Nâng cao chất lượng trong xây dựng nông thôn mới

TMO - Tỉnh Bắc Giang xác định thực hiện hiệu quả nội dung vệ sinh môi trường, an toàn thực phẩm, cấp nước sạch nông thôn trong xây dựng nông thôn mới, góp phần tạo ra môi trường sống ở nông thôn an toàn và bền vững; góp phần bảo vệ sức khỏe, nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân nông thôn.

Trong xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021 - 2025, tỉnh Bắc Giang đặt mục tiêu tối thiểu 60% dân số nông thôn được tiếp cận bền vững với nước sạch đạt quy chuẩn với số lượng tối thiểu 60 lít/người/ngày; 80% dân số nông thôn được sử dụng nước sạch từ công trình cấp nước tập trung; đảm bảo cấp nước sạch sinh hoạt quy mô hộ gia đình cho các hộ dân tại những khu vực chưa có khả năng tiếp cận với nước cấp tập trung, vùng khan hiếm, khó khăn về nguồn nước, vùng thường xuyên bị ảnh hưởng thiên tai, hạn hán.

Bên cạnh đó, 95% số hộ dân nông thôn triển khai các giải pháp phân loại chất thải tại nguồn; 95% chất thải rắn sinh hoạt thu gom được xử lý; đưa vào hoạt động ít nhất 01/3 nhà máy xử lý rác thải tập trung của tỉnh. Ít nhất 30% số hộ dân nông thôn có nước thải sinh hoạt được thu gom và xử lý bằng các biện pháp phù hợp, hiệu quả; 50% số đơn vị cấp huyện triển khai mô hình thu gom và xử lý nước thải sinh hoạt phi tập trung theo cụm hoặc theo khu vực phù hợp, hiệu quả. Khoảng 80% chất thải chăn nuôi và 60% phụ phẩm nông nghiệp phải được thu gom, tái sử dụng, tái chế thành các nguyên liệu, nhiên liệu và các sản phẩm thân thiện với môi trường. 100% chất thải rắn và 50% nước thải sản xuất của các làng nghề truyền thống được thu gom và xử lý theo quy định. 

Các địa phương đẩy nhanh tiến độ đưa vào vận hành các lò xử lý rác thải đáp ứng tiêu chuẩn môi trường. 

Tại tỉnh Bắc Giang, 6 tháng đầu năm 2023 toàn tỉnh tiếp tục duy trì 171 công ty, hợp tác xã, tổ vệ sinh môi trường chuyên trách thu gom, vận chuyển, xử lý rác thải sinh hoạt cho 100% xã, phường, thị trấn; lắp đặt 14/33 lò đốt rác theo Nghị quyết số 06/2020/NQ-HĐND của HĐND tỉnh, qua đó góp phần giải quyết không nhỏ lượng rác thải sinh hoạt; tỷ lệ rác thải được thu gom toàn tỉnh đạt 94,4%, tương đương 880,97 tấn/ngày.  Với 78 lò đốt công nghệ đang vận hành, tỷ lệ rác thải thu gom được xử lý toàn tỉnh đạt 93,1%, tương đương 820,4 tấn/ngày.

Tuy nhiên, công tác thu gom, xử lý rác thải vẫn còn những tồn tại, hạn chế như: Tiến độ thu hút đầu tư, xây dựng nhà máy xử lý rác thải tập trung tại TP Bắc Giang, huyện Hiệp Hòa, Lục Nam và lắp đặt lò đốt rác theo Nghị quyết số 06 chậm (còn 15/20 lò đăng ký hỗ trợ năm 2022 đang hoàn thiện thủ tục đầu tư, chưa hoàn thành xây dựng, lắp đặt); 4 lò không tiếp tục triển khai lắp đặt (Yên Dũng 1, Lục Ngạn 1, Tân Yên 2). Tại các huyện: Hiệp Hòa, Tân Yên, Lục Nam, Sơn Động còn duy trì khu xử lý của thôn đốt, chôn lấp lộ thiên không bảo đảm về bảo vệ môi trường. Còn có tình trạng khu xử lý tập trung tồn đọng rác thải với khối lượng lớn chưa được xử lý triệt để (ở Hiệp Hòa, Lục Nam, Lạng Giang, Tân Yên)…

