Đồng Nai nỗ lực giảm phát thải khí nhà kính

TMO - Đồng Nai là địa phương đầu tiên của cả nước xây dựng Đề án giảm thiểu khí carbon trên địa bàn đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Tăng trưởng xanh là xu hướng của toàn cầu và là con đường phát triển tất yếu của thế giới. Đến nay, có 137 quốc gia, đại diện cho 88% tổng lượng phát thải trên thế giới gồm các nước phát thải lớn như Mỹ, Trung Quốc và Ấn Độ đã cam kết hoặc hướng tới mục tiêu Net Zero - phát thải ròng bằng 0. Mỗi quốc gia tự đặt ra mốc thời gian để đạt mục tiêu này, phần lớn là vào năm 2050, một số ít ngoại lệ vào năm 2035 và muộn nhất vào năm 2070. 

Tại Hội nghị lần thứ 28 của các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (COP 28), Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã một lần nữa cam kết với thế giới: Việt Nam sẽ hướng tới mục tiêu Net Zero vào năm 2050. Đây là mục tiêu tiên phong, tương đồng với các nền kinh tế có trình độ phát triển cao trên thế giới. 

Việt Nam là một trong 5 nền kinh tế có độ mở lớn nhất trên thế giới và cũng là một trong 5 nền kinh tế được dự báo sẽ chịu ảnh hưởng lớn nhất do biến đổi khí hậu, nên Việt Nam đi tiên phong trong việc cam kết thực hiện các mục tiêu NetZero vào năm 2050 là định hướng hợp lý. Cùng với các địa phương trên cả nước, tỉnh Đồng Nai là địa phương đầu tiên của cả nước xây dựng và phê duyệt Đề án giảm thiểu khí carbon trên địa bàn tỉnh Đồng Nai đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050. 

Đồng Nai là một tỉnh nằm trong vùng Đông Nam Bộ, có quy mô kinh tế lớn thứ 4 cả nước với diện tích tự nhiên 5.863km2, quy mô dân số trên 3,2 triệu người, trên địa bàn tỉnh có trên 53.000 doanh nghiệp đang hoạt động với hơn 1.500 dự án FDI và hơn 1.000 dự án đầu tư trong nước. Tốc độ công nghiệp hóa, đô thị hóa nhanh kéo theo đòi hỏi rất nhiều nỗ lực giữ gìn, bảo vệ môi trường phát triển bền vững, nhất là thúc đẩy mạnh mẽ hơn đối với phát triển xanh.

Tỉnh Đồng Nai có thể khai thác lợi thế giá trị về tín dụng carbon từ rừng từ VQG Cát Tiên. Ảnh: TN. 

Đồng Nai cũng là một trong 5 tỉnh có đóng góp ngân sách lớn nhất cho quốc gia và đang theo đuổi mục tiêu phát triển xanh, bền vững, thực hiện cam kết của Chính phủ đối với công ước tại hội nghị COP 26 và COP 28. Đồng Nai đã từng bước tiến hành mục tiêu thiên niên kỷ về phát triển bền vững, đồng thời đang nỗ lực thúc đẩy mạnh mẽ hơn đối với phát triển xanh trên địa bàn tỉnh.

Đồng Nai có khu dự trữ sinh quyển; trong đó có Vườn quốc gia Cát Tiên được UNESCO công nhận năm 2001. Đây là khu có hệ sinh thái rất đặc hiệu, có thể coi là lá phổi của miền Đông Nam bộ. Để khai thác, phát huy giá trị về tín dụng carbon từ rừng, bảo vệ được khu dự trữ này cần có những chương trình để hỗ trợ như nâng cao năng lực và những cách bảo vệ rừng. Do đó, Đồng Nai cần đánh giá xem có những chương trình nào có thể phù hợp với khu sinh quyển Cát Tiên. Đặc biệt, trong việc bảo vệ rừng và trồng thêm rừng.

Các chuyên gia cho rằng, khi Đồng Nai thực hiện được kế hoạch tăng trưởng xanh sẽ là một trong những tỉnh đầu tiên trong cả nước đi đầu về nội dung này. Từ đó sẽ có những lợi thế về mặt thương mại để thu hút các nguồn đầu tư từ nước ngoài. Bởi vì khi đặt chân tới Việt Nam hay tỉnh Đồng Nai, các doanh nghiệp nước ngoài rất quan tâm đến việc giảm thiểu carbon cũng như tăng trường xanh.

Thời gian qua, địa phương này đã từng bước tiến hành mục tiêu thiên niên kỷ về phát triển bền vững, đồng thời đang nỗ lực thúc đẩy mạnh mẽ hơn đối với phát triển xanh trên địa bàn tỉnh. UBND tỉnh Đồng Nai cũng công bố Quyết định số 385/QĐ-UBND tỉnh ngày 19/2/2024 phê duyệt đề án Giảm thiểu khí carbon đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 trên địa bàn tỉnh Đồng Nai.

