Phát triển du lịch sinh thái tại Khu Bảo tồn thiên nhiên Bắc Hướng Hóa

TMO - Khu Bảo tồn thiên nhiên Bắc Hướng Hóa (tỉnh Quảng Trị) nổi bật với cảnh quan thiên nhiên độc đáo, hệ sinh thái đa dạng là điều kiện để địa phương này đẩy mạnh phát triển du lịch sinh thái.

Khu bảo tồn thiên nhiên Bắc Hướng Hóa với diện tích tự nhiên gần 23,5 nghìn ha, đây được coi là “nóc nhà” của Quảng Trị với đỉnh Sa Mù cao gần 1.600m, đỉnh Voi Mẹp cao gần 1.800m so với mực nước biển.  Khu Bảo tồn thiên nhiên (KBTTN) Bắc Hướng Hóa có tính đa dạng sinh học đa dạng, phong phú và độc đáo.

Đây là nơi giao thoa giữa các luồng thực vật Bắc-Nam, khu vực Đông Dương với độ che phủ rừng gần 93%, nhiều kiểu sinh cảnh, kiểu thảm thực vật, nhiều loài động vật quý hiếm. Theo số liệu điều tra khảo sát, trong khu vực rừng của KBTTN Bắc Hướng Hóa có 1.327 loài thực vật bậc cao có mạch thuộc 158 họ. Trong đó có 195 loài nguy cấp, quý, hiếm như đỉnh tùng, hoàng đàn giả, bảy lá một hoa, lan hài đài cuộn…

Về động vật có 935 loài với 97 loài động vật nguy cấp, quý, hiếm. Trong đó, hệ thú 110 loài thuộc 30 họ, 10 bộ; 38 loài trong Sách đỏ Việt Nam, 33 loài trong Sách đỏ thế giới (IUCN), 39 loài trong Nghị định 84/2021/NĐ-CP. Các loài nguy cấp, quý hiếm như: thỏ vằn, tê tê Java, vượn siki, vọoc Hà Tĩnh, vọoc chà vá chân nâu, sơn dương…

Hệ chim có 208 loài thuộc 49 họ; 12 bộ; 8 loài trong Sách đỏ Việt Nam, 11 loài trong Sách đỏ thế giới, 23 loài trong Nghị định 84/2021/NĐ-CP. Các loài nguy cấp, quý hiếm như: Hồng hoàng, niệc nâu, gà lôi trắng, gà lôi hông tía, gà tiền mặt vàng trĩ sao,…Khu BTTN Bắc Hướng Hóa thực hiện nhiệm vụ duy trì giá trị dịch vụ sinh thái và chức năng rừng phòng hộ đầu nguồn cho các con sông: Bến Hải, Rào Quán, sông Hiếu và Sê Păng Hiêng, giữ nguồn nước cho lưu vực hồ Rào Quán của Công trình thủy lợi, thủy điện Quảng Trị.

Khu BTTB Bắc Hướng Hóa với hệ sinh thái đa dạng cùng cảnh quan thiên nhiên tạo điều kiện để địa phương này phát triển du lịch sinh thái. 

Ban quản lý Khu BTTN Bắc Hướng Hóa cho biết, cùng với cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ, sự đa dạng sinh học của khu bảo tồn không chỉ là nguồn tài nguyên vô giá mà còn mở ra tiềm năng lớn cho phát triển du lịch sinh thái, nghiên cứu khoa học và giáo dục môi trường. Khu vực đèo Sa Mù có thể phát triển du lịch nghỉ dưỡng, trải nghiệm khí hậu mát mẻ với 4 mùa trong 1 ngày.

Những năm gần đây, đỉnh Sa Mu trở thành một điểm thu hút du khách bởi vẻ hoang sơ, cùng hệ thực vật phong phú biến đổi theo mùa. Đặc biệt, Sa Mu không phải đỉnh núi quá khó chinh phục, phù hợp cho cả những người mới bắt đầu leo núi. Ngày nay, khi tới đỉnh Sa Mù ta còn thấy được những dấu tích trong những năm tháng chiến tranh chống đế quốc Mỹ. Trong lịch sử, Sa Mù - Khe Sanh có địa thế hiểm trở, vùng đất gắn liền với nhưng trận lịch sử, ác liệt nhất. Người dân địa phương nơi đây kể lại, trước đây bộ đội vận chuyển vũ khí, lương thực vào phía trong phải đi vòng qua đất bạn Lào khoảng 30 km vì con đèo quá cao, hiểm trở, nhiều dốc đứng, quanh co, rất khó để đi qua.

Phía Bắc Sa Mù có điểm thác Tà Puồng như bức tranh sơn thuỷ giữa núi rừng Trường Sơn. Du khách sẽ đi qua thôn Trăng Tà Puồng với những nếp nhà sàn yên bình của đồng bào Pa cô, Vân Kiều, trải qua một cánh rừng nguyên sinh bạt ngàn trải dài chúng ta sẽ ngỡ ngàng trước vẻ đẹp của thác Tà Puồng.

