Tăng cường giám sát việc thực hiện chính sách, pháp luật về ứng phó biến đổi khí hậu

TMO - Trước tác động nghiêm trọng của biến đổi khí hậu, các địa phương cần đẩy mạnh triển khai các giải pháp chủ động thích ứng, giảm nhẹ thiệt hại, trong đó chú trọng đến hoàn thiện chính sách, có các quy định mang tính dài hạn hơn về công tác biến đổi khí hậu, đảm bảo việc lồng ghép nội dung biến đổi khí hậu vào chiến lược, quy hoạch, chính sách phát triển kinh tế - xã hội theo hướng bền vững.

Vừa qua (8/9) Đoàn công tác do Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội Nguyễn Tuấn Anh làm Trưởng đoàn, đã có buổi làm việc với UBND tỉnh Bạc Liêu về thực hiện chính sách, pháp luật ứng phó biến đổi khí hậu.

Thống kê của UBND tỉnh Bạc Liêu trong 10 năm gần đây cho thấy, do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, thời tiết diễn biến phức tạp, khó lường. Trong đó, hiện tượng dông, lốc xoáy, gió giật mạnh, sét đánh xảy ra với tần suất ngày càng nhiều hơn. Triều cường ngày càng dâng cao gây ngập úng cục bộ ở các vùng trũng thấp, đặc biệt là sạt lở đất ở vùng ven sông, ven biển ngày càng diễn ra nghiêm trọng...

Trước những diễn biến bất lợi từ tình hình thời tiết, tỉnh Bạc Liêu đã thành lập Ban Chỉ đạo ứng phó với biến đổi khí hậu gồm 23 thành viên, do Phó Chủ tịch UBND tỉnh làm Trưởng ban; kiện toàn Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn của tỉnh gồm 36 thành viên, do Chủ tịch UBND làm Trưởng ban; thành lập Tổ giúp việc cho Ban Chỉ đạo là thủ trưởng các phòng chuyên môn thuộc các sở, ban, ngành và địa phương trong tỉnh. 

Báo cáo của UBND tỉnh Bạc Liêu cho thấy, trong những năm qua tỉnh đã lồng ghép nội dung ứng phó với biến đổi khí hậu vào chiến lược, quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội. Cụ thể, trong giai đoạn từ năm 2016 - 2021, Bạc Liêu đã đầu tư các nguồn lực ứng phó biến đổi khí với số tiền hơn 3.111 tỷ đồng. Nhiều công trình, dự án sau khi đưa vào sử dụng, giảm thiểu tác động bất lợi của biến đổi khí hậu đảm bảo đời sống sinh hoạt và sản xuất của người dân.

Kè Nhà Mát  được đầu tư từ nguồn vốn chống biến đổi khí hậu. Ảnh: Nhật Hồ 

Một số dự án tiêu biểu như: Gia cố chống xói lở bờ biển xã Vĩnh Trạch Đông, thành phố Bạc Liêu; gia cố chống xói lở bờ biển phía Bắc kè Gành Hào, thị trấn Gành Hào, huyện Đông Hải; xây dựng hệ thống công trình ngăn triều, chống ngập cho thành phố Bạc Liêu và vùng lân cận; gây bồi tạo bãi và trồng cây chống xói lở khu vực biển Nhà Mát; chống xói lở gây bồi, trồng rừng ngập mặn chống xói lở, bảo vệ đê biển Gành Hào; gây bồi tạo bãi, khôi phục rừng phòng hộ ven biển tỉnh Bạc Liêu.

Cùng với đó, Bạc Liêu tập trung đầu tư mở rộng hệ thống cấp nước sinh hoạt cho khu vực nông thôn, nhất là các vùng sâu, vùng xa nhằm hạn chế tác động của hạn hán, xâm nhập mặn. Thống kê của ngành chức năng tỉnh Bạc Liêu cho thấy, trong giai đoạn từ năm 2017 đến 2020, tỉnh Bạc Liêu đã triển khai tổng cộng 17 dự án cung cấp nước sạch cho người dân trên địa bàn tỉnh với tổng mức đầu tư hơn 225 tỷ đồng.

