Phát triển nông nghiệp công nghệ cao, nâng cao giá trị nông sản

TMO - Theo lãnh đạo UBND tỉnh Tây Ninh, phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, theo chuỗi giá trị là định hướng phát triển ưu tiên và là một trong những đột phá chiến lược của tỉnh.

Trong những năm qua, tỉnh Tây Ninh đã thực hiện ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất nông nghiệp trên hầu hết các sản phẩm nông nghiệp chủ lực như: lúa, rau, cây ăn trái, cây cao su, hoa, cây cảnh; chăn nuôi bò, heo, gia cầm, tuy nhiên với số lượng và quy mô nhỏ lẻ, nên chưa đủ điều kiện để hình thành quy hoạch vùng nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao.

Các biện pháp ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất có thể ứng dụng như: hệ thống tưới tự động và bán tự động được trang bị trong các nhà màng, nhà lưới, sử dụng công nghệ thiết bị điều khiển thông minh được hiển thị trên điện thoại thông minh và qua các thiết bị cảm biến nhiệt độ, ẩm độ để điều chỉnh lượng nước tưới và điều chỉnh nhiệt độ, ẩm độ thích hợp để cây trồng phát triển tốt.

Đồng thời kết hợp hệ thống tưới tự động kết hợp với việc bón phân và phun thuốc bảo vệ thực vật để phòng trị sâu bệnh hại tránh gây ảnh hưởng sức khoẻ của người nông dân. Sử dụng công nghệ tưới tiết kiệm nước như hệ thống tưới phun, tưới nhỏ giọt góp phần làm giảm lượng nước tưới, giảm chi phí công lao động; đặc biệt là tăng đáng kể năng suất, chất lượng sản phẩm.

Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Tây Ninh việc ứng dụng công nghệ trong trồng trọt giúp nâng giá trị sản phẩm bình quân thu được lên tới 110 triệu đồng/héc ta (tăng 3 triệu đồng so với cùng kỳ năm 2023). Đồng thời nâng tỉ lệ sản phẩm nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao đạt 39% (tăng 0,9%). Tổng diện tích cây trồng ứng dụng công nghệ cao là hơn 120.000 héc ta. Mô hình chủ yếu là công nghệ tưới phun mưa, nhỏ giọt kết hợp bón phân tự động (do người dân tự đầu tư). Bên cạnh đó là một số công nghệ sinh học được ứng dụng trong phòng trừ sâu bệnh (thiên địch, hoạt chất sinh học…).

Ngoài ra, ngành chức năng tỉnh đã triển khai ứng dụng phần mềm truy xuất nguồn gốc điện tử (KIPUS) tại tỉnh Tây Ninh cho 194 tổ chức, cá nhân và cấp 50.000 tem truy xuất nguồn gốc sản phẩm cho 9 cơ sở sản xuất cây ăn trái. Hỗ trợ cấp 100 mã số vùng trồng và 21 mã số cơ sở đóng gói trái cây tươi xuất khẩu sang các thị trường như: EU, Hoa Kỳ , Úc, New Zealand và Trung Quốc; trong đó có 21.289 tem được kích hoạt, tương đương 25,5 tấn sản phẩm được truy xuất. Hỗ trợ chứng nhận VietGAP cho 48 cơ sở sản xuất, lĩnh vực chăn nuôi có 62 cơ sở được chứng nhận VietGAHP.

Hệ thống tưới mía tự động tại nông trường mía Thành Long trên địa bàn tỉnh. 

Đáng chú ý, hoạt động chăn nuôi trên địa bàn tỉnh đã có sự chuyển dịch từ chăn nuôi nhỏ lẻ sang chăn nuôi quy mô trang trại tập trung, ứng dụng công nghệ sản xuất đảm bảo an toàn sinh học, tỷ lệ chăn nuôi trang trại đạt khoảng 78%. Trên địa bàn tỉnh có 587 trang trại chăn nuôi gia súc và 109 trang trại chăn nuôi gia cầm. Ngoài ra, tỉnh có 73 cơ sở chăn nuôi được cấp giấy chứng nhận VietGAHP và 65 cơ sở chăn nuôi gà, vịt, heo, bò được cấp giấy chứng nhận an toàn dịch bệnh. 

Hiệu quả sản xuất nông nghiệp cho thấy các mô hình ứng dụng công nghệ cao trong chăn nuôi giúp nâng hiệu quả sản xuất lên từ 1,1 - 1,5 lần so với chăn nuôi truyền thống. Các công nghệ được áp dụng trong chăn nuôi: ứng dụng CNC trong sản xuất thức ăn xanh, phối trộn thức ăn theo phần mềm, cơ giới hóa, tự động hóa trong các khâu, sản xuất khép kín, an toàn sinh học. Xử lý chất thải trong chăn nuôi với các mô hình ứng dụng đệm lót sinh học trong chăn nuôi gà, vịt còn chăn nuôi heo xử lý chất thải bằng biogas...

Trước những kết quả đã đạt được, tỉnh Tây Ninh đã xây dựng “Đề án Vùng sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao tỉnh Tây Ninh” nhằm định hướng quy hoạch các vùng sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, làm cơ sở đầu tư, phát triển hạ tầng phục vụ chuyển đổi sản xuất, phát triển vùng nguyên liệu đáp ứng nhu cầu chất lượng sản phẩm cho chế biến, tiêu thụ. 

