TMO - Thời gian quan, UBND tỉnh Quảng Ngãi đã chỉ đạo các ngành, địa phương đẩy mạnh kiểm tra, xử lý nghiêm các hành vi khai thác khoáng sản trái phép, hướng tới mục tiêu quản lý chặt chẽ, sử dụng hợp lý và bảo vệ nguồn tài nguyên thiên nhiên trên địa bàn.

Theo thống kê của Sở Nông nghiệp và Môi trường, toàn tỉnh Quảng Ngãi hiện có 135 mỏ khoáng sản còn hiệu lực, đang hoạt động khai thác và có 37 mỏ trúng đấu giá quyền khai thác khoáng sản, đang thực hiện các thủ tục pháp lý để cấp giấy phép khai thác gồm: 25 mỏ cát, 5 mỏ đá, 5 mỏ đất san lấp, 1 mỏ đất sét làm gạch ngói và 1 mỏ vàng gốc.

Trong số 135 mỏ đang còn hiệu lực hoạt động khai thác, thì tại khu vực phía đông của tỉnh có 74 mỏ (có 12 mỏ được cấp phép khai thác chỉ định, còn 62 mỏ cấp phép theo hình thức đấu giá công khai). Tại khu vực phía tây có 61 mỏ (58 mỏ cấp phép theo hình thức đấu giá, 3 mỏ cấp phép không qua đấu giá). Từ đầu năm 2025 đến nay, UBND tỉnh Quảng Ngãi đã cấp 20 giấy phép thăm dò, 7 giấy phép khai thác mới; gia hạn, điều chỉnh 12 giấy phép khai thác khoáng sản khác.

Để hoạt động khai thác khoáng sản đi vào nề nếp, Quảng Ngãi đã và đang triển khai nhiều giải pháp nhằm tăng cường quản lý, giám sát trên địa bàn. Trước tình trạng một số khu vực vẫn xảy ra khai thác trái phép, gây thất thoát tài nguyên và ảnh hưởng đến môi trường, UBND tỉnh đã chỉ đạo các sở, ngành, địa phương phối hợp chặt chẽ trong công tác kiểm tra, phát hiện và xử lý vi phạm.

Cùng với đó, tỉnh đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số trong theo dõi, quản lý trữ lượng và cấp phép khai thác, đảm bảo minh bạch, hiệu quả. Ngoài việc siết chặt kỷ cương, Quảng Ngãi cũng tăng cường tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho người dân và doanh nghiệp về khai thác bền vững, gắn phát triển kinh tế với bảo vệ môi trường.

Tỉnh Quảng Ngãi hiện toàn tỉnh có 135 điểm mỏ đã được cấp phép và đang hoạt động. Ảnh: L.K.

Những biện pháp này không chỉ góp phần lập lại trật tự trong khai thác khoáng sản mà còn hướng đến mục tiêu phát triển hài hòa giữa lợi ích kinh tế và bảo tồn tài nguyên thiên nhiên.

Trên thực tế, hoạt động khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi thời gian gần đây trở nên sôi động do nhu cầu tiêu thụ tăng mạnh. Đặc biệt, nguyên vật liệu như cát, sỏi… phục vụ xây dựng đang gia tăng để phục vụ các dự án trọng điểm trong giai đoạn đẩy nhanh tiến độ thi công. Trong khi đó, các tỉnh lân cận giá cát cũng tăng đột biến, nhiều mỏ cát đã hết thời gian hoạt động khai thác và những mỏ chưa kịp thời đấu giá khai thác, nên nhiều đơn vị xây dựng, chủ mua bán vật liệu xây dựng cũng tìm về địa phương này để mua cát.

Do đó, tại các mỏ cát dọc bờ sông Trà Khúc, tỉnh Quảng Ngãi rất nhiều xe tải ra vào để vận chuyển cát. Trước tình hình đó, để ngăn chặn tình trạng khai thác vượt phạm vi hoặc công suất cho phép, các cơ quan chức năng của tỉnh Quảng Ngãi phối hợp với chính quyền địa phương tăng cường giám sát, thường xuyên kiểm tra phạm vi mỏ, công suất, trữ lượng và phương pháp khai thác.

Theo Lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Môi trường (NNMT) tỉnh Quảng Ngãi, thời gian qua, việc cấp phép thăm dò, phê duyệt trữ lượng khoáng sản và cấp phép khai thác khoáng sản được thực hiện đúng trình tự và thủ tục quy định. Cụ thể, Sở NNMT tỉnh tham mưu tỉnh triển khai quy hoạch các khu vực khai thác, gắn với thiết kế và tổ chức quy trình đấu giá quyền khai thác khoáng sản theo hướng minh bạch, dễ tiếp cận.

