Phát huy tiềm năng, lợi thế, hướng đến nông nghiệp xanh

TMO - Với những điều kiện thuận lợi về thổ nhưỡng, khí hậu, các địa phương tại tỉnh Bình Dương đang tập trung phát triển nền nông nghiệp theo hướng hiện đại, tuần hoàn, góp phần thúc đẩy kinh tế, ổn định thu nhập.

Trong năm 2024, dưới sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ và Ủy ban nhân dân tỉnh, toàn ngành Nông nghiệp và Môi trường Bình Dương đã chủ động trong công tác quản lý điều hành. Nhờ đó, sản xuất nông nghiệp của tỉnh vẫn đạt được những kết quả khả quan.

Trong đó, ngành trồng trọt tiếp tục cơ cấu lại theo hướng sản xuất ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ. Diện tích gieo trồng cây hàng năm đạt  19.830,8ha; diện tích cây lâu năm đạt 142.1961,3 ha. Trong đó: Diện tích ứng dụng công nghệ cao khoảng 6.960 ha; diện tích nông nghiệp đô thị khoảng 200 ha với các loại cây trồng chủ yếu như: Rau thủy canh, rau mầm, nấm, hoa lan, cây cảnh.

Chăn nuôi tiếp tục phát triển ổn định theo hướng ứng dụng công nghệ cao với 149 trang trại đầu tư chăn nuôi gà giống, gà đẻ trứng và gà thịt với tổng đàn đạt 16,56 triệu con, chiếm 67% tổng đàn, tăng 4,9% so với cùng kỳ; chăn nuôi heo thịt, heo giống chất lượng cao có 281 trang trại với tổng đàn gần 759,9 ngàn con, chiếm 80,1% tổng đàn.

Khoảng 600 ha sản xuất trồng trọt theo hướng hữu cơ với 175 ha đã được chứng nhận. 488 tổ chức/cá nhân đã được đánh giá chứng nhận theo tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP. Đã cấp 32 mã số vùng trồng/18 cơ sở, 13 mã số cơ sở đóng gói/10 cơ sở xuất khẩu, 11 mã số vùng trồng/11 cơ sở nội địa…Hiện nay, mặc dù ngành nông nghiệp chỉ chiếm tỷ trọng chưa đến 3% trong cơ cấu kinh tế của tỉnh, song các loại nông sản chủ lực vẫn ngày càng khẳng định uy tín, vị thế, với năng suất và chất lượng cao.

Đặc biệt, để phát triển nông nghiệp trong điều kiện của một tỉnh công nghiệp, thời gian qua Bình Dương đã đẩy mạnh thực hiện nhiều chính sách hỗ trợ, khuyến khích phát triển nông nghiệp theo hướng nông nghiệp đô thị, nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, thực hiện liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp trên địa bàn tỉnh, phát triển công nghệ sơ chế, bảo quản, chế biến các sản phẩm nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản. Để nâng cao hiệu quả sản xuất nông nghiệp hữu cơ, nhiều doanh nghiệp, hợp tác xã (HTX), hộ nông dân trong tỉnh đã chú trọng đa dạng hóa cây trồng, vật nuôi theo hướng bền vững, phù hợp với điều kiện thực tế của từng địa phương.

Đến nay, toàn tỉnh có hơn 8.400 ha đất gieo trồng ứng dụng công nghệ cao, tập trung vào các mô hình nông nghiệp sạch và hữu cơ. Nông sản sạch, sản xuất theo tiêu chuẩn Organic, VietGAP, GlobalGAP là những tiêu chí mà ngành nông nghiệp tỉnh chú trọng thực hiện, thể hiện qua việc đầu tư vào công nghệ hiện đại, quản lý chặt chẽ chất lượng sản phẩm.

Hiện nay, Bình Dương là tỉnh có số trang trại nông nghiệp đứng thứ 2 vùng Đông Nam bộ và đứng thứ 5 cả nước. Ngành chăn nuôi của tỉnh cũng chuyển đổi mạnh mẽ theo hướng tập trung và quy mô lớn, trang trại xanh, thân thiện với môi trường. Bình Dương cũng đạt nhiều kết quả tốt trong xây dựng vùng an toàn dịch bệnh động vật, hướng tới mục tiêu xuất khẩu. Bên cạnh đó, toàn tỉnh đã cấp 31 mã vùng trồng, 13 mã cơ sở đóng gói và công nhận 219 sản phẩm OCOP (Chương trình "Mỗi xã một sản phẩm").

