TMO - Theo đánh giá của Tổng cục Môi trường, trong những năm qua công tác bảo vệ môi trường ở nước ta đã có nhiều chuyển biến tích cực, tuy nhiên còn không ít áp lực lớn từ hệ quả của quá trình phát triển kinh tế-xã hội...Do vậy việc triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm nâng cao công tác quản lý nhà nước trong bảo vệ môi trường cần đặc biệt được chú trọng.

Báo cáo của Tổng cục Môi trường tại Hội thảo chuyên đề về công tác quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường cho thấy trong những năm qua, hệ thống chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường đã có những bước phát triển, ngày càng hoàn thiện, đồng bộ với thể chế kinh tế thị trường.

Đặc biệt, Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 với nhiều chính sách, giải pháp đột phá, đánh dấu giai đoạn chuyển đổi mạnh mẽ trong công tác bảo vệ môi trường, hướng tới mục tiêu cao nhất cải thiện chất lượng môi trường, bảo vệ sức khỏe người dân, cân bằng sinh thái, bảo tồn đa dạng sinh học và phát triển kinh tế bền vững.

Các địa phương chú trọng công tác kiểm soát các nguồn thải phát sinh gây ô nhiễm môi trường, duy trì quan trắc chất lượng môi trường

Cùng với đó, Thủ tướng Chính phủ cũng đã đưa ra cam kết mạnh mẽ của Việt Nam đạt mức phát thải ròng bằng "0" vào năm 2050 tại Hội nghị lần thứ 26 các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về Biến đổi khí hậu COP26.

Ngoài ra, ứng dụng khoa học - công nghệ, hợp tác quốc tế về bảo vệ môi trường liên tục được tăng cường, mở rộng; đã hình thành được phương thức, tư duy quản lý mới, trọng tâm là chuyển từ bị động giải quyết sang chủ động phòng ngừa kiểm soát, làm chủ công nghệ giám sát, phòng ngừa ô nhiễm.

Hoạt động quan trắc, cảnh báo, dự báo về chất lượng môi trường được nâng cao, cung cấp thông tin về môi trường phục vụ tốt cho hoạt động phát triển kinh tế-xã hội và bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Nhiều phong trào, mô hình điển hình về bảo vệ môi trường đã đi vào cuộc sống, trở thành hành động và nếp sống của mọi người, mọi nhà và cộng đồng xã hội, ngày càng đóng góp thiết thực cho công tác bảo vệ môi trường. Nhiều mô hình đô thị sinh thái, khu công nghiệp sinh thái, nông thôn mới, sản phẩm sinh thái, thân thiện môi trường đã được triển khai thực hiện.

Tuy nhiên, công tác bảo vệ môi trường vẫn còn tồn tại một số những hạn chế. Giai đoạn 2016-2021 môi trường nước ta chịu nhiều áp lực lớn từ hệ quả của quá trình phát triển kinh tế-xã hội nóng theo chiều rộng, khai thác quá mức tài nguyên thiên nhiên; cùng với sự phát triển nhanh của khoa học công nghệ, đã có nhiều tổ hợp phức tạp quy mô lớn được đầu tư vào nước ta, tạo ra những thách thức lớn trong việc nhận diện, dự báo những tác động của môi trường.

Chất lượng môi trường tuy đã được cải thiện nhưng vẫn chậm; môi trường ở một số nơi vẫn tiếp tục bị ô nhiễm, đặc biệt tại các lưu vực sông, khu công nghiệp, nông thôn và làng nghề; tình trạng phá rừng, săn bắt, mua bán trái phép động, thực vật hoang dã, sinh vật ngoại lai xâm lấn đang diễn biến phức tạp.

Trước sự gia tăng các nguồn thải gây ô nhiễm môi trường, đòi hỏi cơ quan chức năng cần nâng cao công tác quản lý nhà nước

Biến đổi khí hậu diễn biến nhanh hơn so với dự báo làm phức tạp hơn những diễn biến về môi trường; số lượng các vụ việc, sự cố về môi trường xảy ra liên tiếp, có những vụ việc nghiêm trọng xảy ra gây bức xúc trong dư luận.

Vụ thẩm định đánh giá tác động môi trường, Tổng cục Môi trường đã chỉ ra những tồn tại, bất cập trong quá trình thực hiện công tác đánh giá tác động môi trường. Cụ thể, hiện nay, sự phối hợp giữa các cấp, các ngành trong công tác bảo vệ môi trường vẫn còn chưa thường xuyên, liên tục nên việc theo dõi, đôn đốc các cơ sở thực hiện các yêu cầu về bảo vệ môi trường theo quy định còn nhiều hạn chế

Các đơn vị chưa có sự phối hợp chặt chẽ giữa chủ dự án và đơn vị tư vấn trong quá trình thực hiện đánh giá tác động môi trường (ĐTM) đôi khi dẫn đến nội dung tư vấn môi trường đưa ra trong báo cáo ĐTM không thống nhất, không phù hợp với nội dung của dự án đầu tư, các biện pháp giảm thiểu tác động môi trường không được thực hiện.

Đội ngũ cán bộ của các cơ quan thẩm định và lực lượng chuyên gia trong lĩnh vực ĐTM còn hạn chế về số lượng và chất lượng; còn thiếu khá nhiều tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật môi trường, đặc biệt là các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật không liên quan đến chất thải nên không có căn cứ để làm chuẩn mực khi xem xét các tác động không liên quan đến chất thải gây ra bởi dự án...

Do đó, trong thời gian tới các ngành chức năng cần cần tập trung nghiên cứu hoàn thiện để có bộ tiêu chí để có thể lượng hóa các thiệt hại về tài nguyên rừng, đa dạng sinh học khi thực hiện dự án đầu tư, từ đó làm căn cứ yêu cầu chủ dự án có phương án trồng bù rừng, bồi hoàn đa dạng sinh học cụ thể, khả thi; cần nghiên cứu để có những đánh giá tác động của các dự án tới biến đổi khí hậu và ngược lại; đẩy mạnh công tác kiểm tra việc thực hiện chức năng quản lý nhà nước về công tác ĐTM ở các địa phương.

Đồng thời, tập trung nâng cao hiệu quả công tác đánh giá tác động môi trường đối với các hoạt động đầu tư phát triển; bảo tồn thiên nhiên và đa dạng sinh học hướng tới Thập kỷ Phục hồi hệ sinh thái; quản lý chất lượng các thành phần môi trường; tăng cường, nâng cao hiệu quả quản lý chất thải rắn hướng tới nền kinh tế tuần hoàn.

Hồng Thảo

Tin nổi bật