Hồ sơ, tài liệu liên quan đến khu vực đấu giá, năng lực nhà đầu tư, kết quả trúng thầu... được đưa vào hệ thống dữ liệu địa chất, công khai trên Cổng Thông tin điện tử tỉnh. Hình thức nộp hồ sơ đa dạng, giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian, chi phí, cũng như hạn chế đến mức thấp nhất tình trạng tiêu cực trong quá trình thẩm định, cấp phép. Để ngăn chặn tình trạng khai thác vượt công suất cho phép, các ngành chức năng Quảng Ngãi đã phối hợp với địa phương tăng cường giám sát, tổ chức kiểm tra chặt chẽ về phạm vi, diện tích mỏ, công suất, trữ lượng cũng như phương pháp khai thác.

Ngoài ra, chính quyền cơ sở đã chủ động tăng cường kiểm tra, giám sát, đặc biệt là phát huy vai trò giám sát của cộng đồng đối với hoạt động khai thác khoáng sản. Nhờ giám sát chặt chẽ, công tác khai thác khoáng sản được thực hiện minh bạch, hiệu quả. Doanh nghiệp được cấp phép đều chấp hành nghiêm các quy định pháp luật, từ việc lắp đặt trạm cân, camera giám sát đến tổ chức khai thác và vận chuyển khoáng sản.

Nhằm tiếp tục tăng cường công tác quản lý Nhà nước về khoáng sản, lãnh đạo tỉnh yêu cầu: Đối với các mỏ hiện đã đấu giá, được cấp phép khai thác, địa phương cần tổ chức họp dân tại địa bàn công khai hoạt động khai thác, để người dân biết, cùng tham gia giám sát. Đồng thời, phải giám sát việc lắp đặt các thiết bị giám sát khai thác, đảm bảo thực tế, không hình thức.

Mỏ cát ở bờ sông Trà Khúc được lắp đặt trạm cân, camera giám sát hoạt động khai thác. Ảnh: CV.

Tỉnh yêu cầu các sở, ngành, địa phương phải tăng cường quản lý tài nguyên khoáng sản chặt chẽ, công khai, minh bạch, rõ về trách nhiệm. Không chỉ quản lý khoáng sản tại các mỏ đang khai thác, mà còn quản lý cả mỏ khoáng sản nằm trong quy hoạch, khoáng sản đã thăm dò và chưa thăm dò khai thác.

Trước đó, để tăng cường bảo vệ nguồn khoáng sản, tránh tình trạng khai thác trái phép, Quảng Ngãi ban hành Quyết định số 240/QĐ-UBND phê duyệt điều chỉnh, bổ sung Quy hoạch thăm dò, khai thác và sử dụng khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường tỉnh Quảng Ngãi đến năm 2025 và định hướng đến năm 2030 tại các Quyết định: Số 546/QĐUBND ngày 09/8/2017, sỐ 190/QĐ-UBND ngày 02/4/2021, số 401/QĐUBND ngày 05/5/2022 và số 820/QĐ-UBND ngày 27/7/2022 của UBND tỉnh, như sau:

Sửa đổi, bồổ sung khoản 1 Điều 1 Quyết định số 820/QĐ-UBND ngày 27/7/2022 của UBND tỉnh, như sau: "1. Sửa đổi, bổ sung điểm a khoản 3 Điều 1 như sau: a) Quy hoạch thăm dò, khai thác và sử dụng khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường đến năm 2025, gồm: 77 mỏ đá xây dựng, với tổng diện tích 1.103,42 ha; 98 mỏ cát, sỏi lòng sông, với tổng diện tích 1.279,88 ha và 168 mỏ đất đồi, với tổng diện tích 2.178,7169 ha."

Điều chỉnh, bổ sung quy hoạch các mỏ khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường tại các Quyết định: Số 546/QĐ-UBND ngày 09/8/2017, số 820/QĐ-UBND ngày 27/7/2022 của UBND tỉnh, như sau: Điều chỉnh quy hoạch 02 mỏ đất đồi, tổng diện tích 51,64 ha; bổ sung 03 mỏ đất đồi, tổng diện tích 42,34 ha ( có chi tiết tại Phụ lục kèm theo).

Đẩy mạnh giám sát và bảo vệ nguồn tài nguyên khoáng sản của tỉnh Quảng Ngãi góp phần hạn chế tối đa tổn thất tài nguyên và ô nhiễm môi trường. Trong bối cảnh nhu cầu khai thác ngày càng cao, việc kiểm soát chặt chẽ, sử dụng hợp lý và tiết kiệm tài nguyên giúp địa phương tránh nguy cơ cạn kiệt, suy thoái môi trường. Những nỗ lực của chính quyền trong việc hoàn thiện cơ chế quản lý, xử lý nghiêm vi phạm và đẩy mạnh ứng dụng công nghệ giám sát đã tạo chuyển biến rõ rệt trong nhận thức và hành động của doanh nghiệp, người dân trên địa bàn toàn tỉnh.

Hoài An

Tin nổi bật