Lạng Sơn siết chặt quản lý hoạt động khai thác khoáng sản

TMO - Tỉnh Lạng Sơn sẽ xử lý trách nhiệm người đứng đầu nếu để xảy ra tình trạng khai thác khoáng sản trái phép kéo dài gây hậu quả nghiêm trọng.

Tỉnh Lạng Sơn có nguồn tài nguyên khoáng sản phong phú với nhiều loại khoáng sản có giá trị kinh tế như đá vôi, sét, than, chì, quặng sắt... Theo thống kê của Sở Nông nghiệp và Môi trường, hiện nay, toàn tỉnh có 57 giấy phép khai thác khoáng sản còn hiệu lực, trong đó chủ yếu là khai thác vật liệu xây dựng thông thường. Năm 2024, UBND tỉnh đã cấp 5 giấy phép khai thác khoáng sản mới, đồng thời phê duyệt 2 đề án đóng cửa mỏ và ra quyết định đóng cửa một mỏ đất làm vật liệu xây dựng thông thường.

Để quản lý hiệu quả tài nguyên, khai thác đi đôi với bảo vệ, tránh thất thoát, lãng phí và tác động tiêu cực đến môi trường, từ năm 2024 đến nay, Sở Nông nghiệp và Môi trường đã tiến hành thanh tra, kiểm tra 45 doanh nghiệp, xử phạt vi phạm hành chính đối với 16 đơn vị với tổng số tiền 1,8 tỷ đồng; truy thu gần 2,3 tỷ đồng lợi nhuận bất hợp pháp. Các hành vi vi phạm chủ yếu liên quan đến sai sót trong thiết kế khai thác, không thực hiện đúng quy trình kỹ thuật hoặc lập báo cáo không đầy đủ. 

UBND tỉnh đã phê duyệt khu vực cấm hoạt động khoáng sản với 1.729 khu vực, tổng diện tích trên 458.000 ha và 209 khu vực tạm thời cấm có diện tích trên 173 ha, nhằm bảo đảm an toàn, bảo vệ di sản thiên nhiên và ổn định đời sống người dân.   Trước áp lực từ phát triển kinh tế và nhu cầu xây dựng hạ tầng, hiện các cơ quan chuyên môn của tỉnh đang triển khai nhiều giải pháp siết chặt quản lý hoạt động khai thác khoáng sản, bảo đảm hiệu quả kinh tế gắn liền với bảo vệ môi trường và phát triển bền vững.

Theo đó, UBND tỉnh giao Sở Nông nghiệp và Môi trường chủ trì, phối hợp với các cơ quan có liên quan tham mưu cho UBND tỉnh phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường trong đẩy mạnh công tác đấu giá quyền khai thác khoáng sản theo quy định; trong xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về địa chất, khoáng sản và thông tin giấy phép hoạt động khoáng sản; đôn đốc các tổ chức, cá nhân hoạt động khoáng sản cập nhật dữ liệu, kết quả khai thác và sử dụng khoáng sản vào cơ sở dữ liệu về khoáng sản để phục vụ công tác quản lý nhà nước về khoáng sản.

Bên cạnh đó, Sở Nông nghiệp và Môi trường là đơn vị chủ trì, phối hợp với các cơ quan có liên quan kiểm tra, rà soát tham mưu điều chỉnh và trình phê duyệt khu vực cấm, tạm thời cấm hoạt động khoáng sản để đảm bảo căn cứ cấp phép hoạt động khoáng sản. Sở được giao nhiệm vụ tham mưu cho UBND tỉnh cấp phép khai thác cho các chủ đầu tư thực hiện các dự án đường cao tốc và dự án trọng điểm quốc gia, sau khi hoàn thành dự án phải nhanh chóng thực hiện công tác đóng cửa mỏ, cải tạo phục hồi môi trường.

Đồng thời rà soát tổng thể các dự án khai thác khoáng sản đã được cấp Giấy phép khai thác khoáng sản để đề xuất cấp lại, cấp đổi giấy phép khai thác khoáng sản theo quy định của Luật Địa chất và Khoáng sản có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2025.

Tỉnh Lạng Sơn tiếp tục triển khai các giải pháp siết chặt quản lý hoạt động khai thác khoáng sản, hạn chế tình trạng thất thoát tài nguyên (Ảnh minh họa). 

Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh phải thường xuyên rà soát, xem xét giải quyết các tồn tại, vướng mắc trong giải phóng mặt bằng, thuê đất sử dụng cho hoạt động khoáng sản; các trường hợp chậm triển khai xây dựng cơ bản mỏ… nhằm đưa các dự án khai thác khoáng sản vào thực hiện đảm bảo đúng quy định pháp luật về đất đai, khoáng sản, đầu tư và pháp luật khác có liên quan; tăng cường công tác thanh, kiểm tra việc thực hiện pháp luật về khoáng sản, đất đai, bảo vệ môi trường đối với các dự án thăm dò, khai thác, chế biến khoáng sản; xử lý các tồn tại, vi phạm theo quy định.

Các Sở Công Thương, Xây dựng rà soát các dự án khai thác thác chế biến khoáng sản nhóm I, nhóm II không bảo đảm yêu cầu về an toàn, bảo vệ môi trường và sử dụng công nghệ lạc hậu gây lãng phí tài nguyên đến mức phải yêu cầu dừng, chấm dứt hoạt động hoặc phải thực hiện lộ trình đổi mới công nghệ để được tiếp tục hoạt động hoặc kiến nghị thu hồi giấy phép hoạt động. Thường xuyên theo dõi, nắm bắt thị trường, biến động giá vật liệu xây dựng trên thị trường để chủ động có giải pháp ngăn chặn, xử lý nghiêm hành vi thao túng thị trường, đẩy giá vật liệu xây dựng.

UBND các xã, phường (sau sắp xếp đơn vị hành chính) chủ động rà soát và có trách nhiệm bảo vệ khoáng sản chưa cấp phép khai thác tại địa phương; tổ chức kiểm tra, giám sát, xử lý vi phạm trong hoạt động khoáng sản, nhằm ngăn chặn hoạt động khai thác khoáng sản trái phép tại khu vực giáp ranh, đặc biệt là cát, sỏi lòng sông.../.

Hồng Ngát