Đưa Hải Phòng trở thành một cực tăng trưởng năng động, hiện đại, xanh và bền vững

TMO - Ngày 30 tháng 6 năm 2025, một trang sử mới được mở ra khi tỉnh Hải Dương và thành phố Hải Phòng chính thức hợp nhất, khai sinh "Hải Phòng mới" – một siêu đô thị trực thuộc Trung ương với quy mô chưa từng có ở khu vực phía Bắc. Diện tích xấp xỉ 3.200 km² và dân số hơn 4,6 triệu người, "Hải Phòng mới" không chỉ là sự thay đổi hành chính đơn thuần mà còn là một cực tăng trưởng chiến lược, được kỳ vọng trở thành động lực dẫn dắt sự phát triển đa ngành, đa lĩnh vực cho toàn bộ vùng Đồng bằng sông Hồng và lan tỏa sức ảnh hưởng tới cả quốc gia.

Bài 1

Hải Phòng mới – Không gian chiến lược vùng đồng bằng sông Hồng

Sự kiện tỉnh Hải Dương và thành phố Hải Phòng chính thức hợp nhất vượt xa một dấu mốc hành chính; đó là một "cơ hội vàng", một "vận hội mới" để thành phố bứt phá, phát triển toàn diện, bền vững và hội nhập sâu rộng. Thể hiện tư duy chiến lược, dài hạn của Đảng và Nhà nước, mục tiêu là tối ưu hóa mọi nguồn lực, khai thác triệt để tiềm năng, lợi thế, từ đó kiến tạo một đô thị lớn, hiện đại, thông minh, đa chức năng, nâng tầm phát triển công nghiệp, logistics, cảng biển, thương mại, dịch vụ, văn hóa, giáo dục, khoa học và công nghệ.

Hải Phòng mới – Không gian chiến lược vùng đồng bằng sông Hồng. 

Vị thế "kim cương" và nền tảng tăng trưởng

Trước thềm hợp nhất, thành phố Hải Phòng đã khẳng định vững chắc vị thế "kim cương" trên bản đồ kinh tế Việt Nam. Năm 2024, quy mô kinh tế của Hải Phòng đứng thứ 5 toàn quốc, minh chứng cho năng lực nội tại và sức bật ấn tượng. Đáng chú ý, đây là địa phương duy nhất trên cả nước liên tục duy trì tốc độ tăng trưởng kinh tế hai con số trong suốt một thập kỷ qua – một thành tích chưa từng có, phản ánh hiệu quả của công tác quản lý và sự năng động của nền kinh tế.

Hải Phòng cũng đạt những con số nổi bật trong các lĩnh vực tài chính và đầu tư: Thu ngân sách nhà nước xếp thứ 3 và thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) xếp thứ 2 toàn quốc, khẳng định sức hút vượt trội đối với các nhà đầu tư và khả năng tự chủ tài chính mạnh mẽ. Thành phố liên tục dẫn đầu cả nước về các chỉ số quan trọng trong quản trị và môi trường kinh doanh: Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI), Chỉ số cải cách hành chính (PAR Index), Chỉ số hài lòng của người dân đối với sự phục vụ hành chính công (SIPAS), và Chỉ số xanh cấp tỉnh (PGI). Những thành quả này là nền tảng vững chắc, tạo đà cho "Hải Phòng mới" vươn tới những đỉnh cao phát triển mới. 

Sau hợp nhất, "Hải Phòng mới" chính thức sở hữu tổng diện tích tự nhiên 3.194,7 km² và quy mô dân số trên 4,66 triệu người. Điều này đưa thành phố trở thành đô thị trực thuộc Trung ương lớn nhất miền Bắc và đứng thứ ba cả nước về tiềm lực kinh tế. Sức mạnh tài chính của đô thị mới cũng rất vững vàng với Tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) ước tính đạt gần 660.000 tỷ đồng và nguồn thu ngân sách trên 140.000 tỷ đồng. Trong nửa đầu năm 2025, "Hải Phòng mới" đã duy trì tốc độ tăng trưởng kinh tế ổn định trên 12%, minh chứng cho sức sống và tiềm năng bứt phá mạnh mẽ.