Đề án sẽ giúp tỉnh Đồng Nai nâng cao năng lực quản lý, đánh giá và theo dõi phát thải khí nhà kính trên địa bàn tỉnh; xây dựng và thực hiện lộ trình giảm phát thải theo sự thống nhất của tỉnh; phát triển và triển khai các chiến lược và dự án giảm thiểu các-bon theo chuyên ngành và đa ngành; xác định và kết nối với các đối tác tài chính xanh để đảm bảo đầu tư vào tính và thực hiện các giải pháp tài chính xanh sáng tạo; tạo ra các cơ hội mới cho Đồng Nai trong việc phát triển các ngành kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế sáng tạo, kinh tế số và kinh tế trung tính các-bon, đáp ứng nhu cầu và kỳ vọng của người dân, doanh nghiệp và cộng đồng quốc tế.

Giao thông là 1 trong 7 ngành nghề, lĩnh vực được tỉnh Đồng Nai chọn lựa để nghiên cứu và thực hiện giảm thiểu carbon (Ảnh minh họa). 

Tại đề án này, tỉnh Đồng Nai đã chọn 7 ngành nghề, lĩnh vực để nghiên cứu và thực hiện giảm thiểu carbon là: năng lượng; giao thông; công nghiệp; môi trường; nông nghiệp, lâm nghiệp và sử dụng đất; xây dựng và vật liệu; khu đô thị. Đây đều là ngành nghề, lĩnh vực, khu vực phát triển kinh tế trọng điểm, có tỷ lệ phát thải cao và có nguy cơ ảnh hưởng tiêu cực nhất từ biến đổi khí hậu.

Theo đánh giá chung, tỉnh có nhiều lợi thế để thực hiện giảm khí thải carbon như: quỹ đất rừng hơn 181 nghìn hécta với nhiều khu vực có đa dạng sinh học cao; hệ thống sông, hồ với diện tích mặt nước và không gian sinh thái rộng. Hiện có hơn 250 cơ sở sản xuất công nghiệp và nhiều cơ sở xử lý chất thải phải kiểm kê, xây dựng lộ trình, thực hiện giảm phát thải nhà kính theo quy định. Bên cạnh đó là yêu cầu về tỷ lệ năng lượng tái tạo, giảm phát thải trong sản phẩm của thị trường nước ngoài.

Hướng đến mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính, tỉnh chia lộ trình làm 4 giai đoạn: Giai đoạn 2025-2030 giảm 20% phát thải khí nhà kính, giai đoạn 2030-2035 giảm 45% phát thải khí nhà kính, giai đoạn 10 năm tiếp theo là trung hòa carbon và đạt phát thải khí nhà kính bằng 0 vào năm 2050. Lộ trình này đã được tham chiếu với các quốc gia trong khu vực Đông Nam Á và tích hợp vào quy hoạch tỉnh.

Trước mắt, giai đoạn từ nay đến năm 2030, tỉnh khuyến khích sử dụng điện và năng lượng xanh trong giao thông vận tải; sử dụng xăng E5; giảm phát thải trong lĩnh vực năng lượng, công nghiệp, nông nghiệp, lâm nghiệp; đồng thời, tăng tỷ lệ hấp thụ carbon, tỷ lệ xử lý chất thải với kết quả bằng hoặc cao hơn mục tiêu Chính phủ đưa ra tại Quyết định số 888/QĐ-TTg ngày 25-7-2022 phê duyệt Đề án Những nhiệm vụ, giải pháp triển khai kết quả Hội nghị lần thứ 26 các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu.

Giải pháp đặt ra là xác định chi tiết tiềm năng các nguồn năng lượng. Phát triển mạnh các dự án năng lượng mới không phát thải như: sản xuất nhiên liệu hydrogen, amoniac xanh; phát triển công nghệ lưu trữ năng lượng. Cùng với đó, hình thành cơ chế trao đổi bù trừ tín chỉ carbon, đảm bảo năm 2030 thị trường tín chỉ carbon của tỉnh được vận hành, kết nối với các thị trường trong nước, các nước khu vực và trên thế giới.

Cũng trong giai đoạn này, tỉnh sẽ có báo cáo mục tiêu, thời hạn giảm phát thải cụ thể cho từng ngành, lĩnh vực trọng điểm và toàn tỉnh. Báo cáo phát triển chiến lược chuyên ngành và đa ngành nhằm giảm thiểu carbon trong các ngành kinh tế trọng điểm. Báo cáo phương án, lộ trình chuyển đổi xanh trong các khu công nghiệp và trung tâm logistics để đạt mục tiêu net zero năm 2050. 

Thu Hương