Nâng cao giá trị Chương trình OCOP gắn với phát triển du lịch nông thôn

TMO - Thời gian qua, các địa phương đã đánh giá và công nhận nhiều sản phẩm OCOP thuộc nhóm dịch vụ du lịch cộng đồng và điểm du lịch, trong đó nhiều vùng đã phát huy được lợi thế về điều kiện tự nhiên, sản xuất nông nghiệp, văn hóa, làng nghề truyền thống để hình thành các Điểm du lịch nông thôn đặc sắc.

Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, sau hơn 4 năm triển khai, Chương trình OCOP đã có sự lan tỏa mạnh mẽ, được triển khai đồng bộ, rộng khắp, được tất cả các địa phương chủ động triển khai một cách hiệu quả và thành công, trở thành một giải pháp được ưu tiên trong phát triển kinh tế nông thôn, gắn với xây dựng nông thôn mới.

Đến hết tháng 8/2022, cả nước đã có 8.478 sản phẩm OCOP đạt 3 sao trở lên. Đã có hơn 4.351 chủ thể OCOP, trong đó có 38,3% là hợp tác xã, 26,1% là doanh nghiệp, 33,3% là cơ sở sản xuất/hộ kinh doanh, còn lại là tổ hợp tác có sản phẩm OCOP đạt từ 3 sao trở lên.

Các địa phương đã kết hợp khai thác các sản phẩm OCOP trong thúc đẩy du lịch nông thôn 

Theo Chánh Văn phòng Điều phối nông thôn mới Trung ương Ngô Trường Sơn, Chương trình OCOP đã có những tác động tích cực, đậm nét đến phát triển kinh tế nông thôn. Theo đó, góp phần khơi dậy tiềm năng đất đai, sản vật, lợi thế so sánh, đặc biệt là các giá trị văn hóa vùng miền để hình thành các sản phẩm OCOP tích hợp “đa giá trị”, gắn kết giữa phát triển nông nghiệp với dịch vụ, du lịch.

Thông qua Chương trình, nhiều địa phương đã quy hoạch được các vùng nguyên liệu đặc sản, phát triển các ngành nghề nông thôn, hình thành nhiều sản phẩm OCOP gắn với vai trò như một “đại sứ” chuyển tải những câu chuyện sản phẩm mang tính nhân văn của vùng miền.

Đặc biệt, nhiều địa phương đã chủ động phát triển được những nhóm sản phẩm dịch vụ du lịch nông thôn và điểm du lịch. Đến nay, các tỉnh, TP trên cả nước đã đánh giá, công nhận được tổng số 65 sản phẩm OCOP thuộc nhóm dịch vụ du lịch cộng đồng, điểm du lịch nông thôn.

Trên cơ sở những kết quả đạt được của Chương trình OCOP; căn cứ Quyết định số 919/QĐ-TTg ngày 01/8/2022 và Quyết định số 922/QĐ-TTg ngày 02/8/2022 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình OCOP và Chương trình phát triển du lịch nông thôn trong xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn định hướng kế hoạch triển khai 02 Chương trình này. 

Theo đó, với Chương trình OCOP giai đoạn 2021-2025, Bộ triển khai trình OCOP linh hoạt, phù hợp theo hướng phát triển chuỗi giá trị sản phẩm OCOP gắn với vùng nguyên liệu địa phương. Đẩy mạnh hoạt động đào tạo, tập huấn, chú trọng các kỹ năng về tổ chức sản xuất; quản trị; đổi mới, sáng tạo về sản phẩm; quản lý chất lượng, an toàn thực phẩm; kỹ năng về thiết kế bao bì, ghi nhãn và mẫu mã sản phẩm; phát triển thị trường…. Đặc biệt là đổi mới về phương pháp tập huấn, hướng dẫn theo hướng phát triển sản phẩm dựa vào nội lực cộng đồng.

Chú trọng và nâng cao chất lượng quản lý sản phẩm OCOP. Đẩy mạnh hoạt động xúc tiến thương mại, kết nối cung - cầu cho sản phẩm OCOP. Đặc biệt, tập trung xây dựng để hình thành các “Điểm đến” về sản phẩm OCOP gắn với các trung tâm du lịch, các hoạt động văn hóa; nâng cao năng lực hệ thống logistics về nông sản và OCOP nhằm thúc đẩy thương mại, thị trường sản phẩm trong nước và xuất khẩu.

Đối với Chương trình phát triển du lịch nông thôn trong xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025, Bộ sẽ hoàn thiện cơ chế, chính sách, văn bản hướng dẫn triển khai Chương trình. Tập trung xây dựng các điểm đến, sản phẩm du lịch nông thôn, hình thành các tour, tuyến du lịch nông thôn gắn với bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa và bảo vệ môi trường.

Sử dụng nguyên liệu và lao động tại chỗ; huy động sự tham gia của phụ nữ, người nghèo, người dân tộc thiểu số, người yếu thế để nâng cao đời sống, thu nhập cho người dân. Đẩy mạnh chuyển đổi số trong quảng bá, giới thiệu sản phẩm du lịch nông nghiệp, nông thôn…. 

Giá trị của các sản phẩm OCOP không ngừng gia tăng khi đẩy mạnh khai thác song hành với du lịch nông thôn 

Để đạt được mục tiêu đề ra, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đề nghị các địa phương tập trung chỉ đạo xây dựng, ban hành Đề án/Kế hoạch triển khai Chương trình OCOP và Chương trình phát triển du lịch nông thôn giai đoạn 2021-2025 phù hợp với tiềm năng, lợi thế từng địa phương. Sắp xếp, tổ chức triển khai Chương trình OCOP và Chương trình phát triển du lịch nông thôn tinh gọn, hiệu quả, gắn kết chặt chẽ với tổ chức triển khai Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới.

Thời gian tới, chương trình Du lịch nông thôn cần tập trung phát triển du lịch tại các địa bàn thuận lợi, khai thác thế mạnh nổi trội của khu vực nông thôn, tránh tình trạng phát triển theo phong trào; phát triển hệ thống sản phẩm du lịch nông thôn có chất lượng, sáng tạo.

Đồng thời, ưu tiên phát triển các sản phẩm nghỉ dưỡng nông thôn, chăm sóc sức khỏe, đa dạng tính trải nghiệm, các sản phẩm mới; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ, nâng cao khả năng tiếp cận thị trường, thu hút khách du lịch về nông thôn; chú trọng khai thác chuỗi giá trị du lịch trên cơ sở liên kết các ngành nghề, dịch vụ liên quan khu vực nông thôn nhằm cung cấp đa dạng trải nghiệm cho du khách.

Hạnh Nguyễn