Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn: Không lồng ghép nội dung thuộc phạm vi Luật Đất đai

TMO - Quy hoạch chung thành phố giữ vai trò xác định mục tiêu, định hướng phát triển tổng thể, tổ chức không gian đô thị - nông thôn, hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội và nhà ở. Đây cũng là cơ sở để lập các quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết và là căn cứ lập kế hoạch sử dụng đất theo Luật Đất đai năm 2024. 

Với 429/437 đại biểu có mặt tán thành, Quốc hội vừa thông qua Luật sửa đổi, bổ sung Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn. Chính phủ sẽ tiếp tục phối hợp với các bộ, ngành và địa phương để tổng kết, đánh giá, xây dựng cơ chế, chính sách đặc thù cho Hà Nội, TP. HCM và các thành phố trực thuộc Trung ương khác, đồng thời nghiên cứu khả năng áp dụng rộng hơn khi đủ điều kiện.

Trước khi được các đại biểu biểu quyết thông qua, Bộ trưởng Xây dựng Trần Hồng Minh trình bày báo cáo giải trình, tiếp thu và chỉnh lý những nội dung lớn của dự thảo luật. Chính phủ đã tiếp thu tối đa ý kiến thẩm tra của các cơ quan của Quốc hội, ý kiến đại biểu và làm rõ định hướng hoàn thiện hệ thống quy hoạch đô thị, nông thôn theo hướng đồng bộ với pháp luật đất đai, pháp luật về quy hoạch và chủ trương phát triển đô thị bền vững.

Bộ trưởng Xây dựng Trần Hồng Minh. Ảnh: QH

Một trong những nội dung đáng chú ý là việc không "lồng ghép" các quy định thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật Đất đai vào Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn. Theo báo cáo giải trình, chỉ tiêu sử dụng đất từng được đề xuất đưa vào kế hoạch thực hiện quy hoạch chung của xã để làm căn cứ thu hồi đất, giao đất, cho thuê đất hoặc chuyển mục đích sử dụng đất. Tuy nhiên, Chính phủ khẳng định đây là vấn đề thuộc phạm vi Luật Đất đai. Do đó, nội dung này đã được rút khỏi dự thảo, theo đúng ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. 

Các quy định liên quan sẽ được hoàn thiện trong hệ thống pháp luật đất đai và trong dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về cơ chế tháo gỡ khó khăn trong tổ chức thi hành Luật Đất đai, bảo đảm rạch ròi phạm vi điều chỉnh và tránh chồng chéo.

Một số ý kiến băn khoăn về nguy cơ khoảng trống pháp lý nếu chậm ban hành văn bản hướng dẫn thi hành, Chính phủ cho biết đã tiếp thu và yêu cầu bảo đảm tiến độ giữa luật và các nghị định, thông tư. Cơ quan chủ trì soạn thảo sẽ phối hợp với các bộ, ngành để xây dựng đồng thời văn bản quy định chi tiết, bảo đảm khi luật có hiệu lực thì hệ thống văn bản dưới luật cũng cơ bản hoàn thành, đáp ứng yêu cầu triển khai.

Chính phủ cũng tiếp thu đề nghị đánh giá rõ hơn kinh nghiệm từ các nghị quyết thí điểm về cơ chế, chính sách đặc thù trong quy hoạch đô thị, nông thôn tại Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh và một số địa phương. Cơ quan soạn thảo sẽ tổ chức sơ kết, tổng kết đầy đủ để có luận cứ thực tiễn phục vụ xem xét khả năng nhân rộng các chính sách này trên phạm vi cả nước theo lộ trình phù hợp.

Về mối quan hệ giữa quy hoạch tỉnh và quy hoạch chung thành phố trực thuộc Trung ương, có hai nhóm ý kiến: Một là đề nghị hợp nhất hai loại quy hoạch nhằm tạo tính thống nhất, hai là đề nghị lập riêng nhưng phân định rõ vai trò và nội dung. Tiếp thu ý kiến, dự thảo luật được hoàn thiện theo phương án tiếp tục lập riêng hai loại quy hoạch. Quy hoạch tỉnh đối với thành phố trực thuộc Trung ương sẽ chỉ xác định các phương hướng phát triển lớn, mang tính chiến lược và không trùng lặp với nội dung tổ chức phát triển không gian đô thị trong quy hoạch chung thành phố.

(Ảnh minh họa)

Báo cáo nhấn mạnh sự cần thiết phải lập quy hoạch chung thành phố trực thuộc Trung ương, bởi đây là trung tâm thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội cấp vùng và quốc gia, là đầu mối giao thông, giao thương quốc tế. Quy hoạch chung thành phố giữ vai trò xác định mục tiêu, định hướng phát triển tổng thể, tổ chức không gian đô thị - nông thôn, hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội và nhà ở. 

Đây cũng là cơ sở để lập các quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết và là căn cứ lập kế hoạch sử dụng đất theo Luật Đất đai năm 2024. Dự thảo luật được chỉnh lý bảo đảm phù hợp với Luật Quy hoạch (sửa đổi) mà Quốc hội đã thông qua, trong đó quy hoạch tỉnh đối với thành phố trực thuộc Trung ương chỉ mang tính định hướng chiến lược…/.

ĐOÀN VINH