Quản lý, bảo vệ rừng phòng hộ ven biển, thích ứng biến đổi khí hậu

TMO - Nhằm ứng phó hiệu quả với biến đổi khí hậu, thúc đẩy tăng trưởng xanh, tỉnh Bạc Liêu đã tích cực triển khai các biện pháp, tăng cường công tác quản lý, bảo vệ rừng, nhất là đối với rừng phòng hộ ven biển nhằm bảo vệ, phát triển diện tích rừng.

Khi môi trường đang ngày càng bị đe dọa, các thảm họa thiên tai xảy ra với cường độ dày hơn, chúng ta cần phải biết cách bảo tồn, phát triển rừng hơn nữa, trong đó cần chú ý các biện pháp bảo vệ đối với rừng phòng hộ.

Những năm gần đây, tình hình biến đổi khí hậu trên địa bàn tỉnh Bạc Liêu ngày càng phức tạp, do đó, các ban ngành liên quan đã đẩy mạnh công tác trồng, quản lý và bảo vệ rừng phòng hộ ven biển nhằm nâng cao độ che phủ của rừng, gia tăng chức năng phòng hộ (chắn gió, chắn sóng, chống xói lở) góp phần ứng phó với biến đổi khí hậu, nước biển dâng.

Trên thực tế, khu vực ven biển Bạc Liêu có tiềm năng rất lớn cho phát triển kinh tế biển cũng như đảm bảo quốc phòng - an ninh và sinh kế của hơn 100.000 người dân. Song, đây cũng là khu vực chịu nhiều tác động của biến đổi khí hậu (BĐKH), nước biển dâng, xâm nhập mặn.

Gần đây, sạt lở bờ biển, đê biển do thay đổi dòng chảy và sóng to, gió lớn gây thiệt hại ngày càng nặng nề. Trong khi đó, rừng phòng hộ ven biển một số đoạn thuộc địa bàn xã Vĩnh Trạch Đông (TP. Bạc Liêu) và xã Long Điền Tây, thị trấn Gành Hào (huyện Đông Hải) mất đi cũng khiến cho tình trạng sạt lở ngày thêm nghiêm trọng. Để bảo vệ và phát huy lợi ích của rừng, tỉnh đã duy trì, ổn định diện tích đã giao khoán rừng, đất rừng cho 400 tổ chức, hộ gia đình, cá nhân với diện tích 3.089ha.

 Đồng thời, quản lý, bảo vệ tốt diện tích rừng phòng hộ ven biển hơn 4.314ha. Những năm qua, Sở NN&PTNT đã phối hợp với các ngành liên quan, địa phương, đặc biệt là Chi cục Kiểm lâm đẩy mạnh công tác trồng, quản lý và bảo vệ rừng nhằm nâng cao độ che phủ của rừng, gia tăng chức năng phòng hộ chắn gió, chắn sóng, chống xói lở ven biển, góp phần ứng phó với BĐKH, nước biển dâng và bảo vệ người dân sống ven biển.

Mục tiêu đặt ra trong giai đoạn 2025 - 2030, ngoài phục hồi 20ha rừng phòng hộ ven biển, Bạc Liêu sẽ xây dựng một vườn ươm cây giống diện tích 3ha tại xã Long Điền Đông (huyện Đông Hải); phát triển 1.200ha mô hình nuôi tôm kết hợp nuôi cua, sò huyết dưới tán rừng; phát triển mô hình nuôi ong lấy mật trên địa bàn rừng phòng hộ ven biển xã Vĩnh Thịnh (huyện Hòa Bình); thiết lập mô hình du lịch sinh thái có sự tham gia của cộng đồng. Đặc biệt, mở 30 lớp tập huấn nâng cao kỹ thuật trồng và bảo vệ rừng cho cộng đồng dân cư sống trong rừng, ven rừng (hộ nhận khoán rừng)... Theo đó, các địa phương sẽ tập trung đầu tư trồng rừng phòng hộ, tăng cường năng lực thích ứng với BĐKH, phòng chống thiên tai.

Xây dựng và phát triển rừng ngập mặn và hành lang đa dạng sinh học nhằm bảo vệ sức khỏe người dân, bảo vệ môi trường và giá trị đa dạng sinh học. Quản lý, bảo vệ và phát triển rừng ngập mặn đảm bảo hiệu quả bền vững; hài hòa giữa lợi ích quốc gia với địa phương và các tổ chức, cá nhân tham gia quản lý, bảo vệ và phát triển rừng, môi trường, ứng phó với BĐKH. Tăng cường khả năng chống chịu và nâng cao năng lực thích ứng của cộng đồng, các thành phần kinh tế và hệ sinh thái thông qua việc đầu tư cho các hành động thích ứng, khoa học - công nghệ, nâng cao nhận thức để sẵn sàng điều chỉnh trước những thay đổi của khí hậu.

