Lâm Đồng: Khai thác lợi thế, tiềm năng điện gió ngoài khơi

TMO - Tận dụng lợi thế về địa hình và điều kiện gió thuận lợi, tỉnh Lâm Đồng đang từng bước nghiên cứu, thu hút đầu tư phát triển điện gió ngoài khơi. Đây được xem là hướng đi mới, góp phần đa dạng hóa nguồn năng lượng, thúc đẩy tăng trưởng xanh và phát triển bền vững cho địa phương.

Lâm Đồng được đánh giá là địa phương có nhiều tiềm năng phát triển điện gió ngoài khơi nhờ điều kiện tự nhiên thuận lợi và hướng gió ổn định quanh năm. Bên cạnh đó, Lâm Đồng là tỉnh có diện tích tự nhiên lớn nhất nước (trên 24.233 km2) với dư địa có biển và cao nguyên rộng lớn, nhiều nắng, gió và hệ thống sông ngòi, hồ- những yếu tố để phát triển thành trung tâm năng lượng tái tạo của quốc gia.

Theo lãnh đạo Viện Năng lượng, qua nhiều năm cập nhật số liệu, viện nhận thấy lợi thế điện gió khu vực Nam Trung Bộ, đặc biệt là tỉnh Lâm Đồng có tiềm năng điện gió ngoài khơi tốt nhất, bởi tốc độ gió cao, độ sâu đáy biển thấp nhất trong phạm vi toàn quốc. Do đó, trong Quy hoạch điện VIII điều chỉnh, tổng công suất phân bổ cho khu vực này là 4.300 MW.

Do đó, trong bối cảnh nhu cầu chuyển dịch năng lượng sạch ngày càng cấp thiết, tỉnh đang đẩy mạnh nghiên cứu, quy hoạch và kêu gọi đầu tư các dự án điện gió nhằm khai thác hiệu quả nguồn tài nguyên này. Nhiều doanh nghiệp năng lượng trong và ngoài nước đã đề xuất khảo sát các khu vực có tiềm năng gió mạnh, phù hợp cho việc lắp đặt tua-bin.

Chính quyền địa phương cũng phối hợp với các bộ, ngành liên quan để hoàn thiện cơ chế, chính sách hỗ trợ, bảo đảm hài hòa giữa phát triển kinh tế, bảo vệ môi trường và sinh kế của người dân. Điện gió ngoài khơi được kỳ vọng sẽ góp phần quan trọng vào cơ cấu năng lượng xanh, giúp Lâm Đồng phát triển bền vững và giảm phát thải khí nhà kính.

Lâm Đồng có nhiều tiềm năng để phát triển điện gió ngoài khơi.

Trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng có 97 dự án nguồn điện năng lượng tái tạo đang hoạt động với tổng công suất 3.887,89 MW, chiếm 47,17% tổng công suất nguồn điện trên địa bàn tỉnh (8.241,89MW). Cụ thể về năng lượng tái tạo như sau: thủy điện 58 dự án với công suất 2.325,31 MW; điện gió có 11 dự án với công suất 404,2 MW; điện mặt trời tập trung có 28 dự án với công suất 1.158,38 MW.

Hiện nay, Lâm Đồng đang đẩy mạnh thu hút, phát triển các dự án điện gió ngoài khơi theo Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia (Quy hoạch điện VIII), kết hợp với các loại hình năng lượng tái tạo khác phục vụ nhu cầu trong nước và xuất khẩu.

Mục tiêu của tỉnh là thu hút đầu tư nguồn điện gió ngoài khơi khoảng 2.000 MW giai đoạn 2025 - 2030 và khoảng 2.300 MW giai đoạn 2031 - 2035. Theo lãnh đạo Viện Năng lượng, qua nhiều năm cập nhật số liệu, viện nhận thấy lợi thế điện gió khu vực Nam Trung Bộ, đặc biệt là tỉnh Lâm Đồng có tiềm năng điện gió ngoài khơi tốt nhất, bởi tốc độ gió cao, độ sâu đáy biển thấp nhất trong phạm vi toàn quốc.

Do đó, trong Quy hoạch điện VIII điều chỉnh, tổng công suất phân bổ cho khu vực này là 4.300 MW. Với lợi thế đó, thời gian qua, nhiều doanh nghiệp trong và ngoài nước đã khảo sát, đặt vấn đề đầu tư điện gió ngoài khơi tại Lâm Đồng. Trong đó, có nhiều công ty uy tín đến từ các nước như: Hoa Kỳ, Đan Mạch, Anh… đã đến khảo sát, xúc tiến đầu tư dự án.

Bên cạnh đó, một tập đoàn của Hoa Kỳ đã khảo sát, triển khai dự án Đầu tư điện gió ngoài khơi tại khu vực biển Lâm Đồng. Được biết, tập đoàn này hiện là nhà đầu tư năng lượng tái tạo lớn nhất của Mỹ, với dự án điện mặt trời Mũi Né công suất 40 MW, diện tích 38 ha. Hiện tại dự án này đã hoàn thành đóng điện hòa lưới và được công nhận vận hành thương mại. Mỗi năm, nhà máy tạo ra 68 triệu kWh điện, góp phần giảm gần 55.500 tấn CO₂.