Thủ tướng Phạm Minh Chính đã chỉ rõ tầm vóc của sự kiện hợp nhất: Việc hợp nhất tỉnh Hải Dương và thành phố Hải Phòng thể hiện tư duy chiến lược, dài hạn của Đảng và Nhà nước nhằm tối ưu hóa nguồn lực, phát huy các tiềm năng, lợi thế, tạo thành một cực tăng trưởng chủ chốt, dẫn dắt sự phát triển của vùng Đồng bằng sông Hồng và cả nước, hướng tới đô thị lớn, hiện đại, thông minh, đa chức năng, nâng tầm phát triển công nghiệp, logistics, cảng biển, thương mại, dịch vụ, văn hóa, giáo dục, khoa học, công nghệ.

Cửa ngõ chiến lược với hạ tầng vượt trội 

Vị trí địa lý của "Hải Phòng mới" mang tính chiến lược vượt trội. Nằm trên các hành lang kinh tế quan trọng, thành phố có khả năng tiếp cận thuận lợi với nhiều tỉnh trọng điểm phía Bắc như Bắc Giang, Bắc Ninh, Hưng Yên, Thái Bình và đặc biệt là Quảng Ninh. Điều này không chỉ biến "Hải Phòng mới" thành một cửa ngõ giao thương lý tưởng mà còn thúc đẩy mạnh mẽ liên kết vùng, mở rộng không gian phát triển kinh tế đa ngành, kết nối các động lực tăng trưởng.

Hệ thống cảng biển nước sâu quốc tế Lạch Huyện – cảng lớn nhất miền Bắc. 

Hạ tầng giao thông của thành phố là một thế mạnh đặc biệt. Nơi đây sở hữu hệ thống cảng biển nước sâu quốc tế Lạch Huyện – cảng lớn nhất miền Bắc, cùng sân bay quốc tế Cát Bi. Mạng lưới đường bộ cao tốc hiện đại (Hà Nội – Hải Phòng, Hải Phòng – Quảng Ninh) và hệ thống đường sắt cũng góp phần tạo nên sự đồng bộ hiếm có. Sự kết nối đa phương thức này củng cố vững chắc vai trò trung tâm logistics của cả vùng, giúp vận tải hàng hóa và hành khách trở nên tối ưu và thông suốt.

Hội tụ "tinh hoa" từ Đất Cảng và Xứ Đông

Một trong những tài sản vô giá của "Hải Phòng mới" chính là nguồn nhân lực dồi dào, trẻ trung và có trình độ chuyên môn cao. Sự hợp nhất này không chỉ là phép cộng cơ học về diện tích hay dân số mà còn là sự hòa quyện của tinh hoa văn hóa, lịch sử từ hai vùng đất "địa linh nhân kiệt": "Đất Cảng anh hùng" và "Xứ Đông văn hiến".

Bí thư Thành ủy Hải Phòng Lê Tiến Châu đã nhấn mạnh: Hải Phòng và Hải Dương – hai vùng đất địa linh nhân kiệt, tuy hai nhưng cùng chung huyết mạch phát triển, bản sắc văn hóa và truyền thống lịch sử. Việc hợp nhất không chỉ là phép cộng cơ học về diện tích, dân số mà là sự hội tụ tinh hoa truyền thống cách mạng vẻ vang của đất Cảng anh hùng và xứ Đông văn hiến; là sự giao thoa, hòa quyện của tinh thần đổi mới, bản lĩnh, dám nghĩ, dám làm với trí tuệ, chiều sâu văn hóa và truyền thống hiếu học, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển toàn diện, bền vững.

