Khai thác tiềm năng du lịch sinh thái từ các hang động

TMO - Đồng Nai là địa phương có nhiều hệ thống hang động hoang sơ, kỳ vĩ. Hiện Đồng Nai đang nghiên cứu, triển khai kế hoạch phát triển loại hình du lịch sinh thái, khám phá hang động, đặc biệt là hang động núi lửa, góp phần thúc đẩy kinh tế địa phương phát triển bền vững.

Hiện Đồng Nai có hơn 10 hang động núi lửa, mỗi hang đều có những địa chất đặc sắc mà không nơi nào có được, có tiềm năng lớn để phát triển sản phẩm du lịch khám phá hang động độc đáo của thế giới. Khoảng 3 năm gần đây, một số DN du lịch trên địa bàn tỉnh Đồng Nai đã phát hiện, khảo sát và xây dựng những tour du lịch trải nghiệm thiên nhiên kết hợp khám phá hang động núi lửa khá ấn tượng.

Nhiều du khách sau khi trải nghiệm đánh giá cao, trong đó không ít người đã quay trở lại cùng bạn bè để khám phá hang động cũng như cảnh quan thiên nhiên tại Đồng Nai. Đại diện một doanh nghiệp hoạt động lĩnh vực du lịch trên địa bàn tỉnh Đồng Nai đã từng tổ chức khảo sát tiềm năng du lịch hang động tại các địa phương: Tân Phú, Định Quán, Thống Nhất, Trảng Bom...

Trong số những khu vực khảo sát, Định Quán và Tân Phú là những địa phương còn nhiều hang động có khả năng khai thác du lịch. Quá trình khai thác sản phẩm tour hang động, cho thấy du khách rất thích thú và ngạc nhiên với vẻ đẹp và sự kỳ thú trong cấu tạo địa chất bên trong hang động.

Bên cạnh đó, hệ thống hang động núi lửa nằm dưới cánh rừng gỗ tếch ở Đồng Nai được phát hiện hơn 10 năm, gần đây gây chú ý với du khách bởi vẻ đẹp hoang sơ, kỳ bí.Hang động lớn nhất khu vực Đồng Nai này có chiều ngang khoảng 6 m, dài 200 m, cao khoảng 3 m tạo thành một vòm hang vững chắc, bề thế. Theo các chuyên gia, hang động được tạo thành sau các đợt núi lửa phun trào khoảng 15 triệu năm trước. Trên tường có nhiều vách ngăn từng khối tạo thành những hoa văn độc đáo. Khi khám phá những hang động này, khách nhiều du khách cảm nhận như được đi trong một "đường ống'' trong lòng đất với những kiến trúc thiên nhiên độc đáo, không khí mát lạnh.

Hiện gành du lịch Đồng Nai đang phối hợp cùng các công ty lữ hành lên kế hoạch thiết kế các tour khám phá các hang động này. Bên cạnh đó, tỉnh Đồng Nai có thể xây dựng một công viên địa chất toàn cầu của Đồng Nai, tiến tới trình UNESCO công nhận là công viên địa chất toàn cầu với những đặc trưng về cấu tạo hệ thống hang động núi lửa, cảnh quan, các bàu nước, trong đó có cả nước nóng, nước khoáng nóng…

Theo Đại diện một doanh nghiệp du lịch tại Đồng Nai nhận xét, vào mùa khô, hang động khô ráo, dễ đi nhưng đến mùa mưa, trong hang khá ẩm ướt trơn trượt, có một số đoạn ngập nước nên khó đi lại. Trong số các hang động, một số hang có thể khai thác du lịch nhưng nằm trong đất của dân nên nhiều năm nay bị người dân tận dụng làm khu bỏ rác.

