Khánh Hoà: Rà soát, khơi thông nguồn lực khoáng sản

TMO - Trước yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, tỉnh Khánh Hòa tiến hành rà soát, đánh giá và khơi thông các nguồn lực khoáng sản. Hoạt động này hướng đến việc khai thác hợp lý, ngăn chặn tình trạng lãng phí tài nguyên, đồng thời mở ra cơ hội thu hút đầu tư, tạo động lực tăng trưởng lâu dài cho địa phương.

Với mục tiêu quản lý hiệu quả, khai thác hợp lý, tránh tình trạng thất thoát, lãng phí tài nguyên, tỉnh Khánh Hoà tiến hành rà soát và triển khai các giải pháp nhằm tháo gỡ các dự án bị vướng mắc liên quan đến khoáng sản.

Mặc dù, trên địa bàn tỉnh Khánh Hoà hiện có nhiều loại khoáng sản phong phú, phân bố tại nhiều khu vực, đóng vai trò quan trọng trong phát triển công nghiệp, xây dựng và hạ tầng. Tuy nhiên, thực tế cho thấy công tác quản lý vẫn còn tồn tại hạn chế, một số mỏ chưa được khai thác đúng quy định, thậm chí tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng đến môi trường và đời sống dân cư.

Việc rà soát toàn diện không chỉ giúp địa phương có cái nhìn tổng thể hơn về trữ lượng, chất lượng và giá trị của từng loại khoáng sản, mà còn tạo cơ sở để xây dựng các giải pháp khai thác bền vững.

Bên cạnh đó, Khánh Hòa cũng chú trọng đến việc cân đối hài hòa giữa phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường, đảm bảo lợi ích lâu dài tạo động lực cho tăng trưởng kinh tế - xã hội của tỉnh trong thời gian tới.

Hoạt động khai thác khoáng sản được lực lượng chức năng Khánh Hoà giám sát chặt chẽ. 

Trên địa bàn tỉnh Khánh Hoà hiện nay, nhiều dự án khoáng sản chưa đưa vào khai thác do vướng mắc về quy hoạch đất đai, khoáng sản, quy định pháp luật.  Do đó, UBND tỉnh đã chỉ đạo các sở, ban, ngành đồng hành với nhà đầu tư tiếp tục rà soát, có giải pháp để sớm đưa các dự án đi vào hoạt động, khơi thông nguồn lực khoáng sản, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Theo Sở Nông Nghiệp và Môi trường (NN-MT), toàn tỉnh có 12 dự án được Bộ Tài nguyên và Môi trường (nay là Bộ NN-MT) cấp giấy phép khai thác khoáng sản.

Trong có, tại phía bắc tỉnh có 9 mỏ khoáng sản, gồm: 6 mỏ đá granite làm ốp lát, đã được UBND tỉnh chấp thuận chủ trương đầu tư và 3 mỏ nước khoáng. Đây là các dự án khai thác khoáng sản thuộc đối tượng Nhà nước thu hồi đất theo Luật Đất đai 2013 và Luật Đất đai 2024.

Tuy nhiên, do các nguyên nhân: Chưa được cấp quyết định điều chỉnh tiến độ đầu tư theo giấy chứng nhận đầu tư; không có trong quy hoạch sử dụng đất; chưa cập nhật trong quy hoạch khoáng sản của Chính phủ… nên đến nay, các dự án vẫn chưa hoàn thiện thủ tục thuê đất.

Riêng các mỏ nước khoáng, do trong giấy phép không có ranh giới, diện tích khu vực khai thác nên không có trong quy hoạch sử dụng đất. Trên thực tế, để vận hành công trình khoan, cần có diện tích tối thiểu 200m2 để xây dựng nhà đặt công trình bơm, bảo vệ. Ở phía nam tỉnh, có 3 dự án khai thác và chế biến khoáng sản titan đã có trong quy hoạch tỉnh Ninh Thuận (cũ), nhưng chưa nằm trong quy hoạch sử dụng đất, kế hoạch sử dụng đất cấp huyện trước đây, nên đến nay vẫn chưa đưa vào khai thác.

Đáng chú ý,  địa bàn tỉnh Khánh Hoà còn có 10 mỏ khoáng sản (3 mỏ sét bùn, 2 mỏ cát, 1 mỏ đất, 4 mỏ đá) làm vật liệu xây dựng thông thường, do UBND tỉnh cấp phép; tuy nhiên, đến nay chưa có thủ tục đầu tư.