Đối với nhiệm vụ cấp nước sạch nông thôn, đến hết năm 2022, tỷ lệ hộ gia đình sử dụng nước sạch trên địa bàn toàn tỉnh đạt 55,99%. Tỉnh Bắc Giang phấn đấu đến năm 2030, tỷ lệ dân số được cấp nước sạch đạt 92% (trong đó thành thị đạt 100%, nông thôn đạt 90%). Theo kết quả bộ chỉ số theo dõi, đánh giá nước sạch nông thôn tỉnh Bắc Giang năm 2022, tỷ lệ hộ gia đình sử dụng nước sạch từ các công trình cấp nước sinh hoạt tập trung đạt 18,72%, tăng hơn 2,2% so với năm 2021.

Quy hoạch tỉnh Bắc Giang thời kỳ 2021-2030 tầm nhìn đến năm 2050, quy định nhiệm vụ đối với công trình cấp nước nông thôn: Thời gian tới, tiếp tục duy trì hệ thống các công trình cấp nước sạch tập trung hiện có trên địa bàn tỉnh, đảm bảo cung cấp đủ nước cho nhân dân trên địa bàn các xã đã có công trình cấp nước. Nhu cầu sử dụng nước khu vực nông thôn đến 2030 là 188.000 m3/ngày đêm, các công trình cải tạo, nâng cấp và xây mới đáp ứng khoảng 160.000 m3/ngày đêm còn lại sẽ được cấp nước từ các nhà máy nước đô thị hiện có hoặc từ các nhà máy nước đô thị xây mới cho các xã lân cận là 28.000 m3/ngày đêm.  

Đảm bảo nguồn nước sạch, hợp vệ sinh tại khu vực nông thôn được địa phương này chú trọng trong xây dựng nông thôn mới. Ảnh: BBG. 

Nhằm tiếp tục nâng cao hiệu quả công tác bảo vệ môi trường, cấp nước sạch trong xây dựng nông thôn mới, UBND tỉnh Bắc Giang yêu cầu các địa phương triển khai đồng bộ các giải pháp. Trong đó, đối với nhiệm vụ cấp nước sạch nông thôn, các địa phương đẩy mạnh rà soát, điều chỉnh và cập nhật nội dung cấp nước sạch nông thôn vào quy hoạch nông thôn, đảm bảo cấp nước sinh hoạt nông thôn bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu, chống suy thoái nguồn nước.

Tiếp tục rà soát, cải tạo, sửa chữa, nâng cấp, mở rộng công trình cấp nước sạch nông thôn tập trung đã có; tập trung nâng cấp công nghệ xử lý nước, nâng công suất, mở rộng mạng lưới cấp nước, ổn định nguồn nước khai thác trong điều kiện ảnh hưởng của thiên tai và biến đổi khí hậu Xây dựng và triển khai thí điểm một số mô hình trữ nước an toàn hộ gia đình hoặc nhóm hộ gia đình, mô hình cấp nước hộ gia đình thích ứng với biến đổi khí hậu cho dân cư vùng đặc thù, khó khăn chưa có khả năng tiếp cận với cấp nước tập trung, khan hiếm về nguồn nước.

Đối với chất thải rắn sinh hoạt, tiếp tục đẩy mạnh hoạt động thu gom, xử lý rác thải sinh hoạt theo Chỉ thị số 17-CT/TU ngày 17/02/2020 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về việc huy động toàn dân tập trung thu gom, xử lý triệt để rác thải ra môi trường và Kết luận số 99-KL/TU ngày 18/5/2021 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về việc tập trung đẩy mạnh thực hiện Chỉ thị số 17-CT/TU; Quyết định số 25/2021/QĐ-UBND ngày 01/7/2021 của UBND tỉnh ban hành Quy định quản lý chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn tỉnh Bắc Giang; bố trí và đầu tư hạ tầng các điểm tập kết, trạm trung chuyển chất thải rắn sinh hoạt phù hợp; trang bị các phương tiện, trang thiết bị lưu chứa rác tại khu vực công cộng đảm bảo thuận tiện, thân thiện môi trường và mỹ quan; mở rộng phạm vi cung ứng dịch vụ và nâng cao hiệu quả công tác thu giá dịch vụ vệ sinh môi trường.

