Hậu Giang: Sản phẩm OCOP góp phần phát triển kinh tế nông thôn

TMO - Với những lợi thế trong sản xuất nông nghiệp, nhiều địa phương trên địa bàn tỉnh Hậu Giang đã phát triển đa dạng sản phẩm nông nghiệp, làng nghề theo Chương trình "Mỗi xã một sản phẩm" (OCOP), qua đó đem lại giá trị kinh tế cao cho người dân địa phương.   

Thực hiện Chương trình OCOP, tỉnh Hậu Giang luôn chú trọng bảo đảm chất lượng sản phẩm gắn với lợi thế về điều kiện sản xuất, giá trị văn hóa địa phương, từ đó xây dựng được hệ thống sản phẩm có chất lượng, được thị trường và người tiêu dùng ưa chuộng, đánh giá cao.

Cây lúa, chanh không hạt, mít, cá thát lát và lươn đồng là 5 sản phẩm chủ lực của tỉnh Hậu Giang. Theo đó, địa phương đang tập trung ứng dụng khoa học công nghệ tiên tiến để đẩy mạnh khai thác, chế biến sâu các loại nông sản này. Đến nay, 5 loại nông sản chủ lực của tỉnh Hậu Giang đều có sản phẩm được công nhận chất lượng OCOP. Cụ thể, địa phương có 11 sản phẩm từ gạo, 1 sản phẩm từ chanh không hạt, 6 sản phẩm từ mít; 44 sản phẩm từ cá thát lát, 12 sản phẩm từ con lươn. 

Theo Văn phòng Điều phối nông thôn mới (NTM) tỉnh, đến đầu tháng 8/2024 toàn tỉnh có 266 sản phẩm được công nhận đạt chuẩn OCOP cấp tỉnh, với 125 chủ thể đăng ký tham gia (có 18 công ty chiếm 14,4%; 36 hợp tác xã chiếm 28,8%; 71 cơ sở, hộ kinh doanh 65,4%). Trong đó, có 92 sản phẩm OCOP 4 sao, 174 sản phẩm OCOP 3 sao, 11 sản phẩm đăng ký dự thi sản phẩm OCOP 5 sao  Trung ương.

Trong tổng số sản phẩm OCOP của tỉnh, huyện Phụng Hiệp có 42 sản phẩm, hợp tác xã Kỳ Như có số lượng sản phẩm OCOP nhiều nhất tại địa phương, với 11 sản phẩm có nguyên liệu từ cá thát lát; thành phố Vị Thanh có 44 sản phẩm; huyện Châu Thành có 38 sản phẩm; huyện Châu Thành A có 33 sản phẩm; huyện Vị Thủy có 28 sản phẩm; thị xã Long Mỹ có 36 sản phẩm; huyện Long Mỹ 26 sản phẩm và thành phố Ngã Bảy có 19 sản phẩm.

Chương trình đã thu hút 71 cơ sở, trong đó có 36 HTX và 18 công ty tham gia, tạo nên những tín hiệu tích cực, trở thành động lực để phát triển kinh tế vùng nông thôn. Chuỗi liên kết giá trị gắn với tiêu thụ sản phẩm được hình thành. Quy mô vùng nguyên liệu được mở rộng, chuẩn hóa về quy trình chăm sóc, đạt tiêu chuẩn quốc gia và hướng tới xuất khẩu (như VietGAP, hữu cơ, an toàn sinh học...), khả năng hội nhập toàn cầu có tiềm năng rất lớn. Giá trị kinh tế của các sản phẩm được nâng lên nhờ đạt tiêu chí OCOP, công nghệ số đã đưa các sản phẩm đến với người tiêu dùng một cách nhanh hơn nên doanh số bán hàng của các đơn vị đều tăng.

Chương trình OCOP trở thành động lực để phát triển kinh tế vùng nông thôn trên địa bàn tỉnh Hậu Giang. 

