TMO - Để tăng cường hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước về hoạt động khoáng sản, đảm bảo đồng bộ, hiệu quả, ngăn chặn và xử lý kịp thời các hành vi vi phạm, UBND tỉnh Sơn La yêu cầu các chủ thể khai thác khoáng sản trên địa bàn tỉnh nói chung và huyện Bắc Yên nói riêng chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật về khoáng sản và các quy định của pháp luật khác có liên quan.

Sơn La là địa phương có tài nguyên khoáng sản sử dụng làm vật liệu xây dựng thông thường (VLXDTT) tương đối đa dạng, trữ lượng lớn, sẵn có như: Đá vôi, đất san lấp, đá làm cát nhân tạo, cát lòng sông với 162 mỏ khoáng sản đã được tỉnh quy hoạch. Bên cạnh đó, 17 mỏ khoáng sản phân tán nhỏ lẻ (không phải VLXDTT) được Bộ Nông nghiệp và Môi trường bàn giao UBND tỉnh quản lý, đã được cập nhật vào quy hoạch tỉnh. Đối với riêng huyện Bắc Yên, thông tin từ Đại diện phòng Nông nghiệp và Môi trường huyện, Bắc Yên có 2 điểm mỏ đã được cấp giấy phép khai thác khoáng sản và hiện đang hoạt động là mỏ nikel bản Phúc, xã Mường Khoa; mỏ đá vôi khu vực bản Hồng Ngài, xã Hồng Ngài.

Có 2 điểm mỏ đã được cấp giấy phép khai thác khoáng sản, nhưng đang tạm dừng hoạt động là mỏ thạch anh tại bản Phiêng Ban A, xã Phiêng Ban và mỏ đồng tại bản Ngậm, xã Song Pe. Có 1 điểm mỏ được cấp giấy phép thăm dò khoáng sản là mỏ đất san lấp tại khu Bệnh viện Đa khoa huyện Bắc Yên. Để khắc phục tình trạng khai thác khoáng sản gây ảnh hưởng đến môi trường sinh thái, sạt lở đất, ô nhiễm nguồn nước và làm mất an toàn giao thông, UBND huyện Bắc Yên đã thành lập các tổ công tác liên ngành, thường xuyên kiểm tra các điểm khai thác khoáng sản.

Đặc biệt là các mỏ cát, sỏi ven sông và các khu vực có nguy cơ bị khai thác trái phép; xử phạt nghiêm các cơ sở khai thác không có giấy phép hoặc không tuân thủ đúng quy định về bảo vệ môi trường. Hiện nay, các cơ quan chức năng huyện đã rà soát, bảo vệ khoáng sản chưa khai thác trên địa bàn; cử cán bộ tham gia thẩm định, phối hợp kiểm tra thực địa cùng đoàn kiểm tra của Sở Nông nghiệp và Môi trường về việc thực hiện đề án đóng cửa 5 mỏ cát trên sông Đà làm vật liệu xây dựng thông thường tại địa bàn xã Pắc Ngà, Chim Vàn, Song Pe và Tạ Khoa.

Thực hiện giám sát và báo cáo kịp thời đối với tình trạng khai thác cát trái phép tại các xã. Ngoài ra, UBND huyện Bắc Yên chỉ đạo rà soát, khoanh vùng, theo dõi, giám sát để kịp thời phát hiện, ngăn chặn, xử lý các hoạt động khai thác khoáng sản trái phép không để tình trạng khai thác khoáng sản trái phép kéo dài, làm xói mòn đất, gây ô nhiễm môi trường. Nhờ đó, từ đầu năm 2025 đến nay, chưa phát hiện trường hợp khai thác cát trái phép nào; bên cạnh đó, lực lượng chức năng tiếp tục giám sát tình hình hoạt động liên quan đến mỏ đồng bàn Ngậm, xã Song Pe.

Từ đầu năm 2025 đến nay, Bắc Yên chưa phát hiện trường hợp khai thác cát trái phép.

Đáng chú ý, mới đây UBND tỉnh Sơn La vừa ban hành Quyết định phê duyệt kế hoạch đấu giá quyền khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường ở khu vực chưa thăm dò khoáng sản đối với 5 mỏ cát trên địa bàn 3 huyện: Mai Sơn, Bắc Yên, Phù Yên.