Tinh thần đổi mới, bản lĩnh dám nghĩ dám làm của Hải Phòng, kết hợp với trí tuệ, chiều sâu văn hóa và truyền thống hiếu học của Hải Dương, sẽ tạo nên một lực lượng lao động chất lượng cao, thúc đẩy mạnh mẽ đổi mới sáng tạo và đáp ứng yêu cầu của nền kinh tế hiện đại. Ngoài ra, "Hải Phòng mới" còn được hưởng lợi từ các chính sách đặc thù và cơ chế ưu đãi từ Trung ương và địa phương, tạo sức hút mạnh mẽ cho các nhà đầu tư, đặc biệt trong các lĩnh vực công nghiệp công nghệ cao, dịch vụ logistics và thương mại hiện đại.

Mở ra cánh cửa phát triển đa ngành, đa lĩnh vực

Với những tiềm năng và lợi thế vượt trội, "Hải Phòng mới" đang đứng trước những cơ hội to lớn để phát triển đa ngành, đa lĩnh vực, định hình một bức tranh kinh tế đa dạng và năng động. Công nghiệp công nghệ cao: Vẫn là trụ cột vững chắc, với sự hiện diện của các khu công nghiệp hiện đại như DEEP C, Nomura… thu hút hàng nghìn dự án FDI với tổng vốn đầu tư vượt 33 tỷ USD.

TP.Hải Phòng sẽ tận dụng tối đa vị trí cửa ngõ quốc tế củng cố vị thế trung tâm vận tải, trung chuyển hàng hóa lớn của miền Bắc. 

Logistics và dịch vụ cảng biển: Sẽ bùng nổ mạnh mẽ, tận dụng tối đa vị trí cửa ngõ quốc tế và năng lực của cảng nước sâu Lạch Huyện, củng cố vị thế trung tâm vận tải, trung chuyển hàng hóa lớn của miền Bắc. Thương mại và dịch vụ: Được chú trọng mở rộng với sự ra đời của các khu đô thị mới, trung tâm thương mại hiện đại, cùng với sự nâng cấp về chất lượng dịch vụ tài chính, giáo dục và y tế.

Du lịch văn hóa – sinh thái: Phát huy hiệu quả các lợi thế du lịch biển đảo với quần đảo Cát Bà (Di sản thiên nhiên thế giới), bãi biển Đồ Sơn. Đặc biệt, "Hải Phòng mới" được bổ sung kho tàng di sản phong phú từ Hải Dương với các khu di tích lịch sử - văn hóa quốc gia đặc biệt như Côn Sơn – Kiếp Bạc, đền thờ Chu Văn An, cùng nhiều lễ hội truyền thống đặc sắc.

Sự kết hợp này tạo nên một sản phẩm du lịch đa dạng, hấp dẫn, hứa hẹn thu hút ngày càng đông du khách trong nước và quốc tế. Nông nghiệp công nghệ cao và kinh tế biển: Định hướng phát triển bền vững, ứng dụng khoa học kỹ thuật tiên tiến để nâng cao giá trị sản phẩm, đồng thời bảo vệ môi trường biển và nguồn lợi thủy sản. Đô thị xanh, thông minh: Quy hoạch phát triển đô thị xanh, thông minh, hiện đại đang được triển khai đồng bộ, hướng tới xây dựng "Hải Phòng mới" thành đô thị kiểu mẫu, thân thiện với môi trường, mang lại chất lượng sống cao cho cư dân.

Với tiềm năng, lợi thế vượt trội cùng sự đồng thuận cao của hệ thống chính trị và nhân dân, "Hải Phòng mới" đã sẵn sàng trở thành cực tăng trưởng năng động, hiện đại, xanh và bền vững của vùng đồng bằng sông Hồng và của cả nước. Sự kiện hợp nhất này không chỉ là một dấu mốc hành chính mà còn là "cơ hội vàng", một "vận hội mới" để thành phố bứt phá, phát triển toàn diện, bền vững và hội nhập sâu rộng. "Hải Phòng mới" đang mở ra một không gian phát triển chiến lược, định vị mình là hạt nhân của sự thịnh vượng và đổi mới trong tương lai./. 

Bài tiếp: Vượt qua thách thức để hiện thực hóa giấc mơ “Đô thị cảng xanh” - Bài 2

TRỌNG NHÂN