Tây Ninh đã định hướng các vùng ưu tiên cho sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao trên địa bàn tỉnh, tạo điều kiện thu hút đầu tư các doanh nghiệp nhằm đẩy mạnh cơ cấu lại nông nghiệp theo định hướng, gắn phát triển chuỗi giá trị nông sản; làm cơ sở đầu tư và phát triển hạ tầng phục vụ chuyển đổi sản xuất phát triển nguyên liệu đáp ứng nhu cầu cho chế biến, tiêu thụ. Đồng thời, đưa ra các chính sách phù hợp để đẩy mạnh phát triển vùng nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao.

Theo UBND tỉnh, mục tiêu của tỉnh là phát triển 22 vùng nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao; trong đó, 12 vùng trồng trọt, 7 vùng chăn nuôi, 3 vùng hỗn hợp trồng trọt và chăn nuôi. Mỗi vùng sản xuất được chứng nhận vùng nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao hình thành ít nhất 1 chuỗi liên kết, tiêu thụ sản phẩm góp phần nâng tỷ lệ giá trị sản phẩm nông, lâm, thủy sản được sản xuất dưới các hình thức hợp tác và liên kết đạt trên 25% vào năm 2025 và 35% vào năm 2030.

Đồng thời, tỉnh cũng có kế hoạch gia tăng sản lượng, chất lượng hàng hóa nông sản phục vụ cho chế biến và xuất khẩu, tăng giá trị sản phẩm trên 1 đơn vị diện tích (ha) đất trồng trọt đến năm 2025 đạt 115 triệu đồng và năm 2030 đạt 130 triệu đồng. Riêng diện tích sản xuất nông nghiệp công nghệ cao đạt giá trị sản phẩm trên 1ha sản xuất từ 150 triệu đồng năm 2025 và 180 triệu đồng vào năm 2030; nâng tỷ lệ giá trị sản phẩm nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao đạt trên 40% vào năm 2025 và đạt 50% vào năm 2030.

Cụ thể, vùng phát triển cây công nghiệp, rau quả, diện tích: 1.300 ha, tại xã Ninh Điền, huyện Châu Thành. Định hướng sản xuất: duy trì diện tích mía đường và phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao.  Vùng phát triển cây công nghiệp, mía hữu cơ. Diện tích 950 ha, tại xã Thành Long, huyện Châu Thành. Định hướng sản xuất duy trì diện tích mía đường (một số diện tích trồng hữu cơ), trồng chuối.

Vùng phát triển cây lúa chất lượng cao. Diện tích 200 ha, tại 2 xã Phước Bình và Phước Chỉ, thị xã Trảng Bàng. Định hướng xây dựng vùng chuyên sản xuất lúa ứng dụng công nghệ cao. Hạ tầng cần đáp ứng, đầu tư khoảng 25 km đê bao khép kín, kết hợp giao thông nội đồng; đồng thời hỗ trợ áp dụng VietGAP, liên kết sản xuất - tiêu thụ và đầu tư hạ tầng. Vùng phát triển cây mãng cầu ta. Diện tích 300 ha; đất dân, tại xã Thạnh Tân, thành phố Tây Ninh. Định hướng hỗ trợ áp dụng VietGAP, hình thành vùng chuyên canh mãng cầu, phục vụ nguyên liệu cho Nhà máy chế biến HTX mãng cầu Thạnh Tân.

Vùng phát triển cây lúa chất lượng cao. Diện tích 200 ha, tại xã Thanh Điền, huyện Châu Thành. Định hướng xây dựng vùng chuyên sản xuất lúa chất lượng cao ứng dụng công nghệ cao thông qua việc hỗ trợ mở rộng diện tích áp dụng VietGAP và liên kết sản xuất, tiêu thụ, đồng thời đầu tư khoảng 9,13 km đê bao khép kín, kết hợp giao thông nội đồng. Vùng phát triển chăn nuôi gà thịt, tại xã Thạnh Bắc, huyện Tân Biên. Định hướng sản xuất khuyến khích các trang trại mở rộng quy mô lớn hơn 50.000 con/lứa, ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất, đồng thời thu hút doanh nghiệp ký kết hợp đồng thực hiện liên kết theo chuỗi giá trị. Định hướng đầu tư: đầu tư xây dựng hệ thống đường, điện.

Vùng phát triển cây ăn trái: Diện tích trên 1.773 ha, cây ăn trái như mít, sầu riêng, mía và một số cây ăn trái có giá trị kinh tế cao, tại xã Thạnh Đức, huyện Gò Dầu. Định hướng hỗ trợ trong giai đoạn 2023-2030, Công ty cổ phần Cao su Tây Ninh sẽ thực hiện đồng bộ các giải pháp như: tìm kiếm đối tác có kinh nghiệm, năng lực trong lĩnh vực nông nghiệp công nghệ cao để học tập kinh nghiệm, hoặc hợp tác kinh doanh, đồng thời thực hiện các thủ tục cần thiết khác theo quy định để đáp ứng các quy định công nhận vùng nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao. 

Hà Trang