Lâm Đồng: Đảm bảo cung cấp nguồn nước sạch khu vực nông thôn

TMO - Trước nhu cầu sử dụng nước sạch ở khu vực nông thôn Lâm Đồng ngày càng cao, đặt ra áp lực lớn cho hệ thống cấp nước. Chính quyền địa phương đã chỉ đạo kiểm tra, khắc phục những điểm yếu trong vận hành, đồng thời huy động các đơn vị chuyên môn phối hợp để bảo đảm nguồn nước an toàn, ổn định cho người dân.

Tại nhiều vùng nông thôn Lâm Đồng, nguồn nước sinh hoạt đang đối mặt với nguy cơ ô nhiễm do rác thải và hoạt động sản xuất nông nghiệp. Để bảo vệ sức khỏe người dân, các cơ quan chức năng siết chặt kiểm soát chất lượng, xử lý kịp thời những bất cập trong quản lý công trình cấp nước.

Bên cạnh đó, những năm gần đây, tình trạng thiếu nước vào mùa khô, cùng với nguy cơ ô nhiễm từ sản xuất nông nghiệp và rác thải sinh hoạt, đã đặt ra thách thức lớn cho hệ thống cấp nước. Trước thực trạng này, chính quyền tỉnh Lâm Đồng đã chỉ đạo tăng cường công tác kiểm tra, giám sát chất lượng nguồn nước tại các công trình cấp nước tập trung, đồng thời yêu cầu các đơn vị quản lý sớm khắc phục những tồn tại trong vận hành.

 Song song đó, tỉnh đẩy mạnh tuyên truyền để nâng cao ý thức cộng đồng trong việc bảo vệ nguồn nước, tránh tình trạng sử dụng bừa bãi hóa chất trong sản xuất hay xả thải trực tiếp ra môi trường. Nhiều dự án đầu tư, nâng cấp công trình cấp nước cũng đang được triển khai, nhằm bảo đảm cung cấp ổn định cho người dân.

Với cách làm này, Lâm Đồng hướng đến không chỉ giải quyết bài toán trước mắt mà còn từng bước củng cố hệ thống cấp nước nông thôn, hạn chế rủi ro thiếu hụt và đảm bảo sức khỏe, sinh hoạt cho hàng chục nghìn hộ dân. Theo báo cáo từ Sở Nông nghiệp và Môi trường, hiện nay toàn tỉnh Lâm Đồng có 966 công trình thủy lợi các loại đang được khai thác, trong đó có 536 hồ chứa, 255 đập dâng, 13 cống dâng, 51 trạm bơm và 91 đập tạm.

Hệ thống kênh mương dài 3.632km cùng nhiều đê, kè sông đã góp phần quan trọng trong việc cung cấp nguồn nước cho sản xuất nông nghiệp, sinh hoạt, công nghiệp và du lịch.

Song song với thủy lợi, tỉnh hiện có 624 công trình cấp nước tập trung nông thôn đang hoạt động, phục vụ sinh hoạt cho 186.504 hộ dân. Tuy nhiên, thực tế còn nhiều hạn chế. Hiện nay có gần một nửa số công trình (47,76%) đã ngừng hoạt động, gây lãng phí nguồn lực và ảnh hưởng đến đời sống của người dân.

Tỉnh Lâm Đồng đặt mục tiêu nâng cao hiệu quả quản lý nguồn nước. (Ảnh: PT). 

Nguyên nhân chính được xác định là do có nhiều chủ thể cùng tham gia quản lý, vận hành dẫn đến phân tán trách nhiệm, thiếu sự thống nhất trong mô hình hoạt động. Một số công trình xuống cấp chưa được sửa chữa kịp thời, công tác duy tu, bảo dưỡng chưa được thực hiện thường xuyên.

Trước thực trạng này, Lãnh đạo UBND tỉnh Lâm Đồng yêu cầu phải nâng cao hiệu quả quản lý, bảo đảm an toàn hồ đập và khai thác bền vững các công trình thủy lợi, nước sạch nông thôn, cần thiết xây dựng mô hình quản lý và vận hành tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả, đặt lợi ích người dân lên hàng đầu. UBND tỉnh Lâm Đồng giao Sở Tài chính phối hợp với Sở Nội vụ nghiên cứu, đánh giá các mô hình tổ chức quản lý thủy lợi, cấp nước, từ đó đề xuất phương án tối ưu để sắp xếp, triển khai phù hợp.

Đồng thời, yêu cầu các đơn vị phải xây dựng đồng bộ về giá, cơ chế, chính sách, thu hẹp khoảng cách giữa các vùng và nâng cao khả năng tiếp cận nước sạch của người dân. Các giải pháp trọng tâm cũng được đưa ra, bao gồm tăng cường kiểm tra, giám sát chất lượng công trình, huy động nguồn lực đầu tư, sửa chữa, nâng cấp các hạng mục xuống cấp, ứng dụng khoa học công nghệ để nâng cao hiệu quả sử dụng nước.