Theo kế hoạch, 5 mỏ cát được đưa vào đấu giá, gồm: Mỏ cát khu 3, bản Tà Hộc, xã Tà Hộc huyện Mai Sơn và xã Chim Vàn huyện Bắc Yên; mỏ cát bản Khọc A xã Mường Khoa, bản Cải B xã Chim Vàn huyện Bắc Yên; mỏ cát bản Ngậm xã Song Pe và Chiềng Sại huyện Bắc Yên; mỏ cát bản Khẳng, bản Khọc A, xã Mường Khoa và bản Cải B, xã Chim Vàn, huyện Bắc Yên; mỏ cát bản Chăn xã Tường Thượng, huyện Phù Yên.

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh, 5 điểm mỏ được đưa ra đấu giá lần này đã được HĐND tỉnh đưa vào quy hoạch thăm dò, khai thác, sử dụng khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường tỉnh Sơn La đến năm 2020, định hướng đến năm 2030; được cập nhật vào Quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 được Thủ tướng Chính phủ Phê duyệt tại Quyết định số 1676/QĐ-TTg ngày 25/12/2023; không thuộc khu vực đã khoanh định không đấu giá quyền khai thác khoáng sản.

UBND tỉnh Sơn La giao UBND các huyện Mai Sơn, Bắc Yên, Phù Yên rà soát, cập nhật bổ sung diện tích các mỏ theo quy hoạch, khu vực phụ trợ vào quy hoạch sử dụng đất thời kỳ 2021-2030, kế hoạch sử dụng đất năm 2025 của huyện, trình cấp có thẩm quyền phê duyệt. Việc triển khai đấu giá làm căn cứ pháp lý cho việc cấp giấy phép hoạt động khoáng sản theo quy định. Qua đó, nhằm quản lý, khai thác, sử dụng hợp lý, tiết kiệm, đáp ứng nhu cầu phát triển KT-XH, phát huy tiềm năng khoáng sản, thu hút đầu tư thăm dò, khai thác hiệu quả tài nguyên khoáng sản, tăng nguồn thu ngân sách nhà nước.

Lực lượng chức năng kiểm tra việc chấp hành các quy định khai thác cát trên địa bàn huyện Bắc Yên. (Ảnh: MT).

Đồng thời, đáp ứng nhu cầu sử dụng khoáng sản cát làm vật liệu xây dựng thông thường trên địa bàn tỉnh, giảm giá thành xây dựng, đảm bảo công tác quản lý nhà nước về khoáng sản đồng bộ, hiệu quả, đúng pháp luật, tránh thất thoát nguồn tài nguyên khoáng sản.

Bên cạnh việc siết chặt quản lý, huyện Bắc Yên cũng khuyến khích các đơn vị khai thác áp dụng công nghệ hiện đại nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường. Hiện nay, huyện Bắc Yên chỉ đạo đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người dân và các doanh nghiệp về trách nhiệm bảo vệ tài nguyên.

Các cơ quan chức năng thường xuyên tổ chức phổ biến pháp luật về khai thác khoáng sản, bảo vệ môi trường tại các xã có hoạt động khai thác, nâng cao nhận thức của cộng đồng. Với sự quyết liệt trong công tác quản lý và sự phối hợp chặt chẽ giữa chính quyền, doanh nghiệp và người dân, Bắc Yên đang từng bước hướng tới mục tiêu khai thác khoáng sản hợp lý, bền vững, góp phần phát triển kinh tế - xã hội.

Để chấn chỉnh hoạt động quản lý khai thác khoáng sản, UBND huyện Bắc Yên đã giao UBND các xã, thị trấn tăng cường tuần tra, kiểm soát, xử lý nghiêm hoạt động khai thác, chế biến, vận chuyển, tàng trữ, kinh doanh khoáng sản trái phép. Thường xuyên giám sát các khu vực có khoáng sản có nguy cơ xảy ra hoạt động khai thác trái phép. Chủ tịch UBND các xã thị trấn chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND huyện trong việc thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao.

Nhằm nâng cao hiệu quả quản lý, bảo vệ tài nguyên khoáng sản, thời gian tới, UBND huyện Bắc Yên sẽ tiếp tục chú trọng đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức của chính quyền các cấp và các tầng lớp nhân dân về mục đích, ý nghĩa, tầm quan trọng của công tác quy hoạch, quản lý, bảo vệ các điểm mỏ khoáng sản, huy động sự chung tay của người dân tham gia giám sát, bảo vệ tài nguyên khoáng sản. Giao các phòng ban chuyên môn tiếp tục rà soát các điểm mỏ khoáng sản để đề nghị bổ sung vào Quy hoạch. Thường xuyên kiểm tra, giám sát công tác bảo vệ khoáng sản tại các khu vực có mỏ khoáng sản trên địa bàn huyện…/.

Văn Minh