Tăng cường quan trắc, cảnh báo môi trường trong nuôi trồng thủy sản

TMO - Nhằm tăng cường kiểm soát biến động môi trường, hạn chế những thiệt hại trong nuôi trồng thủy sản, UBND tỉnh Sơn La triển khai Kế hoạch Quan trắc, cảnh báo môi trường trong nuôi trồng thủy sản trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2022-2025.

Trong những năm qua, nuôi trồng thủy sản (NTTS) tỉnh Sơn La có những bước phát triển mạnh mẽ, thu được những kết quả đáng kể, giảm nghèo, tạo thu nhập và việc làm cho một bộ phận lao động, đóng góp tích cực cho kinh tế nông nghiệp. 

Tuy nhiên ngành thủy sản tỉnh Sơn La cũng đang phải đối mặt với môi trường và dịch bệnh. Trong đó, vấn đề ô nhiễm nguồn nước do nước thải sinh hoạt, nước thải nông nghiệp và nước thải công nghiệp, cũng như hoạt động NTTS không ngừng gia tăng, gây ra dịch bệnh thủy sản; việc tăng cường quản lý để kiểm soát môi trường và dịch bệnh là vấn đề cấp bách.

Triển khai quan trắc môi trường vùng NTTS sẽ cung cấp thông tin kịp thời, dự báo diễn biến môi trường vùng nuôi, mùa vụ nuôi, kế hoạch phòng tránh dịch bệnh, giúp cho cơ quan quản lý trong việc quy hoạch vùng NTTS tại địa phương và định hướng phát triển ngành thủy sản trong tương lai. Đồng thời, giúp người nuôi chủ động trong công tác quản lý chất lượng nước vùng nuôi và phòng ngừa dịch bệnh hiệu quả. 

Việc triển khai quan trắc môi trường nuôi trồng thủy sản góp phần kiểm soát chất lượng nguồn nước, phòng chống dịch bệnh 

Theo kế hoạch, đối tượng quan trắc là vùng nuôi cá lồng tập trung từ 1.000m3 trở lên. Bên cạnh đó, thực hiện quan trắc môi trường phục vụ nuôi trồng thủy sản trên lòng hồ thủy điện Hòa Bình và Sơn La nhằm đánh giá hiện trạng chất lượng nước vùng nuôi, đánh giá sự ảnh hưởng của hoạt động nuôi cá lồng tới môi trường xung quanh. Từ đó, cung cấp thông tin cho cơ quan quản lý kịp thời chỉ đạo sản xuất hiệu quả.

Thời gian triển khai kế hoạch trong giai đoạn 2022-2025, tại 6 điểm quan trắc/năm, gồm: 2 điểm tại huyện Quỳnh Nhai; 2 điểm tại huyện Mường La; 1 điểm tại huyện Phù Yên; 1 điểm tại huyện Mộc Châu.

Theo đó, mẫu thu cố định vào 2 thời điểm:  Buổi sáng lúc 5 - 7h giờ sáng, buổi chiều 14h – 15h chiều với các thông số môi trường thông thường như: Nhiệt độ nước, pH, DO, độ kiềm, COD, H2S, N-NH4 + , P-PO4 3- , N-NO2 - , N-NO3 - , TSS, mật độ và thành phần tảo độc quan trắc với tần suất 4 lần/tháng; vi khuẩn Aeromonas spp, Streptococcus sp, Coliform, thực vật phù du tần suất quan trắc 2 lần/tháng; thuốc bảo vệ thực vật.

Theo kế hoạch, các điểm quan trắc sẽ được ghi lại tọa độ GPS thể hiện trên bản đồ. Dựa trên kết quả phân tích các chỉ tiêu quan trắc môi trường thông báo đến cơ quan quản lý thủy sản cấp huyện, ủy ban nhân dân xã vùng quan trắc và các đơn vị có liên quan bằng văn bản và các phương tiện thông tin đại chúng, định kỳ 01 lần/tháng theo số lần quan trắc môi trường.

Công bố kết quả quan trắc trên trang thông tin điện tử của Sở NN&PTNT Sơn La, giúp người nuôi cập nhật thông tin kịp thời, giảm thiểu rủi ro, phát triển bền vững nghề nuôi cá lồng hồ chứa.

