Mở rộng không gian xanh trong phát triển đô thị

TMO - Không gian xanh giữ vai trò quan trọng trong nâng cao chất lượng môi trường tại khu vực đô thị. Xác định được mục tiêu quan trọng này giai đoạn 2024-2030 thành phố Thủ Dầu Một (tỉnh Bình Dương) tiếp tục thực hiện cuộc vận động phủ xanh đô thị và hướng đến xây dựng “Thành phố Xanh - Thân thiện”.    

Tại các quốc gia văn minh số lượng, chất lượng, chỉ tiêu đất công viên cây xanh tính trên đầu người là thước đo cho sự phát triển, văn minh, chất lượng sống của đô thị, thành phố và cả quốc gia. Ở Việt Nam, trong hơn 20 năm qua, quá trình đô thị hóa diễn ra với tốc độ rất nhanh. Theo thống kê từ Cục Đô thị Việt Nam (Bộ Xây dựng), tính đến cuối năm 2022 tỷ lệ đô thị hóa ước đạt khoảng 41% (tăng trung bình mỗi năm 1%). Bộ Xây dựng cho biết, dù quy chuẩn quy hoạch đô thị hiện nay yêu cầu diện tích đất trồng cây xanh tại các đô thị tối thiểu phải đạt từ 4-7m2/người, nhưng tỉ lệ đất trồng cây xanh thực tế ở các đô thị chỉ đáp ứng một phần quy chuẩn. 

Tại tỉnh Bình Dương, thực hiện Đề án cây xanh đô thị trên địa bàn tỉnh, góp phần triển khai "Đề án trồng 1 tỷ cây xanh giai đoạn 2021-2025" do Thủ tướng Chính phủ phát động và cam kết của Việt Nam về giảm phát thải ròng tại Hội nghị COP 26, toàn tỉnh đã trồng được trên 83.000 cây xanh các loại, tương đương khoảng 199 ha. Trong đó, khu vực đô thị trồng được trên 69.000 cây, khu vực nông thôn trồng được trên 14.000 cây, hầu hết các khu công nghiệp, khu đô thị đều đảm bảo tỷ lệ diện tích cây xanh.

"Vì một Bình Dương xanh" và "Ngày thứ Bảy văn minh", tỉnh Bình Dương đề nghị cả hệ thống chính trị và nhân dân tích cực tham gia trồng cây xanh, cải tạo cảnh quan môi trường sống, xây dựng nếp sống văn hóa, văn minh trong từng cơ quan, doanh nghiệp và cộng đồng dân cư. Theo đó, tỉnh yêu cầu rà soát quỹ đất nhằm nâng cao tỷ lệ cây xanh bao phủ; vận động mỗi cá nhân, doanh nghiệp đóng góp một phần nguồn lực của mình vào các hoạt động trồng cây nhằm hướng tới một tương lai bền vững.

TP. Thủ Dầu Một (tỉnh Bình Dương) chú trọng triển khai các hoạt động trồng và chăm sóc cây xanh. Ảnh: ĐT.  

Cùng với các địa phương trên địa bàn tỉnh, trong những năm qua, TP. Thủ Dầu Một (tỉnh Bình Dương) chú trọng triển khai các hoạt động trồng và chăm sóc cây xanh. Theo đó, thành phố đã đạt nhiều kết quả tích cực trong việc trồng và chăm sóc cây ở các khu dân cư, công viên và khu vực công cộng...Trong giai đoạn 2018-2023, TP.Thủ Dầu Một đã phát động trồng được 15.554 cây, số cây sống đến thời điểm hiện tại là 12.375/15.554, đạt tỷ lệ 79,56%. 

Hiện thành phố có tỷ lệ đất cây xanh đô thị đạt 14,62m2/người, tổng diện tích phủ xanh trên địa bàn ước khoảng 44,47%, có 121 công viên, hoa viên do thành phố, phường quản lý với diện tích trên 360 ha…Tuy nhiên, sự gia tăng dân số cơ học, phát triển công nghiệp và đô thị mới, việc phát triển cây xanh vẫn còn gặp nhiều thách thức cần sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, cộng đồng và mỗi người dân.

Do đó, Ban Thường vụ Thành ủy đã phát động cuộc vận động phủ xanh đô thị giai đoạn 2024 - 2030 và những năm tiếp theo, nhằm hiện thực hóa mục tiêu xây dựng “Thành phố Xanh - Thân thiện”. Theo đó, thành phố đặt mục tiêu tăng cường phủ xanh để tạo ra một môi trường sống xanh, sạch, đẹp ở các khu vực công cộng, khu dân cư và các khu vực đô thị khác; đồng thời, vận động được sự hưởng ứng cao độ, tham gia tích cực của toàn thể nhân dân đang sinh sống trên địa bàn thành phố. 

Cụ thể, năm 2024, thành phố sẽ tăng cường công tác tuyên truyền, vận động nhân dân tham gia phong trào “mỗi người dân trồng ít nhất một cây xanh” với tổng số lượng vận động thực hiện khoảng 363.447 cây, trồng bổ sung cây giữa các giải phân cách và hai bên vĩa hè của 03 tuyến đường: Nguyễn Chí Thanh, Phạm Ngọc Thạch, Huỳnh Văn Lũy và dự kiến sẽ có ít nhất 15% tuyến đường có vỉa hè trên địa bàn thành phố phải được trồng cây xanh, trồng cây các loại tại các khu đất công hiện hữu mà chưa có kế hoạch sử dụng và lựa chọn từ 1 đến 2 khu vực đất công có diện tích lớn, phù hợp để xây dựng khu bảo tồn các loại tre, các loại cây xanh, cây ăn trái, cây lấy gỗ khác….Nghiên cứu thực hiện trồng các loại cây phù hợp dọc khu vực sông Sài Gòn để giữ bờ, tạo cảnh quang và tạo điểm nhấn cho thành phố Thủ Dầu Một và trên các tuyến kênh rạch còn lại.