Tại thời điểm cấp giấy phép khoáng sản, các doanh nghiệp này được hướng dẫn không phải thực hiện cấp giấy chứng nhận đầu tư, do đó, không có đủ căn cứ pháp lý để thực hiện thủ tục thuê đất. Cùng với đó, còn có 6 mỏ khoáng sản đã hoạt động nhưng chưa được thuê đất do vị trí các mỏ này không phù hợp với vị trí khu vực khoáng sản trong quy hoạch tỉnh. Lãnh đạo Sở NN-MT cho biết, đối với các mỏ khoáng sản đã được Bộ Nông nghiệp và Môi trường hoặc UBND tỉnh cấp giấy phép khai thác khoáng sản, cần điều chỉnh tiến độ thực hiện dự án để có thời gian hoàn thiện thủ tục đất đai.

Đồng thời, kiến nghị UBND tỉnh chỉ đạo Sở Tài chính chủ trì, phối hợp các sở, ngành và địa phương có liên quan xử lý thủ tục đầu tư, tạo điều kiện cho nhà đầu tư thực hiện nghĩa vụ về đất đai theo quy định. Ngoài ra, Sở NN-MT kiến nghị UBND tỉnh cho phép sử dụng chỉ tiêu sử dụng đất cho hoạt động khoáng sản đã phân bổ trong quy hoạch tỉnh để thực hiện thủ tục cho thuê đất đối với các mỏ khoáng sản đã được Bộ Tài nguyên và Môi trường (trước đây), UBND tỉnh cấp giấy phép và phù hợp với quy hoạch sử dụng đất cấp huyện trước đây đã lập thời kỳ 2021 - 2030.

Khánh Hoà chú trọng công tác bảo vệ môi trường trong quá trình khai thác khoáng sản. 

Với 3 dự án khai thác và chế biến khoáng sản titan ở phía nam tỉnh, đây là loại hình khai thác gắn với chế biến (tuyển quặng) có nguy cơ ô nhiễm môi trường, do đó cần có đánh giá toàn diện, tính hiệu quả của dự án, gắn với đảm bảo môi trường để xem xét, kiến nghị và báo cáo Bộ Công Thương, Bộ NN-MT xử lý dứt điểm.

Sở NN-MT cũng kiến nghị UBND tỉnh chỉ đạo việc cập nhật, điều chỉnh bổ sung chỉ tiêu đất cho hoạt động khoáng sản theo các Quyết định phê duyệt của UBND tỉnh và Thủ tướng Chính phủ để đảm bảo nguồn khoáng sản khai thác làm vật liệu xây dựng phục vụ phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Khánh Hòa trong giai đoạn tới. Để tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc nêu trên, tại cuộc họp, lãnh đạo UBND tỉnh giao Sở NN-MT tiếp tục phối hợp với các sở, ban, ngành chức năng tiếp tục rà soát quy định pháp luật liên quan đến lĩnh vực đất đai, khoáng sản để điều chỉnh tiến độ thực hiện dự án để đủ điều kiện thực hiện thủ tục đất đai;

Tiến hành cập nhật, điều chỉnh, bổ sung chỉ tiêu sử dụng đất cho hoạt động khoáng sản… đảm bảo đúng quy trình, quy định của pháp luật; báo cáo UBND tỉnh thẩm định. Đồng thời, Sở NN-MT cần nghiên cứu xây dựng danh mục các công việc quản lý nhà nước về khoáng sản từ nay đến cuối năm 2025, lộ trình cụ thể đối với các khu vực đấu giá khai thác khoáng sản trên địa bàn tỉnh, nỗ lực hoàn thành nhiệm vụ quản lý nhà nước trên lĩnh vực khoáng sản trong năm 2025.

Rà soát và khơi thông nguồn lực khoáng sản đang trở thành một định hướng quan trọng trong chiến lược phát triển của Khánh Hòa. Bằng việc đánh giá toàn diện trữ lượng, chất lượng và phân bố các loại khoáng sản, tỉnh không chỉ có cơ sở để quản lý chặt chẽ hơn mà còn định hướng khai thác hợp lý, hạn chế tối đa tình trạng thất thoát, sử dụng lãng phí nguồn tài nguyên quý giá.

Song song với đó, Khánh Hòa chú trọng đến yếu tố môi trường và đời sống dân cư, coi đây là nguyên tắc nền tảng trong quá trình khai thác. Điều này cũng góp phần nâng cao sức hút của tỉnh trong thu hút đầu tư, tạo động lực tăng trưởng kinh tế, xã hội trong dài hạn.

Thuý Quỳnh