Làng cổ Lộc Yên

TMO - Làng Lộc Yên, xã Tiên Cảnh, huyện Tiên Phước, tỉnh Quảng Nam được ví như miền tiên cảnh với vẻ đẹp nên thơ, thanh bình với những ngôi nhà cổ hơn trăm tuổi cùng những bờ đá phủ mờ rêu xanh ôm lấy xóm làng, ruộng vườn trù phú.

Ngôi làng có tổng diện tích 279 ha, nhà cửa dựa vào lưng núi, phía trước hướng ra cánh đồng lúa rất thông thoáng. Tháng 9/2019, Lộc Yên được xếp hạng Di tích quốc gia và là một trong 4 làng cổ đẹp nhất Việt Nam.

Làng Lộc Yên còn lưu giữ 8 ngôi nhà cổ làm bằng gỗ với ba gian, hai chái theo kiểu nhà rường có niên đại từ 80 đến 150 năm 

Làng cổ Lộc Yên thuộc về “nàng” Tiên Cảnh, cái tên đẹp gợi tả về chốn bồng lai cảnh tiên và có lẽ cũng vì thế mà người ta thường hay gọi đây là “xứ tiên”. Làng tọa lạc trong một thung lũng đẹp với địa thế xung quanh được bao bọc bởi các dãy núi Rừng Cấm, Đá Bàn, Hố Chò, Rừng Gấm… Dưới chân các dãy núi ấy có sông, có suối, có cả những con mương “dẫn thủy nhập điền” chảy quanh co bao bọc lấy ngôi làng.

Hai bên ngõ rêu phong phủ kín 

Người dân làng Lộc Yên xưa nay đa phần làm nông, ngoài trồng lúa, còn trồng nhiều giống cây ăn quả khác. Nhờ khí hậu mát mẻ, đất đai phì nhiêu nên các giống cây ăn quả hợp đất, hợp nước lên xanh tốt quanh năm, cho trái chín ngọt lành. Khắp làng đâu đâu cũng có vườn trái cây sum suê tươi mát, mùa nào thức ấy như: bòn bon, dâu, cam, quýt...

Những vườn cây trái sum suê tươi mát quanh làng cổ 

Lộc Yên không chỉ có trái ngọt, cây xanh mà còn có cả những con đường, ngõ nhỏ, bờ rào, cổng đá mờ rêu xanh mang nét phong trần của thời gian và sương gió. Từ bao đời nay, người làng Lộc Yên đã biết lấy đá núi, một thứ sản vật trời cho để xây đắp nên những công trình đơn sơ mà tuyệt đẹp.

Những con ngõ đá tạo thành nét đặc trưng tại làng cổ Lộc Yên 

Đá núi được người dân khéo léo xếp thành cổng ngõ, bờ rào, lối đi thẳng tắp, vững bền, vừa tạo nên nét duyên cho ngôi nhà, khu vườn miệt trung du, vừa ngăn mưa gió xỏi lở đất. Trải qua thời gian, đá cứ thế quấn quýt gắn bó với phận người Lộc Yên để rồi mòn nhẵn theo từng bước chân đi hoặc xanh mờ bóng rêu theo năm tháng, gió sương phôi pha dãi dầu.

Quannh làng sử dụng đá ngăn cách với bờ ruộng 

Đá chắn gió, ngăn mưa… Đá giữ đất, giữ vườn, giữ nhà, giữ ruộng… Nhờ đó mà Lộc Yên nay vẫn còn gần chục ngôi nhà cổ có tuổi đời hơn trăm năm. Nhiều ngôi nhà bề thế làm toàn bằng gỗ mít, thứ cây ăn trái trồng trong chính vườn nhà cho chất gỗ vàng ươm, rắn chắc, càng lâu năm gỗ càng lên nước đẹp và bền chẳng kém gì tứ thiết: đinh, lim, sến, táu.

Hà Phương