Trong năm 2025, thành phố tiếp tục vận động người dân tiếp tục chăm sóc cây trồng của năm 2024 và tiếp tục tham gia phong trào “mỗi người dân trồng ít nhất một cây xanh” trong năm 2025 với tổng số lượng vận động thực hiện thêm khoảng 400 nghìn cây. Đồng thời, trồng bổ sung cây giữa các giải phân cách và hai bên vỉa hè của 03 tuyến đường có dãy phân cách chưa được thực hiện trong năm 2024, đề ra chỉ tiêu có ít nhất 35% tuyến đường có vỉa hè phải được trồng cây xanh. Triển khai công tác trồng dặm cây tại các khu đất công đã thực hiện trồng của năm 2024 và tiếp tục trồng cây tại các khu đất công mới bổ sung công nhận trong năm 2025.

Giai đoạn 2026-2030 và những năm tiếp theo, thành phố tiếp tục vận động người dân chăm sóc cây trồng của những năm trước và tham gia phong trào “mỗi năm, mỗi người dân trồng thêm ít nhất một cây xanh” với tổng số lượng vận động thực hiện thêm hơn 2 triệu cây, 100% tuyến đường có vỉa hè trên địa bàn thành phố phải được trồng cây xanh.Thực hiện hoàn thành các chỉ tiêu về cây xanh, mảng xanh đô thị theo định hướng của tỉnh với tỷ lệ che phủ cây xanh đạt từ 55% trở lên trên tổng diện tích đất của thành phố.

Qua đó, làm tăng diện tích cây xanh đô thị, để khu vực Thủ Dầu Một sẽ giảm đáng kể nhiệt độ môi trường xung quanh, đồng thời, tạo phong trào mạnh mẽ huy động các cấp, các ngành, các đoàn thể, doanh nghiệp, tổ chức chính trị, kinh tế - xã hội, trường học, đơn vị lực lượng vũ trang và toàn thể nhân dân chung tay trồng và chăm sóc cây xanh, bảo vệ môi trường sinh thái, ứng phó với biến đổi khí hậu, phát triển kinh tế xã hội bền vững và nâng cao chất lượng cuộc sống người dân trong tương lai.

Sau một tháng triển khai kế hoạch phủ xanh đô thị, hướng đến xây dựng “Thành phố Xanh- Thân thiện” do Thành ủy Thủ Dầu Một phát động, tính đến ngày 19/6 đã có 185.829 cây xanh các loại đã được trồng trên địa bàn thành phố, đạt 52% chỉ tiêu số cây xanh được trồng đã đề ra trong năm 2024. 

Năm 2024, thành phố đặt mục tiêu trồng khoảng 363.447 cây xanh. Ảnh: ĐT. 

Lãnh đạo UBND thành phố Thủ Dầu Một cho biết, để đạt được mục tiêu đã đề ra thành phố cần phải có sự tập trung, chung tay, vào cuộc của cả hệ thống chính trị từ thành phố đến cơ sở. Từng đảng viên, cán bộ, công chức, viên chức, đoàn viên, hội viên, người lao động trong các cơ quan, đơn vị phải là tấm gương đi đầu trong việc thực hiện trồng và chăm sóc cây để tạo sức lan tỏa đến các tổ chức, cá nhân, các doanh nghiệp, trường học…đóng trên địa bàn hưởng ứng thực hiện.  

Lãnh đạo UBND thành phố đề nghị các cơ sở trường học trên địa bàn thành phố thực hiện rà soát diện tích khuôn viên trường, kiến nghị, đề xuất trồng bổ sung hoặc thay thế một số cây trồng chưa phù hợp. Ngoài việc trồng cây phân tán còn trồng thêm cây ăn trái, cây cảnh để xây dựng vườn trường phù hợp, nhằm bảo đảm độ che phủ theo quy định, tăng thêm mỹ quan cho trường, phục vụ tốt nhu cầu học tập và hoạt động giáo dục; đồng thời tiếp tục triển khai chương trình xây dựng trường học xanh nhằm đẩy mạnh các hoạt động bảo vệ môi trường, phát triển mảng xanh, giáo dục và truyền thông về bảo vệ môi trường tại các trường trên toàn địa bàn thành phố, nhất là các chương trình kỹ năng cho học sinh về trồng và bảo vệ cây xanh.

Các đơn vị doanh nghiệp trú đóng trên địa bàn tăng cường hưởng ứng các hoạt động trồng cây tại địa phương và thực hiện trồng, chăm sóc cây tại khuôn viên của doanh nghiệp đang hoạt động; lồng ghép tuyên truyền cho lực lượng công nhân của doanh nghiệp hưởng ứng trồng cây tại khu vực nhà trọ để tạo không gian thoáng mát tại nơi sinh sống và hưởng ứng đầy đủ các hoạt động về trồng và chăm sóc cây tại địa phương nơi đang cư trú vào các ngày không làm việc để góp phần vì sức khỏe cộng đồng. 

Ngoài ra, các khu phố cũng tăng cường hơn nữa các hoạt động tại địa phương về trồng, chăm sóc cây, tuyên tuyền vận động về việc làm đầy ý nghĩa “mỗi năm, mỗi người dân trồng thêm ít nhất một cây xanh” để tạo sức lan tỏa thực hiện trong từng tổ, khu phố và hướng đến thực hiện “phủ xanh” khu phố, góp phần cùng thành phố thực hiện hoàn thành mục tiêu “thành phố xanh - thân thiện” trong thời gian tới. 

Huyền Trang