Rừng phòng hộ ven biển có vai trò quan trọng trong việc bảo vệ đê ven biển. (Ảnh minh hoạ: GM). 

 Nâng cao chất lượng cuộc sống và khả năng chống chịu của người dân với BĐKH, đảm bảo bình đẳng về điều kiện, cơ hội phát huy năng lực và thụ hưởng thành quả của sự phát triển, không để ai bị bỏ lại phía sau trong quá trình chuyển đổi xanh. Ưu tiên thực hiện chương trình, dự án phát triển “phòng chống, giảm nhẹ rủi ro thiên tai” thích ứng với BĐKH; tăng trưởng xanh.

Đáng chú ý, trong thời gian gần đây, Sở NN&PTNT tỉnh Bạc Liêu đã  phối hợp với Tổ chức Bảo tồn thiên nhiên quốc tế (IUCN) tổ chức khởi động Dự án “Tăng cường khả năng chống chịu vùng ven biển của Đồng bằng sông Cửu Long thông qua phục hồi rừng ngập mặn và các giải pháp dựa vào thiên nhiên” trên địa bàn tỉnh Bạc Liêu (gọi tắt là Dự án).

Dự án nhằm giải quyết tình trạng thu hẹp vùng bờ và sự suy giảm khả năng phục hồi vùng ven biển ở Đồng bằng sông Cửu Long nói chung và Bạc Liêu nói riêng. Thông qua đó, khôi phục rừng ngập mặn phía sau đê biển, nơi canh tác thủy sản của các hộ dân. Khuyến khích người dân nuôi trồng thủy sản kết hợp rừng ngập mặn, cùng ứng dụng các giải pháp công nghệ, đặc biệt là hệ thống nuôi trồng thủy sản tuần hoàn, thích ứng dung hòa dựa vào tự nhiên trong bối cảnh nuôi tôm nhiều rủi ro như hiện nay...

Dự án thúc đẩy mạnh mẽ sự đổi mới sáng tạo trong các mô hình nuôi tôm bền vững ứng dụng các cải tiến kỹ thuật trong nuôi tôm rừng. Những giải pháp kỹ thuật về cải thiện chất lượng nước trong nuôi tôm rừng giúp giảm rủi ro dịch bệnh và cải thiện tốc độ tăng trưởng của tôm. Điều này thúc đẩy phát triển sinh kế cho người dân và góp phần bảo tồn hệ sinh thái rừng ngập mặn....

Bên cạnh đó, nhằm phát huy hiệu quả vai trò, chức năng của rừng vùng ven biển trong việc phòng hộ, bảo vệ môi trường và hệ thống kết cấu hạ tầng vùng ven biển; chống sa mạc hóa, suy thoái đất; bảo tồn đa dạng sinh học, giảm phát thải khí nhà kính; tạo việc làm, thu nhập cho người dân vùng ven biển, góp phần phát triển kinh tế - xã hội, bảo vệ môi trường và củng cố quốc phòng, an ninh, giảm nhẹ thiên tai, ứng phó hiệu quả với biến đổi khí hậu và nước biển dâng, ngành chức năng tỉnh Bạc Liêu thường xuyên tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật các văn bản về Luật Lâm nghiệp, các nghị định, thông tư về quản lý và bảo vệ rừng, phát triển rừng và quản lý lâm sản đến các hộ gia đình, cá nhân nhận khoán và các hộ dân sống ven rừng.

Rừng phòng hộ ven biển có tác dụng nhiều mặt như môi trường, xã hội và giá trị kinh tế, đặc biệt về phòng hộ đê biển, chống xói lở, cố định đất ven biển, ven sông, hạn chế gió bão, sóng biển, triều cường và góp phần điều hòa khí hậu. Nhiều nguồn lợi từ rừng phòng hộ gồm gỗ và lâm sản ngoài gỗ, nguồn lợi thủy sản, nơi giải trí, du lịch sinh thái, thấm lọc sinh học, phòng hộ ven biển, đặc biệt bảo vệ đê biển, cố định đất. Do đó hoạt động bảo vệ rừng phòng hộ ven biển tại Bạc Liêu là hoàn toàn cấp thiết trong bối cảnh BĐKH đang ngày càng phức tạp như hiện nay.

Tuấn Minh