Ngoài ra còn nhiều điểm đến rất đẹp khi đến Sa Mù như thác Chênh Vênh, làng Chênh Vênh, bãi săn mây, rừng tre Vầu.Tháng 3 đến tháng 4, du khách có thể ngắm rừng hoa đỗ quyên nở rộ, từ khoảng tháng 9 đến tháng 11, lá phong đổi màu vàng, đỏ tạo nên khung cảnh thơ mộng. Từ tháng 12 đến tháng 2 là thời điểm dễ săn mây trên đỉnh núi.

Những năm gần đây, đỉnh Sa Mu trở thành một điểm thu hút du khách bởi vẻ hoang sơ, cùng hệ thực vật phong phú biến đổi theo mùa. 

Ngoài ra, du khách còn có thể rải nghiệm du lịch mạo hiểm, khám phá cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ tại các đỉnh Pa Thiên, Voi Mẹp. Bên cạnh đó, du khách còn được thưởng thức các món ăn mang đậm bản sắc văn hóa của đồng bào dân tộc Vân Kiều như gà bản, cơm lam, xôi nếp than, cá suối, măng rừng, rau rừng...

Nhằm quản lý, sử dụng, phát triển nguồn tài nguyên thiên nhiên hiện có ngày càng bền vững hơn, cùng với thực hiện tốt phương án quản lý rừng bền vững, đơn vị đang xây dựng đề án du lịch sinh thái, nghĩ dưỡng, giải trí trong Khu BTTN Bắc Hướng Hóa. Theo đó, trên diện tích được giao quản lý của đơn vị và kết nối với các xã vùng đệm dự kiến sẽ hình thành và đi vào vận hành 4 điểm du lịch sinh thái gồm: điểm du lịch Trung tâm Truyền thông, giáo dục môi trường và du lịch sinh thái có diện tích 5 ha tại trung tâm của phân khu hành chính - dịch vụ.

Điểm du lịch vườn thực vật có diện tích 165 ha tại tiểu khu 652A là nơi lưu giữ, sưu tầm, giới thiệu những loài cây đặc hữu, quý hiếm... phục vụ cho hoạt động nghiên cứu khoa học, tuyên truyền, giáo dục kết hợp tham quan du lịch sinh thái. Điểm du lịch nghỉ dưỡng đèo Sa Mù có diện tích 50 ha tại khu vực đèo Sa Mù và điểm du lịch hang động Trĩa.

Xây dựng 4 tuyến du lịch sinh thái gồm: trekking chinh phục đỉnh Pa Thiên - Voi Mẹp, tham quan, ngắm cảnh, trải nghiệm sự thay đổi sinh cảnh trên tuyến, ngắm rừng hoa đỗ quyên, khám phá về dấu tích lịch sử chiến tranh, chụp ảnh lưu niệm tại “nóc nhà Quảng Trị”. Tuyến du lịch trải nghiệm đỉnh Sa Mù với các hoạt động ngắm cảnh, trải nghiệm khí hậu mát mẻ và hệ sinh thái rừng đặc trưng tại đỉnh Sa Mù; kết hợp tham quan Vườn thực vật và Trung tâm truyền thông, giáo dục môi trường và du lịch sinh thái; cắm trại, nghỉ ngơi và thưởng thức ẩm thực, văn hóa nghệ thuật của đồng bào Vân Kiều.

Tuyến du lịch khám phá hang động Trĩa, ngắm vọoc gồm: du lịch mạo hiểm leo núi, khám phá hang động Trĩa; ngắm quần thể vọoc trên hệ thống núi đá vôi; tham quan cảnh quan làng bản, trải nghiệm nét đẹp văn hóa, ẩm thực và lưu trú. Tuyến du lịch trải nghiệm, khám phá sông Sê Păng Hiêng gồm: du lịch mạo hiểm, khám phá và trải nghiệm thiên nhiên trên xuồng kayak theo dòng sông Sê Păng Hiêng có chiều dài 5 km.

Ngoài ra còn có các tuyến du lịch kết nối giữa Khu BTTN Bắc Hướng Hóa với các điểm du lịch phụ cận gồm: tuyến sân bay Tà Cơn - hồ Rào Quán - đèo Sa Mù có chiều dài khoảng 30 km. Tuyến sông Sê Păng Hiêng - động Brai - thác Tà Puồng - làng du lịch sinh thái Tà Puồng - đèo Sa Mù. Tuyến này kết hợp với tuyến du lịch mạo hiểm bằng thuyền trên dòng sông Sê Păng Hiêng, sau đó tham quan động Brai và tiếp xúc với cộng đồng dân cư người Vân Kiều tại các thôn, bản của xã Hướng Lập.

Tuyến đường Hồ Chí Minh - thác Chênh Vênh - làng du lịch sinh thái Chênh Vênh, du khách sẽ đi dọc theo đường Hồ Chí Minh, dừng chân ở thôn Chênh Vênh, xã Hướng Phùng để trải nghiệm vẻ đẹp của cảnh quan thiên nhiên và những nét văn hóa truyền thống đặc sắc của người Vân Kiều, được hòa mình vào cuộc sống hằng ngày của người dân nơi đây.../.

Ngọc Ánh