Tiếp tục triển khai hiệu quả mô hình thu gom, phân loại chất thải rắn sinh hoạt theo Đề án tuyên truyền, vận động, hướng dẫn hội viên phụ nữ thực hiện thu gom, phân loại, đổ rác thải sinh hoạt đúng nơi quy định trên địa bàn tỉnh Bắc Giang, giai đoạn 2021-2025 được UBND tỉnh phê duyệt tại Quyết định số 1553/QĐ-UBND ngày 29/12/2021; bố trí nguồn lực hỗ trợ kỹ thuật, trang thiết bị, chế phẩm sinh học để thực hiện phân loại, xử lý chất thải rắn sinh hoạt hữu cơ tại hộ gia đình.

Xây dựng, triển khai và hoàn thiện mô hình liên kết thị trường để thu hồi, sản xuất, tiêu thụ các sản phẩm tái chế, tái sử dụng từ chất thải (như sản phẩm phân bón hữu cơ...). Duy trì hoạt động hiệu quả các nhà máy, mô hình xử lý rác thải quy mô huyện, xã, cụm xã; đẩy nhanh tiến độ đầu tư, xây dựng, đưa vào hoạt động các Nhà máy xử lý rác thải tập trung của tỉnh tại thành phố Bắc Giang, huyện Hiệp Hòa và huyện Lục Nam.

Bên cạnh đó, công tác xử lý nước thải sinh hoạt được các ngành chức năng chú trọng triển khai. Rà soát, xây dựng phương án tổ chức thoát nước và xử lý nước thải sinh hoạt, lồng ghép trong quy hoạch xây dựng nông thôn của xã và triển khai thực hiện các công trình thoát nước, xử lý nước thải sinh hoạt theo phương án đã được xây dựng. Xây dựng và nhân rộng các mô hình thu gom, xử lý nước thải sinh hoạt nông thôn phù hợp với đặc thù của từng địa phương; yêu cầu các dự án khu đô thị, khu dân cư mới phải có hệ thống thu gom, xử lý nước thải tập trung đảm bảo quy định.

Trong xây dựng nông thôn mới, chất thải và phụ phẩm nông nghiệp cần được xây dựng và nhân rộng các mô hình xử lý chất thải chăn nuôi và phụ phẩm nông nghiệp theo hướng tuần hoàn chất thải cho mục đích sản xuất nông nghiệp và các mục đích khác; tận dụng chất thải chăn nuôi, phụ phẩm nông nghiệp làm phân bón hữu cơ, nhiên liệu, sản phẩm sạch thân thiện với môi trường; tận dụng nước thải chăn nuôi để tưới cho cây trồng theo QCVN 01-195:2022/BNNPTNT - Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia về nước thải chăn nuôi sử dụng cho cây trồng.

Duy trì vận hành hiệu quả hệ thống thu gom, xử lý nước thải tập trung của làng nghề Vân Hà, huyện Việt Yên; tiếp tục hỗ trợ đầu tư, nâng cấp, xây dựng và vận hành hệ thống thu gom, xử lý nước thải, chất thải rắn phù hợp đáp ứng yêu cầu về bảo vệ môi trường với từng làng nghề truyền thống, tập trung vào nhóm các làng nghề chế biến lương thực, thực phẩm. Hỗ trợ xây dựng mô hình khắc phục ô nhiễm và cải thiện môi trường tại các làng nghề bị ô nhiễm, có nguy cơ ô nhiễm môi trường; chủ động đề ra các giải pháp khắc phục, cải thiện tình trạng ô nhiễm môi trường xảy ra tại các làng nghề (nếu có)... 

Thu Minh