Tăng cường vai trò của báo chí, cộng đồng trong công tác phòng, chống thiên tai

TMO - Chương trình tập huấn truyền thông và tham gia trao đổi “Giới thiệu khung Sendai và sử dụng Khung hành động Sendai về Giảm nhẹ rủi ro thiên tai ở Việt Nam” đã diễn ra tại huyện Krông Nô, tỉnh Đắk Nông trong 2 ngày 7-8/4/2023 vừa qua với sự tham gia của các nhà báo cơ quan Trung ương và địa phương. 

Trong khuôn khổ Dự án “Tăng cường sự tham gia của người dân trong giám sát tiến trình và kết quả thực hiện Khung Sendai tại Việt Nam”, Ban Quản lý Chương trình Hỗ trợ phát triển huyện Krông Nô, tỉnh Đắk Nông (LRP 12), Quỹ Hỗ trợ chương trình, dự án an sinh xã hội Việt Nam (AFV) và ActionAid Quốc tế tại Việt Nam (ActionAid) vừa tổ chức tập huấn và khảo sát thực địa cho báo chí về khung Sendai và sử dụng khung hành động Sendai về Giảm nhẹ rủi ro thiên tai ở Việt Nam trong 2 ngày 7-8/4/2023 vừa qua.

Chương trình tập huấn truyền thông và trao đổi về Khung Sendai thuộc dự án tăng cường sự tham gia của người dân trong giám sát tiến trình và kết quả thực hiện Khung Sendai tại Việt Nam. 

Trong Chương trình tập huấn, ông Tạ Việt Anh, Chủ tịch Hội đồng quản lý Quỹ hỗ trợ chương trình, dự án An sinh Xã hội Việt Nam (AFV) chia sẻ: Khung Sendai về Giảm thiểu rủi ro thiên tai giai đoạn 2015-2030 được thông qua tại Hội nghị Thế giới về giảm thiểu rủi ro Thiên tai lần thứ 3 của Liên hợp quốc tổ chức tại Sendai, Miyagi, Nhật Bản. Việt Nam là một trong 187 quốc gia trên thế giới đã thông qua Khung hành động này với 4 ưu tiên, 7 mục tiêu và 38 chỉ số đo lường tiến độ thực hiện.

Những năm qua, Việt Nam đã thể hiện cam kết trong việc thực hiện khung Sendai thông qua nhiều văn bản pháp lý như: Luật Phòng chống thiên tai (PCTT) (sửa đổi) năm 2021, chiến lược Quốc gia PCTT đến năm 2030, Đề án "Nâng cao nhận thức cộng đồng và Quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng, đến năm 2030" (Đề án 553), Thông tư 02/2021/TT-BNNPTNT hướng dẫn xây dựng kế hoạch PCTT các cấp ở địa phương, Thông tư 10/2021/TT-BKHĐT hướng dẫn lồng ghép nội dung phòng, chống thiên tai vào quy hoạch, kế hoạch phát triển ngành, kinh tế xã hội. Việt Nam cũng đã đạt được nhiều kết quả phát triển và đưa vào sử dụng thành công hệ thống giám sát thiên tai Việt Nam VNDMS và ứng dụng PCTT giúp đáp ứng các nhu cầu giám sát, chỉ đạo điều hành và quản lý dữ liệu.

Mô hình Nhà chứa rác thải nhựa tái chế tại trường THCS xã Nâm N'Đir, huyện Krông Nô, tỉnh Đắk Nông. 

Năm 2023, Việt Nam đảm nhiệm vị trí Chủ tịch Ủy ban ASEAN về quản lý thiên tai, đồng thời là chủ nhà của Hội nghị Bộ trưởng khu vực châu Á – Thái Bình Dương về giảm nhẹ rủi ro thiên tai lần thứ 10. Hội nghị cũng là cơ hội để các bên nhìn lại cam kết của mình và lên kế hoạch cho giai đoạn tiếp theo. 