Nông nghiệp xanh, nông nghiệp tuần hoàn là hướng đi mà Bình Dương đẩy mạnh thực hiện trong hiện tại và giai đoạn tiếp theo. 

Trong đó có 10 sản phẩm đạt tiêu chuẩn OCOP 4 sao. Việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ cao và phát triển nông sản theo tiêu chuẩn cao không chỉ giúp gia tăng giá trị sản phẩm mà còn mở rộng khả năng xuất khẩu ra các thị trường khó tính. Lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Môi trường, cho biết nông nghiệp tuần hoàn vừa là yêu cầu bắt buộc, vừa là động lực tiến tới nền nông nghiệp xanh, chi phí thấp, gia tăng chuỗi giá trị, góp phần nâng cao nhận thức, thay đổi thói quen canh tác lạc hậu, hạn chế sử dụng tài nguyên, giảm phát thải nhà kính, giảm ô nhiễm môi trường...

Đây là hướng đi tất yếu của nền nông nghiệp bền vững. Bình Dương đã và đang triển khai nhiều mô hình nông nghiệp tiên tiến, như ứng dụng vi sinh bản địa IMO, tưới tiết kiệm nước, mô hình sản xuất tuần hoàn... Các mô hình này không chỉ nâng cao hiệu quả sản xuất mà còn góp phần bảo vệ môi trường và giảm thiểu rác thải nông nghiệp. Điển hình, đến nay hơn 90% nước thải chăn nuôi trên địa bàn tỉnh được xử lý và tái sử dụng, trong khi chất thải rắn được thu gom để ủ phân bón…

Tuy nhiên, để kinh tế nông nghiệp tuần hoàn thực sự đi vào sản xuất và đời sống xã hội còn rất nhiều vấn đề cần được tháo gỡ, cụ thể là về cơ chế, chính sách, nhận thức, thói quen canh tác, phát triển nông nghiệp tuần hoàn gắn với liên kết tiêu thụ sản phẩm… nhằm đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thị trường. Thời gian tới, Sở Nông nghiệp và Môi trường tiếp tục đẩy mạnh phát triển nông nghiệp sinh thái, kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp và thực hành trách nhiệm xã hội trong sản xuất, kinh doanh sản phẩm nông nghiệp.

Trong quá trình đó, người sản xuất giữ vai trò trọng tâm, các nhà khoa học cung cấp, chuyển giao các giải pháp và các cơ quan quản lý nhà nước có vai trò định hướng hỗ trợ. Trong năm 2025, Bình Dương xây dựng 36 chỉ tiêu tổng hợp phát triển kinh tế - xã hội, môi trường, đô thị. Cụ thể, về kinh tế, tổng sản phẩm trong tỉnh (GRDP) tăng từ 10% trở lên; tỷ trọng các ngành công nghiệp - xây dựng, dịch vụ, nông - lâm nghiệp - thủy sản và thuế sản phẩm trừ trợ cấp sản phẩm trong cơ cấu kinh tế tương ứng đạt 65,01% - 25,20% - 2,61% - 7,18%;

Đối với chỉ tiêu về môi trường, tỷ lệ hộ dân được cấp nước sạch, hợp vệ sinh đạt 99,7%; tỷ lệ dân cư nông thôn sử dụng nước hợp vệ sinh đạt 100%; tỷ lệ chất thải rắn sinh hoạt được thu gom, xử lý đạt 99%; tỷ lệ chất thải rắn y tế được thu gom, xử lý đạt 100%; tỷ lệ độ che phủ cây lâm nghiệp và cây lâu năm đạt 57,5%.

Năm 2025, Bình Dương tiếp tục ưu tiên phát triển các lĩnh vực công nghiệp, nông nghiệp xanh, kinh tế tuần hoàn, thu hút các dự án FDI chất lượng cao, công nghệ tiên tiến để chuyển đổi sang mô hình xanh nhằm phát triển bền vững.

Trần Hà