Cùng với đó, đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao ý thức cộng đồng trong việc bảo vệ và khai thác bền vững nguồn nước. Lâm Đồng đặt mục tiêu đến cuối năm 2025, diện tích canh tác được tưới đạt trên 73,45% tổng diện tích cần tưới; trong đó diện tích tưới trực tiếp từ công trình thủy lợi khoảng 150.128ha.

Đặc biệt, tỉnh chú trọng mở rộng diện tích tưới ứng dụng công nghệ tiên tiến, tiết kiệm nước với quy mô 97.202ha, nhằm đáp ứng yêu cầu sản xuất nông nghiệp hàng hóa, thích ứng với biến đổi khí hậu.

Theo báo cáo của Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Lâm Đồng, đến tháng 6/2025, tỷ lệ người dân nông thôn sử dụng nước hợp vệ sinh 97,62%. Tỉnh phấn đấu, đến cuối năm, tỷ lệ dân số nông thôn được sử dụng nước hợp vệ sinh đạt 98%; tỷ lệ dân số nông thôn được sử dụng nước sạch đạt trên 56%. Nhìn về con số thì tỷ lệ dân số nông thôn được sử dụng nước sạch mà tỉnh Lâm Đồng phấn đấu đến cuối năm vẫn thấp hơn so với con số bình quân chung của cả nước.

Tính đến tháng 6/2025, tỷ lệ người dân nông thôn tỉnh Lâm Đồng sử dụng nước hợp vệ sinh 97,62%. (Ảnh: BLĐ). 

Với sự chỉ đạo quyết liệt của UBND tỉnh, sự phối hợp đồng bộ của các sở, ngành, địa phương, Lâm Đồng kỳ vọng sẽ từng bước tháo gỡ những khó khăn hiện tại, bảo đảm cung cấp đủ và ổn định nguồn nước cho sản xuất, sinh hoạt. Đây cũng là nền tảng quan trọng để thúc đẩy phát triển nông nghiệp bền vững, nâng cao chất lượng đời sống nhân dân và góp phần giữ vững đà tăng trưởng kinh tế - xã hội của tỉnh trong giai đoạn tới.

Để bảo vệ tài nguyên nước, UBND tỉnh Lâm Đồng ban hành Quyết định số 612/QĐ-UBND ngày 25/3/2025 phê duyệt Kế hoạch quản lý chất lượng môi trường nước mặt trên địa bàn giai đoạn 2026-2030. Đồng thời, địa phương còn ban hành Kế hoạch số 10619/KH-UBND thực hiện bảo đảm cấp nước an toàn khu vực nông thôn tỉnh Lâm Đồng giai đoạn đến năm 2025, định hướng đến năm 2030.

Việc ban hành các kế hoạch trên cho thấy sự chủ động và tầm nhìn dài hạn trong quản lý tài nguyên nước. Đây không chỉ là cơ sở pháp lý quan trọng để siết chặt kỷ cương quản lý, mà còn là bước đi chiến lược nhằm đồng bộ hóa các giải pháp từ bảo vệ nguồn nước, nâng cao chất lượng công trình cấp nước đến đảm bảo quyền lợi thiết yếu của người dân.

Với các kế hoạch cụ thể, tỉnh Lâm Đồng đặt mục tiêu giải quyết tình trạng thiếu nước cũng như nguy cơ ô nhiễm hiện nay, đồng thời xây dựng nền tảng quản lý nước bài bản, hiện đại trong tương lai. Qua đó, đời sống người dân được cải thiện rõ rệt, và nâng cao năng lực ứng phó trước thách thức môi trường và biến đổi khí hậu ngày càng gay gắt.

Đảm bảo an toàn nguồn nước sạch nông thôn tại Lâm Đồng không chỉ là nhiệm vụ trước mắt mà còn là vấn đề lâu dài, gắn trực tiếp với chất lượng sống của hàng chục nghìn hộ dân.

Trước những nguy cơ từ biến đổi khí hậu, hạn hán kéo dài hay ô nhiễm do sản xuất và sinh hoạt đang ngày càng hiện hữu, đòi hỏi sự vào cuộc quyết liệt và đồng bộ hơn nữa. Bên cạnh đó người dân, doanh nghiệp… phải hạn chế tiến tới chấm dứt xả thải ra môi trường, chủ động tham gia giám sát cộng đồng, để góp phần bảo vệ hệ thống cấp nước trên địa bàn toàn tỉnh Lâm Đồng.

Thu Trang