000 hộ dân khu vực xã An Thạnh thuộc huyện Bến Cầu và xã Phước Chỉ, Phước Bình thuộc thị xã Trảng Bàng...

Sở NN&PTNT Tây Ninh cho biết, mặc dù các trạm cung cấp nước sạch đã được bao phủ rộng khắp các vùng nông thôn, nhưng nhìn chung, số hộ dân nông thôn sử dụng nước từ nguồn cung cấp này vẫn hạn chế. Trên địa bàn tỉnh hiện có 3 công trình cấp nước không hoạt động. Ngoài ra, vẫn còn một số công trình cấp nước hoạt động kém bền vững hoặc không hoạt động do khu vực nông thôn dân cư thưa thớt, chi phí đầu tư đấu nối tuyến ống tương đối cao, tỷ lệ người dân sử dụng chưa bảo đảm tỷ lệ đấu nối đạt tối thiểu 60% dẫn đến nguồn thu tiền nước không bảo đảm bù đắp các khoản chi phí vận hành, bảo trì công trình cấp nước.

Bên cạnh đó, đa số các công trình cấp nước hiện có trên địa bàn tỉnh được đầu tư xây dựng từ rất lâu (khoảng những năm 2000), có công nghệ xử lý nước đơn giản, quy mô, công suất nhỏ (từ 50 đến 500m3/ngày.đêm, cấp nước cho khu vực dân cư tập trung từ 50-500 hộ dân); công nghệ lạc hậu, trang thiết bị xuống cấp theo thời gian, thường xuyên xảy ra hư hỏng. Trên thực tế, có một số hạng mục công trình, thiết bị đã xuống cấp dẫn đến tình trạng thất thoát, thất thu nước sạch; đặc biệt ảnh hưởng biến đổi khí hậu, mực nước ngầm hạ thấp dẫn đến thiếu nguồn nước cung cấp đầu vào; chưa đáp ứng nhu cầu sử dụng nước sạch ngày càng tăng cao của người dân.

Trước thực tế trên, để bảo đảm cấp nước an toàn cho khu vực nông thôn trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2024-2028, tỉnh Tây Ninh đặt mục tiêu cụ thể đến năm 2025: 100% dân số nông thôn trên địa bàn tỉnh được sử dụng nước hợp vệ sinh; tỷ lệ hộ dân nông thôn được sử dụng nước sạch theo quy chuẩn đạt 72% và giảm tỷ lệ thất thoát, thất thu nước sạch tại các công trình cấp nước nông thôn còn 15%. Phấn đấu đến năm 2030, 100% dân số nông thôn sử dụng nước hợp vệ sinh; tỷ lệ hộ dân nông thôn được sử dụng nước sạch theo quy chuẩn đạt 85%; tỷ lệ thất thoát nước sạch bình quân từ 15% trở xuống.

Giai đoạn 2024-2028, dự kiến 70% công trình cấp nước tập trung nông thôn được lập, phê duyệt và thực hiện kế hoạch cấp nước an toàn. Theo đó, tỉnh sẽ tập trung đầu tư xây dựng công trình cấp nước tập trung nông thôn có quy mô lớn, liên xã, liên huyện, ưu tiên sử dụng nguồn nước mặt từ hệ thống công trình thuỷ lợi (hồ chứa, kênh chuyển nước, kênh chính) để xử lý, cấp nước cho sinh hoạt; mở rộng tuyến ống các công trình cấp nước tập trung nông thôn kết nối với hệ thống cấp nước đô thị (khu vực phù hợp) để mở rộng phạm vi cấp nước và bao phủ vùng cung cấp nước. Đầu tư mới, nâng cấp, sửa chữa, mở rộng quy mô công trình cấp nước tập trung nông thôn gắn với quản lý, khai thác vận hành theo quy trình, kế hoạch được duyệt, hoạt động hiệu quả, bảo đảm an ninh nguồn nước và thích ứng với biến đổi khí hậu.

