ASEAN cần kết nối các chuỗi cung ứng, mô hình kinh tế xanh, kinh tế số, tuần hoàn

TMO – Tại Phiên toàn thể và Phiên họp hẹp Hội nghị Cấp cao ASEAN 47 vừa diễn ra mới đây tại Malaysia, các nước khối ASEAN nhấn mạnh việc tiếp tục dành ưu tiên cho hợp tác thu hẹp khoảng cách phát triển, đẩy mạnh phát triển bao trùm và bền vững, tăng tốc chuyển đổi số và xử lý những thách thức liên quan tới biến đổi khí hậu, qua đó nâng cao sức chống chịu tập thể cho khu vực.

Theo đó, lãnh đạo các nước ASEAN đánh giá cao những kết quả quan trọng, nhiều mặt đạt được trong năm Chủ tịch của Malaysia, hướng tới mục tiêu xây dựng Cộng đồng bền vững và bao trùm, thúc đẩy tự do thương mại, lưu chuyển vốn và nhân lực, đồng thời không ngừng mở rộng và làm sâu sắc hơn nữa quan hệ với đối tác, trong đó có việc ký Nghị định thư nâng cấp Hiệp định khu vực thương mại tự do ASEAN-Trung Quốc 3.0 và thúc đẩy Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP).

Phiên toàn thể Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 47. Ảnh: QH

Đồng thời, chia sẻ về những khó khăn, thách thức và nguy cơ phi truyền thống mà các nước đang phải xử lý như biến đổi khí hậu, thiên tai, bệnh dịch, tội phạm xuyên quốc gia, cùng các bất cập xã hội như tình trạng nghèo đói, bất bình đẳng, khoảng cách giàu nghèo gia tăng… Lãnh đạo các nước ASEAN nhấn mạnh tầm quan trọng và quyết tâm thực hiện hiệu quả Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2045 và các kế hoạch chiến lược đã thông qua, hướng tới xây dựng một Cộng đồng ASEAN đoàn kết, tự cường, năng động với người dân ở vị trí trung tâm; đồng thời tiếp tục dành ưu tiên cho hợp tác thu hẹp khoảng cách phát triển, đẩy mạnh phát triển bao trùm và bền vững, tăng tốc chuyển đổi số và xử lý những thách thức liên quan tới biến đổi khí hậu, qua đó nâng cao sức chống chịu tập thể cho khu vực. ASEAN cần duy trì đoàn kết, phát huy vai trò trung tâm và dẫn dắt nhằm tiếp tục đóng góp cho hoà bình, ổn định ở khu vực.

Đồng thời, ASEAN cần tiếp tục làm sâu sắc hơn nữa các quan hệ đối tác hiện có, đồng thời tích cực xem xét, mở rộng quan hệ với các đối tác mới. Cần tiếp tục đề cao chủ nghĩa đa phương, khẳng định vai trò của cơ chế khu vực trong thúc đẩy đối thoại, hợp tác, xây dựng lòng tin, đồng thời phát huy vai trò, tiếng nói và đóng góp chung của ASEAN trong xử lý những vấn đề toàn cầu. Các Nhà Lãnh đạo cũng khẳng định tiếp tục ủng hộ và hỗ trợ Timor-Leste hoàn thành các nghĩa vụ, tiêu chí thành viên, hội nhập đầy đủ và hiệu quả vào hợp tác khu vực…

Về Biển Đông, trong bối cảnh tình hình tiếp tục có những diễn biến, sự cố phức tạp, các nước nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì đoàn kết, thống nhất, lập trường chung của ASEAN trong vấn đề Biển Đông, khẳng định nỗ lực thực hiện đầy đủ, hiệu quả Tuyên bố về Ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và sớm đạt được Bộ Quy tắc ứng xử (COC) hiệu lực, thực chất, phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Luật biển 1982…

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính. Ảnh: QH

Phát biểu tại Phiên toàn thể và Phiên họp hẹp Hội nghị Cấp cao ASEAN 47, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh đến tính "bao trùm và bền vững" là lựa chọn và yêu cầu chiến lược của ASEAN trong một thế giới nhiều biến động và bất định, Thủ tướng Chính phủ đề nghị ASEAN cần phát huy mạnh mẽ ba cuội nguồn sức mạnh chiến lược để hiện thực hoá mục tiêu này.

Theo Thủ tướng Chính phủ, ASEAN cần củng cố sức mạnh đoàn kết và thống nhất, qua đó nâng cao sức mạnh tổng hợp và triển khai đồng bộ, hiệu quả các chiến lược, kế hoạch hành động của ASEAN. Cần phát huy sức sống năng động, tự chủ, tự cường, củng cố liên kết nội khối trên cơ sở triển khai chủ động, khẩn trương các kế hoạch hợp tác kết hợp thường xuyên rà soát, điều chỉnh để bảo đảm các cơ chế vận hành thông suốt; nâng cao tỷ trọng thương mại, đầu tư nội khối đi đôi với mở rộng các khuôn khổ hợp tác khu vực, liên khu vực. ASEAN cũng cần kết nối các chuỗi cung ứng, các mô hình kinh tế mới về xanh, số, tuần hoàn, sáng tạo, đoàn kết đẩy lùi ma tuý, tội phạm mạng; đồng thời kết nối chặt chẽ hơn nữa các không gian phát triển từ tiểu vùng đến liên vùng để kiến tạo mạng lưới kinh tế mở, năng động và bao trùm, trong đó phát huy hiệu quả vai trò hợp tác CLMV mà Việt Nam sẽ là Chủ tịch Hội nghị Cấp cao vào 2026. 

ASEAN cần nỗ lực kiến tạo sức bật đổi mới và sáng tạo, thông qua việc khẩn trương hoàn tất các khuôn khổ hợp tác mới như Hiệp định khung Kinh tế số ASEAN và Kế hoạch Tổng thể Số ASEAN, đẩy mạnh hợp tác về phát triển hạ tầng dữ liệu và quản trị dữ liệu xuyên biên giới, khuyến khích tinh thần khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo, nghiên cứu lập Mạng lưới các trung tâm đổi mới sáng tạo ASEAN. 

Trong bối cảnh thế giới và khu vực tiếp tục có nhiều biến động phức tạp, khó lường, Thủ tướng Chính phủ đề nghị ASEAN không ngừng nỗ lực góp phần duy trì môi trường hoà bình, an ninh, ổn định và phát triển, coi đây là ưu tiên hàng đầu. Theo đó, ASEAN cần nỗ lực hơn nữa để giữ vững đoàn kết, thống nhất và kiên trì lập trường nguyên tắc, nhất quán trong vấn đề Biển Đông, đề cao tuân thủ luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS 1982; thúc đẩy các bên liên quan sớm đạt được Bộ Quy tắc ứng xử (COC) hiệu lực, thực chất, phù hợp với luật pháp quốc tế, đặc biệt là UNCLOS 1982…/.

QUỲNH VÂN