Khung Sendai nhấn mạnh vai trò của các phương tiện truyền thông đại chúng trong việc thể hiện vai trò tích cực và tiên phong tại cấp địa phương, quốc gia, khu vực và toàn cầu, nhằm nâng cao nhận thức và hiểu biết của công chúng, cũng như truyền tải thông tin chính xác về thiên tai, khuyến khích sự tham gia của cộng đồng trong công tác phòng chống thiên tai.

“Qua chương trình tập huấn và cùng trao đổi, tìm hiểu về Khung Sendai, với sự tham gia của đại diện từ Cục Quản lý đê điều và Phòng chống thiên tai, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và các chuyên gia, chúng tôi hy vọng rằng các thông tin về Khung Sendai và thực tiễn quản lý rủi ro thiên tai tại Việt Nam sẽ được chia sẻ rộng rãi hơn trong cộng đồng báo chí, từ đó củng cố và tăng cường vai trò của các cơ quan truyền thông trong việc hiện thực hóa các cam kết của Việt Nam trong Khung Sendai và trong công tác phòng, chống thiên tai nói chung”. Nhà báo Tạ Việt Anh nhấn mạnh.

Bà Thái Minh Hương, Phòng Hợp tác Quốc tế và Khoa học Công nghệ, Cục Quản lý Đê điều và Phòng, chống thiên tai, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, cho biết: “Khung hành động Sendai (2015-2030) đã chỉ rõ Giảm nhẹ rủi ro thiên tai đòi hỏi có sự tham gia của toàn xã hội”. Đến nay, Cục Quản lý Đê điều và Phòng, chống thiên tai, đã phối hợp với nhiều đơn vị tổ chức các chương trình nâng cao nhận thức cho nhiều đối tượng: Lực lượng xung kích phòng chống thiên tai cấp cơ sở (Cuộc thi "Xung kích phòng, chống thiên tai"), các em học sinh trên cả nước (Cuộc thi "Đại sứ học đường trong phòng, chống thiên tai và thích ứng biến đổi khí hậu"), phụ nữ (Cuộc thi "Phụ nữ trước bão dông"), v.v.. "dịp này là tiền đề tích cực cho các hợp tác ý nghĩa tiếp theo của chúng tôi cùng ActionAid và AFV để giúp Việt Nam đạt mục tiêu đặt ra theo Khung hành động Sendai, đem báo chí tới gần hơn với cộng đồng và tăng cường những nỗ lực của họ trong phòng ngừa và giảm nhẹ rủi ro thiên tai.” Bà Hương nhấn mạnh.

Lãnh đạo UBND xã Đắk Drô chia sẻ về tình hình kinh tế-xã hội và những ảnh hưởng của biến đổi khí hậu gây ra tại xã Đắk Drô, huyện Krông Nô, tỉnh Đắk Nông. 

Tham gia Khung Sendai đã mở ra cơ hội để Việt Nam đem tới thế giới những kinh nghiệm độc đáo của người dân và chính quyền trong phòng ngừa và ứng phó với thiên tai, đồng thời học tập và nhận hỗ trợ của các nước khác trong phục hồi và phát triển bền vững sau thiên tai.

Chương trình Trao đổi báo chí thuộc Dự án “Tăng cường sự tham gia của người dân trong giám sát tiến trình và kết quả thực hiện Khung Sendai tại Việt Nam” là nỗ lực tiếp theo của ActionAid, AFV và các đối tác trong khuôn khổ Ưu tiên chương trình mới, thuộc Chiến lược Quốc gia VII (2023-2027) sắp công bố trong năm nay. Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng phức tạp, việc áp dụng các cơ chế tự nguyện quốc tế như Khung Sendai trong phòng ngừa và ứng phó với thiên tai, phục hồi và phát triển bền vững sau thiên tai có ý nghĩa quan trọng trong các chính sách của các cấp ở Việt Nam.

Trí Dương