TMO - Lễ hội Hoa Ban là một sản phẩm du lịch đặc sắc của tỉnh Điện Biên góp phần tôn vinh, bảo tồn, phát huy giá trị các loại hình văn hóa dân tộc gắn với phát triển du lịch.

Với lợi thế về cảnh quan, bản sắc văn hóa các dân tộc riêng có, Lễ hội Hoa Ban được tỉnh Điện Biên tổ chức đã trở thành sự kiện lớn quảng bá điểm đến du lịch Điện Biên nói riêng, du lịch Việt Nam nói chung đến bạn bè trong nước và quốc tế.

Vào trung tuần tháng 3 hàng năm, khi những cánh ban trắng đua nhau nở rộ khắp các sườn đèo lưng núi, đó cũng là lúc Điện Biên tổ chức Lễ hội Hoa Ban. Lễ hội Hoa Ban năm nay được tỉnh Điện Biên tổ chức gắn với Ngày hội Văn hóa, Thể thao và Du lịch các dân tộc tỉnh Điện Biên lần thứ 8, diễn ra từ ngày 13-16/3. Sự kết hợp hai hoạt động hứa hẹn mang đến cho đông đảo du khách và nhân dân trên địa bàn những trải nghiệm khó quên.

Khi hoa ban trắng nở rộ cũng là lúc tỉnh Điện Biên tổ chức Lễ hội Hoa Ban. Ảnh: TH.

Theo UBND tỉnh Điện Biên: Sự kiện là dịp để tôn vinh hoa ban với vị thế là biểu trưng cho mảnh đất và con người Điện Biên nói riêng, vùng Tây Bắc nói chung. Sự kiện góp phần xây dựng và quảng bá thành công thương hiệu du lịch tỉnh Điện Biên; gắn bảo tồn văn hóa với phát huy tiềm năng, thế mạnh du lịch, phát triển kinh tế-xã hội của tỉnh trong thời kỳ đổi mới, hội nhập và phát triển. Đồng thời nhằm tiếp tục “xây dựng và phát triển văn hóa, con người Điện Biên đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước”…

Đây là sự kiện văn hóa tiêu biểu được tổ chức với chuỗi hoạt động phong phú nhằm giới thiệu, quảng bá hình ảnh, các giá trị văn hóa, tài nguyên và sản phẩm du lịch đặc sắc của tỉnh Điện Biên; tăng cường khối đại đoàn kết các dân tộc, thúc đẩy phát triển toàn diện kinh tế, văn hóa, xã hội, góp phần giữ vững ổn định chính trị, đảm bảo quốc phòng, an ninh tỉnh Điện Biên. Hoạt động giúp nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp, ngành và nhân dân trong việc bảo tồn, phát huy các giá trị di sản văn hóa…

Lễ hội Hoa Ban năm nay được tổ chức tại thành phố Điện Biên Phủ và huyện Điện Biên với nhiều hoạt động văn hoá, thể thao và du lịch phong phú, hấp dẫn giúp du khách có cơ hội trải nghiệm, cảm nhận đời sống, văn hóa của đồng bào các dân tộc Điện Biên như: Các hoạt động chính trong khuôn khổ Lễ hội, Ngày hội gồm Lễ dâng hương tại Đền thờ Liệt sĩ tại Chiến trường Điện Biên Phủ; khai mạc Lễ hội và Ngày hội với chương trình nghệ thuật đặc sắc và màn bắn pháo hoa nghệ thuật rực rỡ; Liên hoan dân ca, dân vũ, dân nhạc các dân tộc; trình diễn, giới thiệu trích đoạn Lễ hội, nghi thức sinh hoạt văn hóa truyền thống các dân tộc...