Những hang động ở trong khu vực gần nhà dân hiện nay hầu hết người dân chưa hiểu về giá trị địa chất nên chưa được gìn giữ, bảo tồn. Do đó, chính quyền địa phương và cơ quan chức năng cần tuyên truyền, đồng thời sớm khảo sát, lập quy hoạch để khai thác sản phẩm du lịch, góp phần phát triển kinh tế địa phương. Nhiều năm nay, hệ thống hang động, đá là đề tài thu hút các nhà khoa học, khảo cổ học cũng như các DN khai thác. Qua khảo sát, nghiên cứu, các nhà khoa học đánh giá cao về cấu tạo địa chất đá, núi lửa ở Đồng Nai.

Các hang động núi lửa tại Đồng Nai có sức hút đặc biệt với du khách yêu thích khám phá, trải nghiệm. (Ảnh: TAA). 

Bên cạnh đó các đơn vị lữ hành đã có cuộc khảo sát tiềm năng du lịch hang động tại khu vực huyện Định Quán và Tân Phú. Qua khảo sát, đã có những đánh giá và đề xuất phát triển du lịch đến lãnh đạo tỉnh. Cụ thể, đối với hang động nằm tại khu vực huyện Tân Phú hiện nằm trên đất của các hộ dân, đang bị ngập nước và là nơi sinh sống của hàng triệu con dơi, do đó không phù hợp cho phát triển du lịch.

Các hang động này cũng có dấu hiệu xuống cấp, nhiều rác thải và sự xói mòn do lượng mưa lớn. Tuy nhiên, nếu được tôn tạo, các hang này có thể phát triển theo mô hình du lịch homestay với quy mô nhỏ, kết hợp với các hoạt động du lịch vườn trái cây và các điểm du lịch tại Tà Lài và Vườn quốc gia Cát Tiên, mang lại tiềm năng lớn cho du lịch sinh thái tại Tân Phú. Đối với khu rừng giá tỵ thuộc huyện Định Quán, đơn vị quản lý đã đề xuất mô hình du lịch Cave Lodge, đây sẽ là mô hình lưu trú trong hang động độc đáo trên thế giới.

Theo đơn vị quản lý, mô hình tham quan này có thể thu hút khách du lịch trong và ngoài nước, đặc biệt là các nhóm học sinh và khách du lịch di chuyển qua cung đường quốc lộ 20 từ hướng Thành phố Hồ Chí Minh lên Đà Lạt và ngược lại. Đại diện Viện Khoa học địa chất và khoáng sản Việt Nam, nhận định, Đồng Nai có hoạt động núi lửa trẻ, xuyên suốt từ 15 triệu năm trở lại và vài ngàn năm gần đây.

Đồng Nai có hơn 10 hang động núi lửa có địa chất đặc sắc, phong phú với hàng chục miệng núi lửa. Với những đặc trưng trong cấu tạo địa chất, Đồng Nai có đủ các yếu tố về địa chất, đa dạng sinh học, văn hóa, lịch sử, khảo cổ học để phát triển thành công viên địa chất toàn cầu, khai thác những giá trị về du lịch, góp phần phát triển kinh tế xã hội.

Hang động là nguồn tài nguyên giá trị về văn hóa, lịch sử… Do đó, để phát huy tiềm năng, thế mạnh, ngoài việc đầu tư về hạ tầng giao thông, tận dụng điều kiện tự nhiên phát triển đồng bộ các dịch vụ tổng hợp tại khu vực; xã hội hóa, kêu gọi các doanh nghiệp tham gia đầu tư, khai thác hang động, thì Nhân dân và cộng đồng cũng cần có trách nhiệm, chung tay bảo tồn và phát huy các giá trị hiện có của hang động. Bên cạnh khai thác giá trị tự nhiên, quan trọng nhất để phát triển du lịch bền vững là việc các hộ dân Đồng Nai giữ được bản sắc dân tộc và khai thác các giá trị đó phục vụ du lịch. Từ đó, các lợi ích từ việc phát triển du lịch được chia sẻ và người dân trong bản được hưởng lợi.

Thu Nhi