Mặc dù đã có nhiều nỗ lực trong triển khai đồng bộ các giải pháp để thích ứng linh hoạt với biến đổi khí hậu, tuy nhiên Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bạc Liêu Lê Tấn Cận cho biết, nhiệm vụ triển khai kế hoạch ứng phó với tình trạng trên trên địa bàn tỉnh còn găp nhiều khó khăn.

Trong đó, khó khăn chung của tỉnh hiện nay là tổ chức bộ máy quản lý nhà nước về lĩnh vực biến đổi khí hậu, cơ chế điều phối liên ngành mới chỉ được thành lập ở Trung ương và cấp tỉnh. Lĩnh vực biến đổi khí hậu còn khá mới, người dân ít được tiếp cận, thiếu thông tin nên việc thực hiện chính sách, pháp luật về ứng phó với biến đổi khí hậu còn nhiều hạn chế. Năng lực dự báo, cảnh báo, chủ động phòng, chống và giảm nhẹ thiên tai, thích ứng với biến đổi khí hậu được nâng lên nhưng vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu thực tiễn.

Công tác ứng phó với biến đổi khí hậu trên địa bàn tỉnh Bạc Liêu còn gặp nhiều khó khăn. Ảnh: TA 

Bên cạnh đó, phương tiện, trang thiết bị phục vụ công tác phòng, tránh lụt bão và tìm kiếm cứu nạn còn thiếu. Việc ứng dụng kết quả nghiên cứu các đề tài, dự án, các thành tựu tiến bộ kỹ thuật chậm được nhân rộng, thiếu cơ chế triển khai và chính sách phát triển; các nhiệm vụ khoa học và công nghệ về lĩnh vực môi trường, thích ứng biến đổi khí hậu, giảm phát thải khí nhà kính ít được quan tâm, nghiên cứu, phát triển, chuyển giao công nghệ.

Từ đó, tỉnh Bạc Liêu kiến nghị Quốc hội, Chính phủ sớm đồng bộ Hệ thống pháp luật để huy động được đầy đủ sự tham gia của người dân; sớm ban hành Quy chế phối hợp liên vùng, ngành và lĩnh vực để ứng phó với biến đổi khí hậu (vùng đất liền, ven biển, vùng hải đảo).

Đồng thời, hỗ trợ nguồn lực cho tỉnh thực hiện các dự án thích ứng với biến đổi khí hậu góp phần hoàn chỉnh kết cấu hạ tầng, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội; hỗ trợ kinh phí thực hiện các dự án cấp bách chống sạt lở bờ sông, bờ biển, nâng cấp để biển đông, các dự án kết cấu hạ tầng phục vụ nuôi tôm thâm canh, bán thâm canh.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội Nguyễn Tuấn Anh đánh giá cao các giải pháp tỉnh Bạc Liêu triển khai thực hiện thích ứng biến đổi khí hậu. Bạc Liêu nằm ở khu vực chịu nhiều ảnh hưởng của biến đổi khí hậu. Vì vậy, tỉnh cần tiếp tục chủ động triển khai thực hiện các giải pháp thích ứng biến đổi khí hậu. Trong đó, truyền thông, nâng cao nhận thức cho cộng đồng về tác động của biến đổi khí hậu và phòng chống, ứng phó với thiên tai phải được quan tâm ưu tiên hàng đầu.

Bạc Liêu lồng ghép ứng phó với biến đổi khí hậu trong kế hoạch phát triển kinh tế thông qua mô hình sản xuất bền vững 

Tỉnh cần tiếp tục hoàn thiện chính sách, có các quy định mang tính dài hạn hơn về công tác biến đổi khí hậu; cũng như cần rà soát lại các chương trình, đảm bảo việc lồng ghép nội dung biến đổi khí hậu vào chiến lược, quy hoạch, chính sách phát triển kinh tế - xã hội theo hướng bền vững. 

Các giải pháp ứng phó với biến đổi khí hậu cần được xây dựng trên cơ sở mức độ ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, xem xét diễn biến các yếu tố trong kịch bản biến đổi khí hậu đã được công bố và phải tính toán chi phí, lợi ích của các giải pháp đối với từng ngành, lĩnh vực, bảo đảm tính hiệu quả. 

Tuấn Minh