Khánh Hòa: Dừng hoạt động du lịch lặn biển để bảo vệ, phục hồi rạn san hô

TMO - Tỉnh ủy Khánh Hòa vừa ra Thông báo 347 kết luận của Thường trực Tỉnh ủy liên quan đến việc suy giảm rạn san hô tại khu bảo tồn biển Hòn Mun, vịnh Nha Trang. Kết luận đề xuất các giải pháp lâu dài, xây dựng kế hoạch tổng thể phục hồi vịnh Nha Trang.

Trước đó, sáng 20/6, Thường trực Tỉnh ủy đã có buổi làm việc để nghe Ủy ban Nhân dân tỉnh báo cáo việc suy giảm rạn san hô tại khu bảo tồn Hòn Mun, thống nhất các nội dung báo chí phản ánh về sự suy giảm rạn san hô ở Hòn Mun là đúng thực tế.

Qua ý kiến của các chuyên gia, nhà khoa học, báo cáo của Ban quản lý Vịnh Nha Trang, UBND thành phố Nha Trang và ý kiến của các thành viên tại cuộc họp bước đầu cho thấy, việc suy giảm phần lớn rạn san hô tại khu bảo tồn biển Hòn Mun là một quá trình chịu tác động tích lũy từ nhiều năm, gồm cả nguyên nhân khách quan và chủ quan.

Trong đó, nguyên nhân khách quan dẫn đến việc suy giảm rạn san hô nêu trên là do tác động của biến đổi khí hậu, ảnh hưởng của cơn bão Damrey năm 2017 và cơn bão số 09 năm 2021 (không có hiện tượng axit hóa đại dương).

Nguyên nhân chủ quan là do công tác quản lý nhà nước, sự phối hợp giữa các sở, ngành, địa phương liên quan, hoạt động của Ban quản lý Vịnh Nha Trang còn nhiều bất cập, hạn chế, thiếu sót; nhiều hoạt động của con người tác động lên hệ sinh thái biển Vịnh Nha Trang nói chung và rạn san hô tại khu bảo tồn biển Hòn Mun nói riêng vẫn chưa được xử lý kịp thời (khai thác thủy sản trái phép, nạo vét, xây dựng các công trình ven biển không đúng quy định, xả thải từ các hoạt động du lịch,…).

Dưới tác động của nhiều yếu tố, rạn san hô tại Khu bảo tồn biển Hòn Mun bị hư hại và "tẩy trắng" nghiêm trọng. Ảnh: Vũ Trung  

Do đó, Thường trực Tỉnh ủy đề UBND tỉnh Khánh Hòa trước mắt phải tạm dừng hoạt động du lịch lặn biển tại các khu vực dễ làm tổn hại rạn san hô trong khu vực vùng Vịnh Nha Trang, đặc biệt là tại khu vực Hòn Mun. Đồng thời, khoanh vùng bảo vệ các khu vực nhạy cảm, đang có dấu hiệu phục hồi các hệ sinh thái (điển hình là rạn san hô và các bãi giống, bãi đẻ) của Vịnh Nha Trang.

Thường trực Tỉnh ủy yêu cầu các sở, ngành liên quan phối hợp chặt chẽ với Ban quản lý Vịnh Nha Trang trong hoạt động giám sát, quản lý Vịnh Nha Trang; tăng cường hiệu quả hoạt động của đội kiểm tra liên ngành trong công tác tuần tra, bảo vệ nghiêm ngặt khu vực bảo tồn Hòn Mun, kịp thời phát hiện và xử lý các hành vi vi phạm pháp luật, hủy hoại môi trường tại khu vực này. 

UBND thành phố Nha Trang và Sở NN&PTNT tỉnh, các sở, ngành liên quan rà soát, đánh giá kết quả việc thực hiện quy chế phối hợp trong công tác quản lý các hoạt động trên Vịnh Nha Trang hiện nay. Qua đó, khẩn trương sửa đổi, khắc phục các vấn đề còn bất cập, hạn chế, chồng chéo trong công tác quản lý các hoạt động trên Vịnh Nha Trang.

Thường trực Tỉnh ủy đề UBND tỉnh Khánh Hòa  phải tạm dừng hoạt động du lịch lặn biển tại các khu vực dễ làm tổn hại rạn san hô. Ảnh: MK 

Đồng thời, khẩn trương rà soát, hoàn thiện Đề án "Khảo sát phân vùng chức năng khu bảo tồn biển" theo Nghị quyết số 26/2019/NĐ-CP của Chính phủ về quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Thủy sản để làm cơ sở quản lý khoanh vùng chức năng theo quy định.

Về các giải pháp lâu dài khi xây dựng Kế hoạch tổng thể phục hồi vịnh Nha Trang, báo cáo Thường trực Tỉnh ủy, Ban Thường vụ Tỉnh ủy trong tháng 7/2022, cần phải chú ý đến việc rà soát cơ chế quản lý, bảo tồn vịnh Nha Trang; nâng cao năng lực của Ban Quản lý vịnh Nha Trang; liên kết, hợp tác trong công tác quản lý các khu bảo tồn biển trên vịnh Nha Trang;

Bên cạnh đó, nghiên cứu, điều tra khảo sát, đánh giá định kỳ việc bảo tồn, giữ gìn các rạn san hô trên vịnh Nha Trang (bao gồm khu bảo tồn biển Hòn Mun); đề xuất nghiên cứu thiết lập "Khu dự trữ sinh quyển Hòn Bà - Sông cái" và "Khu sinh thái biển quốc tế Vịnh Nha Trang."

UBND tỉnh chỉ đạo nghiên cứu phương án quản lý, khai thác vùng mặt nước trong Vịnh Nha Trang theo hướng xã hội hóa, xây dựng mô hình quản trị công tư, kết hợp hoạt động kinh doanh du lịch, dịch vụ gắn với nhiệm vụ bảo vệ các khu bảo tồn biển trên Vịnh Nha Trang một cách hiệu quả, bền vững. Tiếp tục kêu gọi các tổ chức phi chính phủ, tổ chức quốc tế, người dân, doanh nghiệp cùng chung tay với chính quyền để bảo tồn giá trị đặc hữu, đa dạng của vịnh Nha Trang.

Vịnh Nha Trang là một trong 16 khu bảo tồn biển quốc gia (theo Quyết định 742/QĐ-TTg năm 2010 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch hệ thống khu bảo tồn biển Việt Nam đến năm 2020) và cũng là khu bảo tồn biển đầu tiên của Việt Nam.

Do đó, việc bảo tồn, giữ gìn và phục hồi hệ sinh thái biển đa dạng tại Vịnh Nha Trang, trong đó có rạn san hô tại khu bảo tồn biển Hòn Mun là một trong những nhiệm vụ quan trọng, vừa cấp thiết, vừa lâu dài của tỉnh Khánh Hòa nói chung và thành phố Nha Trang nói riêng, nhất là trong bối cảnh thực hiện Nghị quyết số 09-NQ/TW, ngày 28/01/2022 của Bộ Chính trị về xây dựng, phát triển tỉnh Khánh Hòa đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 đã xác định rõ quan điểm: "Xây dựng và phát triển tỉnh Khánh Hòa phải dựa trên cơ sở khai thác, sử dụng hiệu quả và bền vững tài nguyên biển, bảo vệ môi trường và thích ứng với biến đổi khí hậu.

Lê Hồng  

Tỉnh ủy Khánh Hòa yêu cầu làm rõ vụ san hô chết hàng loạt tại Hòn Mun