Anh Trần Minh Nìm, chủ cơ sở mật ong Hương Tràm, ở ấp 2, xã Thuận Hòa, huyện Long Mỹ cho biết: “Trước kia, các sản phẩm mật ong Hương Tràm của cơ sở chủ yếu bán cho thương lái, nhưng giờ có mặt khắp nơi ở khu vực ĐBSCL và các thành phố lớn như Thành phố Hồ Chí Minh, Hà Nội,… Đây là nhờ có sự quan tâm, hỗ trợ từ phía chính quyền, văn phòng điều phối NTM đã giúp doanh nghiệp nhỏ như tôi có cơ hội xây dựng, phát triển thương hiệu và đưa được đến các thị trường lớn như hiện nay”.

Gắn bó với nghề làm bánh kẹo gần 25 năm, mỗi tháng Cơ sở Tân Bạch Nguyệt của chị Từ Thị Nguyên Mai, ở ấp Trường Khánh 1, xã Long Thạnh, huyện Phụng Hiệp, cung ứng cho thị trường đồng bằng sông Cửu Long 10.000-15.000 cái bánh pía và nhiều loại kẹo. Với mong muốn đưa sản phẩm của gia đình đi xa hơn, năm rồi chị Mai đã quyết định tham gia chương trình OCOP cho sản phẩm bánh pía của gia đình. Theo chị Mai, từ khi được công nhận đạt chuẩn OCOP 3 sao, sản phẩm bánh pía của gia đình được người tiêu dùng đón nhận tích cực hơn. Sản lượng tiêu thụ tăng hơn 20% so với trước đây. Đặc biệt từ khi được gắn mác sản phẩm OCOP, cơ sở cũng tự tin hơn trong việc tiếp thị mở rộng thị trường đi các tỉnh.  

Bên cạnh phát triển mới sản phẩm, huyện Phụng Hiệp còn phối hợp với các sở, ngành tỉnh hỗ trợ các chủ thể hoàn thiện các sản phẩm theo hướng nâng cao chất lượng và hoàn thiện bao bì, mẫu mã, quy trình sản xuất, hoàn thiện sản phẩm và công tác xúc tiến thương mại phát triển thị trường, quảng bá sản phẩm.  

Cùng với với việc phát triển sản phẩm mới, thời gian qua huyện Phụng Hiệp còn chủ động hỗ trợ các chủ thể nâng cao chất lượng, bao bì, nhãn mác để thăng hạng cho sản phẩm. Kết quả đã giúp cho 4 sản phẩm thăng hạng từ 3 sao lên 4 sao. Hỗ trợ cho hai chủ thể là Cơ sở sản xuất rượu truyền thống Út Tây và HTX Kỳ Như hoàn thiện thủ tục cho 3 sản phẩm 4 sao tham gia đánh giá OCOP 5 sao cấp Quốc gia.

Với lợi thế về thổ nhưỡng và sự đa dạng về sản phẩm nông nghiệp, cùng với trợ lực từ các chương trình dự án, đến nay huyện Phụng Hiệp đã có 42 sản phẩm đạt chuẩn OCOP. Các sản phẩm OCOP của huyện thuộc 16 chủ thể ở 15 xã, thị trấn trong huyện. Các sản phẩm sau khi được cấp chứng nhận OCOP đều được đưa đi xúc tiến thương mại nên sản lượng bán ra tăng 50%-60% trước khi được công nhận. 

Các địa phương hỗ trợ các chủ thể hoàn thiện các sản phẩm theo hướng nâng cao chất lượng và hoàn thiện bao bì, mẫu mã, quy trình sản xuất sản phẩm OCOP. 

Xác định Chương trình OCOP đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao đời sống của người dân và thúc đẩy sự phát triển kinh tế tại các địa phương, huyện Châu Thành A đã tập trung mọi nguồn lực để hỗ trợ người dân phát triển sản phẩm đặc trưng của vùng, giúp tăng thu nhập cho nông dân và nâng cao giá trị nông sản địa phương trên địa bàn huyện.