Hoạt động thi đấu thể thao gồm các môn thi đấu tung còn, bắn nỏ, giã bánh giầy, kéo co, đẩy xe đạp thồ, tải đạn, kéo pháo… Hoạt động du lịch có Hội thi giới thiệu văn hóa, du lịch các huyện, thị xã, thành phố; không gian văn hóa vùng cao; trưng bày, giới thiệu các sản phẩm văn hóa, du lịch và tổ chức chương trình “Presstrip” trên địa bàn tỉnh. Hoạt động diễu hành đường phố với chủ đề “Sắc màu Điện Biên."

Lễ hội Hoa Ban năm nay được tổ chức với nhiều hoạt động văn hoá, thể thao và du lịch phong phú, hấp dẫn.

Cuộc thi Người đẹp hoa Ban năm 2025 nhằm tôn vinh vẻ đẹp của thiếu nữ vùng Điện Biên, Tây Bắc và tìm kiếm những gương mặt xuất sắc đại diện cho vẻ đẹp, cốt cách, tâm hồn và trí tuệ của người phụ nữ vùng đất hoa ban, qua đó thắt chặt tình đoàn kết gắn bó của cộng đồng các dân tộc tỉnh Điện Biên. Bên cạnh đó, nhiều hoạt động thú vị khác cũng được tổ chức như Giải vô địch đẩy gậy quốc gia lần thứ 18 và Giải vô địch kéo co quốc gia lần thứ 12, diễn ra tại thành phố Điện Biên Phủ vào tháng 3; Lễ hội Thành Bản Phủ tại huyện Điện Biên và Tết Té nước (Bun Huột Nặm) diễn ra vào tháng 4.

Năm 2024, từ ngày 16 - 18/3, Chương trình Khai mạc Năm Du lịch Quốc gia - Điện Biên và Lễ hội Hoa Ban 2024 đã diễn ra diễn ra thành công, tạo ấn tượng tốt đẹp. Trong thời gian diễn ra sự kiện, lượng khách đến tỉnh Điện Biên đạt 80.300 lượt, trong đó có 725 lượt khách quốc tế. Tổng doanh thu từ hoạt động du lịch đạt 140 tỷ đồng, góp phần tăng thu ngân sách, phát triển kinh tế - xã hội. Đây là sự kiện lớn thúc đẩy phát triển du lịch Điện Biên nói riêng, du lịch Việt Nam nói chung.

Gắn liền với đời sống văn hóa của đồng bào dân tộc Thái ở Điện Biên, hoa ban là biểu tượng của lòng hiếu thảo, biết ơn. Bởi vậy, hoa ban là lễ vật không thể thiếu trong các lễ hội truyền thống như lễ Xên Páng (cúng hội vui), lễ Xên bản, Xên mường đầu năm và lễ hội Cầu mùa. Đây là dịp để người dân thể hiện tấm lòng tôn kính, tri ân với tổ tiên và các vị thần núi, thần sông và cầu cho mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt, bội thu...

Với đồng bào dân tộc Thái, hoa ban không chỉ đơn thuần là một loài hoa đẹp, mà còn là một loài hoa biểu tượng của văn hóa, là nét đẹp ngàn đời trong cộng đồng của họ. Bà con dân tộc Thái rất yêu thích hoa ban. Họ thường có thói quen vào rừng, ngắt những cành hoa ban đầu mùa mang về nhà để cắm. Về ý nghĩa tinh thần, hoa ban còn là loài hoa gắn bó với thiếu nữ Thái, là biểu trưng cho tình yêu son sắt của lứa đôi.

Nếu như hoa tam giác mạch là biểu tượng cho mảnh đất Hà Giang, Sơn La có hoa mận, thì hoa ban lại là thương hiệu chung của núi rừng Tây Bắc và của Điện Biên nói riêng. Hoa ban không chỉ là một loài hoa mang giá trị thương hiệu đặc sắc, mà còn là một loài hoa mang nhiều ý nghĩa trong đời sống hàng ngày của đồng bào dân tộc Thái ở Điện Biên.

Thu Thảo