Ngoài ra, một tập đoàn khác của Đan Mạch cùng các đối tác trong nước đang xúc tiến dự án Điện gió ngoài khơi La Gàn. Dự án Điện gió ngoài khơi La Gàn có công suất dự kiến 3,5 GW, khi hoàn thành có thể cung cấp năng lượng cho hơn 7 triệu hộ gia đình mỗi năm. Dự án đặt mục tiêu trở thành dự án điện gió ngoài khơi quy mô lớn đầu tiên tại Việt Nam với tổng giá trị đầu tư khoảng 10,5 tỷ USD.

Ngoài các dự án đang triển khai, hiện nay Lâm Đồng đang có 2 dự án điện gió ngoài khơi với tổng mức đầu tư dự kiến gần 30 tỷ USD. Theo lãnh đạo Sở Công thương Lâm Đồng, ngoài những dự án nói trên, thời gian tới, tỉnh sẽ tập trung tổ chức xây dựng lại quy hoạch không gian phát triển theo tư duy mới, cách làm mới, phù hợp với mục tiêu phát triển và bối cảnh hiện nay.

Lâm Đồng trở thành 1 trong những địa phương thu hút nhiều dự án đầu tư lĩnh vực điện gió ngoài khơi. 

Tuy nhiên, trong lĩnh vực điện gió ngoài khơi đến nay vẫn còn gặp nhiều khó khăn, cần được tháo gỡ. Theo Luật Điện lực, việc điều tra cơ bản về năng lượng tái tạo, điện năng lượng mới thuộc thẩm quyền của Bộ Nông nghiệp và Môi trường đối với khu vực biển, UBND tỉnh đối với đất liền, hải đảo. Bên cạnh đó, qua rà soát các quy định pháp luật trong lĩnh vực công thương, hiện nay chưa có quy định rõ về thẩm quyền, trình tự, thủ tục khảo sát, đo bức xạ, lắp đặt cột đo gió (trên bờ và ngoài biển), cũng như định mức sử dụng diện tích mặt nước, mặt đất cho 1 MW điện gió, điện mặt trời.

Tuy nhiên, qua trình điều tra tài nguyên năng lượng tái tạo tại khu vực biển thuộc thẩm quyền Bộ Nông nghiệp và Môi trường, còn trách nhiệm bảo đảm an ninh năng lượng lại thuộc Bộ Công thương. Đề cập về vấn đề này, theo các chuyên gia, hiện nay, cách tiếp cận dự án điện gió ngoài khơi ở khu vực tỉnh nào thì sẽ thuộc thẩm quyền của tỉnh đó trong một số giai đoạn về quy hoạch, chuẩn bị đầu tư.

Theo Quy hoạch điện lực quốc gia giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 (Quy hoạch điện VIII chỉnh sửa), tổng công suất các nguồn điện năng lượng tái tạo được phân bổ trên địa bàn tỉnh giai đoạn đến năm 2030 là 5.625,6 MW, giai đoạn 2031 - 2035 là 5.532,3 MW. Công suất thủy điện tăng thêm giai đoạn 2026 - 2030 là 338,6 MW, giai đoạn 2031 - 2035 là 427,3 MW; công suất thủy điện tích năng giai đoạn 2026 - 2030 là 300 MW, giai đoạn 2031 - 2035 là 600 MW.

Công suất điện gió trên bờ tăng thêm giai đoạn 2026 - 2030 là 642 MW và giai đoạn 2031 - 2035 là 250 MW. Công suất điện gió ngoài khơi được định hướng phát triển giai đoạn 2026 - 2030 là 2.000 MW, giai đoạn 2031 - 2035 là 2.300 MW.

Với quy hoạch trên, việc phát triển điện gió ngoài khơi của Lâm Đồng là hướng đi phù hợp với chiến lược tăng trưởng xanh và mục tiêu của nước ta. Với những lợi thế sẵn có, Lâm Đồng hoàn toàn có cơ hội trở thành điểm sáng trong bản đồ năng lượng tái tạo của khu vực Tây Nguyên.

Tuy nhiên, để hiện thực hóa tiềm năng này, địa phương cần sớm hoàn thiện quy hoạch không gian biển, cơ chế ưu đãi đầu tư, đồng thời chú trọng đào tạo nguồn nhân lực kỹ thuật cao. Bên cạnh đó, công tác đánh giá tác động môi trường, đảm bảo an toàn sinh thái biển và an sinh xã hội cho người dân ven biển cũng phải được thực hiện nghiêm túc, đồng bộ.

Khi những yếu tố này được triển khai hiệu quả, điện gió ngoài khơi không chỉ mang lại giá trị kinh tế, mà còn góp phần quan trọng trong chuyển đổi năng lượng xanh, nâng tầm vị thế Lâm Đồng trong phát triển năng lượng sạch quốc gia.

Lê Ngân