Hotline: 0941068156
Chủ nhật, 15/12/2024 02:12
Thứ hai, 24/01/2022 14:01
TMO - Để giải bài toán an ninh nguồn nước tại Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) thì cần phải kiểm soát được việc khai thác nước ngầm, vì đây là một trong những nguyên nhân chính khiến cho Đồng bằng bị sụt lún, xâm mặn nghiêm trọng trong thời gian qua.
ĐBSCL có tiềm năng nước ngầm lớn nhất ở Việt Nam, gồm 7 tầng chứa nước chính, chiều sâu phân bố từ vài chục mét đến 500 - 600 mét. Các khu vực tiềm năng nguồn nước ngọt (hay còn gọi là nước nhạt) lớn gồm: Bạc Liêu, Long An, Đồng Tháp, Cà Mau, Trà Vinh, Cần Thơ.
Trữ lượng khai thác tiềm năng nước ngọt khoảng 22,5 triệu m3/ngày, trữ lượng tiềm năng nước lợ, mặn khoảng 39 triệu m3/ngày. Trong đó, trữ lượng khai thác an toàn nước ngọt toàn vùng khoảng 4,5 triệu m3/ngày.Tuy nhiên, theo thông tin từ Trung tâm Quy hoạch và Điều tra tài nguyên nước quốc gia, Bộ TN&MT, nước ngầm trong các tầng chứa nước ở khu vực ĐBSCL đang phải đối mặt với tình trạng hạ thấp sâu và xâm nhập mặn vào mùa khô.
Ảnh minh họa
Ở nhiều địa phương, mực nước dưới đất có tốc độ hạ thấp mạnh từ 0,3-0,5m/năm như TP. Cần Thơ, Long An, Tiền Giang, Sóc Trăng, Trà Vinh, Vĩnh Long, Cà Mau... Thậm chí, một số địa phương tốc độ hạ thấp đến 0,55m/năm ở thị trấn Tân Trụ (tỉnh Long An); 0,92m/năm ở thị trấn Lai Vung (tỉnh Đồng Tháp). Số liệu từ Trung tâm Quốc gia nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn (Bộ NN&PTNT) cho thấy, biến đổi khí hậu, thiên tai tại ĐBSCL ngày càng diễn biến phức tạp, đặc biệt là hạn hán, xâm nhập mặn.
Không chỉ tồn tại những nguy cơ về suy giảm mực nước, ô nhiễm và nhiễm mặn nước dưới đất, ĐBSCL hiện đang đối diện với nguy cơ hạ thấp bề mặt địa hình với tốc độ lún trung bình 20-40 mm/năm. Các khu vực lún nhanh nhất là bán đảo Cà Mau, TP. Cần Thơ.
Theo thống kê toàn vùng vào năm 2020, có khoảng 9.650 giếng khai thác nước ngầm tập trung quy mô trên 10m3/ngày, với tổng lưu lượng khoảng 1,97 triệu m3/ngày. Ngoài ra, còn khoảng trên 1 triệu giếng khai thác lẻ quy mô hộ gia đình, với lưu lượng khai thác khoảng 840 nghìn m3/ngày…Ở những vùng nông thôn ĐBSCL, hầu như gia đình nào cũng có 1 giếng khoan, có hộ 3-4 giếng. Nguồn nước ngầm không chỉ sử dụng sinh hoạt của người dân ĐBSCL mà còn phục vụ sản xuất nông nghiệp.
Việc khai thác nguồn nước ngầm quá mức dẫn đến sụt lún địa hình
Việc khai thác nước ngầm quá mức ở ĐBSCL cũng là tác nhân quan trọng gây ra hiện tượng sụt, lún ở khu vực này trong những năm qua. Bởi, tầng đất mặt dưới sâu của khu vực ĐBSCL chủ yếu là lớp cát, còn nền đất thì 80% là đất yếu. Khi nước ngầm bị khai thác tràn lan dẫn tới cốt nền bị rỗng, đất bề mặt không đủ sức liên kết trước dòng chảy mạnh của các con sông.
Vì vậy, việc kiểm soát khai thác nguồn nước ngầm là một trong những yêu cầu hàng đầu hiện nay đối với ĐBSCL, tránh tình trạng làm cho nguồn tài nguyên này lâm vào cạn kiệt rồi mới đi tìm cách khắc phục.
Hoài Dương
Bình luận