Địa phương này đặt mục tiêu cụ thể đến năm 2025: 100% dân số nông thôn trên địa bàn tỉnh được sử dụng nước hợp vệ sinh. 

Trong đó, ưu tiên các giải pháp ứng dụng công nghệ xử lý nước hiện đại; thiết bị thông minh trong công tác quản lý, vận hành công trình cấp nước; giám sát chất lượng nước; xây dựng hệ thống thu thập, kết nối, chia sẻ dữ liệu và điều khiển, giám sát, lưu trữ dữ liệu. Mặt khác, tăng cường công tác kiểm soát chất lượng nước tại các công trình; kịp thời phát hiện các công trình có nguồn nước ô nhiễm để có giải pháp khắc phục, xử lý phù hợp, bảo đảm chất lượng nước đầu vào và sau xử lý.

Thực hiện cắm mốc hành lang bảo vệ nguồn nước trên địa bàn tỉnh; xây dựng các phương án bảo vệ, cải tạo chất lượng nguồn nước; quản lý chặt chẽ việc khai thác nước ngầm. Kiểm soát các nguồn xả thải, hoạt động khai thác nước; xử lý nghiêm các vi phạm về xả thải, gây ô nhiễm nguồn nước, khai thác, sử dụng nguồn nước trái phép. Nghiên cứu, ứng dụng công nghệ và thiết xử lý nước hiện đại, thân thiện môi trường, tiết kiệm năng lượng và thích ứng với điều kiện biến đổi khí hậu; sử dụng các trang thiết bị, công nghệ hiện đại về kiểm soát chất lượng và khử trùng nước; đầu tư các thiết bị phục vụ công tác giảm thất thoát, duy trì ổn định áp lực và cấp nước liên tục.

Ngoài ra, tăng cường công tác truyền thông nâng cao nhận thức cộng đồng về bảo vệ nguồn nước, công trình cấp nước; tuyên truyền, phổ biến kế hoạch cấp nước an toàn khu vực nông thôn đến các đơn vị, tổ chức, cá nhân tham gia, liên quan đến hoạt động cấp nước sinh hoạt, thay đổi hành vi, thói quen trong việc sử dụng nước sạch tiết kiệm, hiệu quả. Hướng dẫn người dân chủ động tích trữ nước sinh hoạt an toàn để sử dụng trong mùa khô, đặc biệt là các khu vực khan hiếm, khó khăn về nguồn nước.

Ngoài ra, để thực hiện tốt tiêu chí về nước sạch trong xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025, Sở NN&PTNT tỉnh đã tham mưu UBND tỉnh trình HĐND tỉnh ban hành Nghị quyết số 56/2023/NQ-HĐND về chính sách hỗ trợ hệ thống xử lý nước sinh hoạt hộ gia đình nông thôn trên địa bàn tỉnh, với mục tiêu hỗ trợ hệ thống xử lý nước sinh hoạt hộ gia đình cho khoảng 6.684 hộ dân nông thôn thuộc các đối tượng nằm ngoài phạm vi cấp nước của các công trình cấp nước tập trung, với tổng kinh phí 40.104 triệu đồng.

Nghị quyết số 64/2023/NQ-HĐND quy định chính sách hỗ trợ giá nước sạch sinh hoạt khu vực nông thôn trên địa bàn tỉnh đến năm 2025 (áp dụng từ ngày 1.1.2024) sẽ giúp các đối tượng thuộc gia đình có công với cách mạng; hộ đồng bào dân tộc thiểu số; hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp có mức sống trung bình trên địa bàn tỉnh được hỗ trợ 4.000 đồng/m3. Hộ gia đình thuộc khu vực nông thôn còn lại không thuộc đối tượng nêu trên là 3.000 đồng/m3. Định mức hỗ trợ không quá 10m3/hộ/tháng.

Lê An