Chủ cơ sở nuôi thủy sản theo dõi, giám sát môi trường nuôi tại cơ sở nuôi, khi phát hiện môi trường có diễn biến bất lợi hoặc có nguy cơ bất lợi cho sản xuất nuôi trồng thủy sản phải báo cáo ngay cho UBND xã và cơ quan quản lý chuyên ngành nơi gần nhất bằng hình thức trực tiếp bằng gọi điện hoặc có văn bản trực tiếp. 

Khi phát hiện có môi trường diễn biến bất lợi hoặc có nguy cơ bất lợi cho sản xuất, nuôi trồng thủy sản tại một vùng nuôi, đơn vị quan trắc báo ngay cho Sở Nông nghiệp và PTNT ra quyết định cảnh báo và ứng phó kịp thời; đồng thời thông báo cho các đơn vị liên quan phối hợp xử lý

UBND tỉnh Sơn La giao Sở NN&PTNT chủ trì, phối hợp với các Sở, ngành, UBND các huyện có liên quan tổ chức triển khai. Phân công, đôn đốc, chỉ đạo, giao Chi cục Chăn nuôi, Thú y và Thủy sản chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan triển khai Kế hoạch quan trắc, cảnh báo môi trường trong nuôi trồng thủy sản trên địa bàn tỉnh đảm bảo hiệu quả.

Kiểm tra, giám sát, tổng hợp, đánh giá kết quả đạt được, những khó khăn, vướng mắc, đề xuất việc điều chỉnh, bổ sung kế hoạch phù hợp tình hình thực tế báo cáo, trình UBND tỉnh xem xét, quyết định.

Tỉnh Sơn La triển khai 6 điểm quan trắc tại các địa phương có diện tích nuôi trồng thủy sản tại lòng hồ, diện tích mặt nước. Ảnh: Xuân Dương 

Thông tin từ Chi cục Chăn nuôi, Thú y và Thủy sản, cho biết: Hiện nay, toàn tỉnh đang duy trì nuôi gần 2.900 ha thủy sản với 7.288 lồng cá các loại, tổng sản lượng thủy sản khoảng 2.300 tấn cá nuôi và khai thác. Vừa qua, địa phương này đã ban hành Kế hoạch số 125/KH-UBND thực hiện Đề án phát triển thủy sản bền vững trên địa bàn tỉnh đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 và thực hiện Chiến lược phát triển thủy sản Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 trên địa bàn tỉnh Sơn La.

Mục tiêu sản xuất thủy sản đến năm 2030: Diện tích nuôi trồng thủy sản 5.000 ha, trong đó diện tích ao hồ nhỏ 3.250 ha, diện tích mặt nước nuôi cá lồng 1.750 ha. Số lồng nuôi trồng thủy sản ổn định từ 11.000 - 11.500 lồng. Sản lượng thủy sản nuôi trồng 15.000 - 17.500 tấn.

Số cơ sở đủ điều kiện sản xuất giống 10 cơ sở. Xuất khẩu trứng cá tầm từ 500 - 600 kg. Có 30 - 40% sản lượng thủy sản sản xuất ra hàng năm trở lên áp dụng quy trình sản xuất nông nghiệp tốt hoặc các quy trình tương tự. Giá trị sản xuất ngành thủy sản ước đạt 700 - 750 tỷ đồng bằng 2,5 - 3% tổng giá trị sản xuất ngành nông, lâm nghiệp, thủy sản.

Tầm nhìn đến năm 2045: Phát triển kinh tế ngành thủy sản nắm giữ vai trò trọng tâm trong cơ cấu kinh tế ngành nông nghiệp, đẩy mạnh ứng dụng tiến bộ khoa học, công nghệ thông tin, công nghệ số 4.0 trong hoạt động quản lý, hoạt động sản xuất thủy sản, hoạt động giao dịch thương mại điện tử. Tập trung phát triển sản phẩm chế biến sâu, tăng giá trị tỷ trọng ngành chế biến thủy sản, góp phần bảo đảm an ninh dinh dưỡng, thực phẩm, an sinh xã hội.

Để đạt được những mục tiêu trên, cùng với việc thực hiện các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả trong sản xuất, việc thực hiện quan trắc chất lượng môi trường được coi là giải pháp quan trọng, nhằm đảm bảo môi trường an toàn, thích hợp cho sự phát triển của đối tượng nuôi. Qua đó, giúp tỉnh Sơn La nhanh chóng đạt được những mục tiêu đề ra tại các đề án.

Hà Trang