Từ khi tham gia Chương trình OCOP, anh Nguyễn Văn Đua, chủ trang trại sữa dê Ngọc Đào, ở ấp 2B, xã Tân Hòa, huyện Châu Thành A, đã đưa sản phẩm của mình tiếp cận đến với nhiều khách hàng trong và cả ngoài tỉnh. Anh Đua cho biết khi tham gia và được công nhận là sản phẩm đạt chuẩn OCOP, lượng khách đến tham quan và mua sắm tại trang trại tăng lên nhiều so với trước đây. Người tiêu dùng có lòng tin và an tâm hơn khi sử dụng sản phẩm có giấy tờ và được các cơ quan công nhận. Cũng chính vì thế mà lợi nhuận thu về cũng cao hơn. Hiện nay, tại cơ sở chăn nuôi dê và chế biến sữa dê Ngọc Đào có bán 6 loại sản phẩm đạt chứng nhận OCOP 4 sao là sữa chua dê và mít sấy thăng hoa, sữa chua dê và sầu riêng sấy thăng hoa, yaourt sữa dê, sữa dê thanh trùng, sữa chua dê sấy khô và phô mai sữa dê. 

Hiện nay, huyện Châu Thành A có tổng 26 HTX nông nghiệp, số lượng sản phẩm OCOP của huyện là 32 sản phẩm, trong đó có 12 sản phẩm 4 sao và 20 sản phẩm 3 sao. Sau khi tham gia chương trình OCOP, sản lượng của các chủ thể tăng lên 30% so với ban đầu chưa tham gia chương trình. Do được tham gia xúc tiến thương mại; bao bì sản phẩm đẹp mắt hơn; sản phẩm dán tem OCOP tạo được lòng tin hơn đối với người tiêu dùng… 

Để sản phẩm OCOP phát triển bền vững, nâng cao giá trị nông sản, phát huy lợi thế địa phương, định vị thương hiệu và chất lượng các sản phẩm OCOP trên địa bàn, huyện tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền nhằm thay đổi nhận thức cho người dân hiểu được mục đích, ý nghĩa của Chương trình OCOP, tạo điều kiện, động lực cho người dân mạnh dạn đầu tư phát triển sản phẩm lợi thế của địa phương... 

Theo Kế hoạch thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới và Chương trình mỗi xã một sản phẩm tỉnh Hậu Giang năm 2024 của Ban chỉ đạo các Chương trình mục tiêu quốc gia tỉnh thì về Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP) đối với sản phẩm huyện, thị xã, thành phố mỗi đơn vị cấp huyện tổ chức đánh giá, phân hạng ít nhất 5 sản phẩm đạt 3-4 sao sản phẩm OCOP cấp huyện.

Trong đó, có ít nhất 1 sản phẩm đạt 4 sao sản phẩm OCOP cấp tỉnh. Đối với sản phẩm cấp tỉnh, công nhận ít nhất 8 sản phẩm đạt sản phẩm OCOP 4 sao. Thăng hạng ít nhất 25% sản phẩm OCOP từ 3 sao lên 4 sao cấp tỉnh. Tái công nhận đối với sản phẩm OCOP hết thời gian chứng nhận (36 tháng) trên địa bàn tỉnh. Hoàn thiện hồ sơ cho 3 sản phẩm OCOP đăng ký tham gia đánh giá, phân hạng sản phẩm cấp quốc gia.

Bên cạnh việc nâng cao chất lượng và giá trị sản phẩm, tỉnh Hậu Giang đã triển khai nhiều chính sách hỗ trợ các chủ thể OCOP xây dựng và phát triển thương hiệu, tạo dấu ấn riêng cho sản phẩm. Địa phương đẩy mạnh áp dụng các giải pháp nâng cao hiệu quả bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, cụ thể là đăng ký chỉ dẫn địa lý cho các sản phẩm đặc trưng. Tăng cường mở rộng thị trường tiêu thụ trong và ngoài nước thông qua các hoạt động quảng bá sản phẩm như hội chợ, triển lãm thương mại và kênh truyền thông.../.

Thanh Nga