Đà Nẵng bảo vệ môi trường trong sản xuất công nghiệp

TMO - Thời gian tới, thành phố Đà Nẵng đẩy mạnh triển khai Chương trình Quản lý ô nhiễm công nghiệp thành phố Đà Nẵng đến năm 2030 hướng đến mục tiêu chung đảm bảo ngành công nghiệp của thành phố sẽ được kiểm soát chặt chẽ đối với hoạt động phát sinh chất thải cả về số lượng và chất lượng...

Quy hoạch thành phố Đà Nẵng thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 đặt mục tiêu xây dựng Đà Nẵng thành đô thị sinh thái, hiện đại và thông minh. Để theo đuổi mục tiêu này, một trong những nhiệm vụ mà thành phố chọn thực hiện là xanh hóa các khu công nghiệp (KCN), hướng tới mỗi KCN trở thành khu sinh thái, xây dựng nền kinh tế tuần hoàn theo mục tiêu Net Zero. Thành phố có 6 KCN, 1 Khu Công nghệ cao đã đi vào hoạt động; đang đầu tư KCN hỗ trợ Khu Công nghệ cao Đà Nẵng và 3 KCN mới. Theo đề án “Xây dựng Đà Nẵng - thành phố môi trường” giai đoạn 2021-2030, Đà Nẵng đặt mục tiêu đến năm 2025 có ít nhất 1 KCN đáp ứng các tiêu chuẩn KCN sinh thái theo tiêu chuẩn quốc gia; đến năm 2030 có 2-3 KCN sinh thái. 

Chương trình Quản lý ô nhiễm công nghiệp thành phố Đà Nẵng đến năm 2030 hướng đến mục tiêu chung bảo đảm ngành công nghiệp của thành phố Đà Nẵng đến năm 2030 sẽ được kiểm soát chặt chẽ đối với hoạt động phát sinh chất thải cả về số lượng và chất lượng, góp phần đạt các chỉ số chất lượng không khí (AQI) <100 và chỉ số chất lượng, nước WQI >90.

Đồng thời, hoạt động cải thiện, phòng ngừa ô nhiễm môi trường của ngành công nghiệp luôn trong trạng thái chủ động và đáp ứng yêu cầu năng lực về bảo vệ môi trường theo quy định của pháp luật, từ đó giảm thiểu tác động của ô nhiễm môi trường do hoạt động công nghiệp đến sự sống và phát triển bình thường của con người và sinh vật. Hoàn thành các tiêu chí về quản lý môi trường trong ngành công nghiệp, góp phần thực hiện thành công đề án “Xây dựng Đà Nẵng - Thành phố môi trường giai đoạn 2021 - 2030”.

Giai đoạn 2023 - 2025, ngành công nghiệp TP. Đà Nẵng hướng đến mục tiêu 100% khu, cụm công nghiệp thực hiện đúng quy định chung về bảo vệ môi trường và yêu cầu về hạ tầng kỹ thuật bảo vệ môi trường.  

Theo đó, ngành công nghiệp thành phố hướng tới mục tiêu giai đoạn 2023 - 2025 có 100% cơ sở công nghiệp (CSCN) theo quy định cam kết lập thủ tục để đăng ký cấp giấy chứng nhận đạt hệ thống quản lý môi trường ISO 14000; 100% CSCN thực hiện thu gom, lưu trữ, xử lý chất thải rắn sinh hoạt, chất thải rắn sản xuất, chất thải nguy hại đạt tiêu chuẩn, quy chuẩn theo quy định; 90% CSCN có phát sinh bụi, khí thải, nước thải được xử lý đạt quy chuẩn kỹ thuật môi trường; 100% CSCN xây dựng, ban hành, công khai và tổ chức thực hiện kế hoạch ứng phó sự cố môi trường cấp cơ sở; chuyển đổi 1 khu công nghiệp theo mô hình khu công nghiệp sinh thái theo tiêu chí quốc gia; 100% khu, cụm công nghiệp thực hiện đúng quy định chung về bảo vệ môi trường và yêu cầu về hạ tầng kỹ thuật bảo vệ môi trường; 100% khu, cụm công nghiệp có hệ thống xử lý nước thải tập trung đạt quy chuẩn kỹ thuật môi trường...

Giai đoạn 2026-2030 sẽ tiếp tục thực hiện đảm bảo giữ vững tỷ lệ 100% đối với các nội dung đã đạt trong giai đoạn 2023-2025; 100% cơ sở công nghiệp hình thành mới phải đảm bảo đúng quy định khoảng cách an toàn về môi trường đối với khu dân cư trước khi được cấp phép. Tiếp tục thực hiện đảm bảo giữ vững tỷ lệ 100% CSCN ngoài khu tập trung có phát sinh nước thải từ 50m3/ngày.đêm trở lên phải có hệ thống xử lý nước thải đạt quy chuẩn kỹ thuật môi trường hoặc yêu cầu về chất lượng cụ thể đối với các thông số môi trường trong nước thải do đơn vị quản lý hạ tầng thoát nước quy định.

Với việc chuyển qua mô hình khu công nghiệp sinh thái, các chuyên gia và nhà quản lý khẳng định, doanh nghiệp và cả địa phương đều được hưởng lợi. Cụ thể, với doanh nghiệp, việc sản xuất sạch hơn sẽ mang lại hiệu quả kinh doanh, khi thị trường quốc tế đang dần đặt ra tiêu chí lựa chọn những doanh nghiệp sản xuất bền vững. Ngoài ra, doanh nghiệp khi tham gia chương trình này thì lợi ích đầu tiên là tiết kiệm được năng lượng như điện, nước, nguyên vật liệu đầu vào, nhận được chứng chỉ của các tổ chức quốc tế, sản phẩm của họ sẽ được tham gia nhiều thị trường trên thế giới hơn. 

Thành phố Đà Nẵng hướng tới mục tiêu chuyển đổi sang mô hình khu công nghiệp sinh thái, nâng cao giá trị sản xuất công nghiệp gắn với bảo vệ môi trường (Ảnh minh họa). 

Trên địa bàn thành phố Đà Nẵng,  KCN Hòa Khánh là 1 trong 3 KCN đầu tiên trên cả nước triển khai các hoạt động thí điểm chuyển đổi theo mô hình KCN sinh thái. Theo báo cáo của Ban Quản lý khu công nghệ cao và các KCN Đà Nẵng, qua 4 năm triển khai thực hiện, tại KCN Hòa Khánh, dự án đã hỗ trợ đánh giá hiệu quả tài nguyên và sản xuất sạch hơn (RECP) cho 29 doanh nghiệp; đề xuất 334 giải pháp sản xuất sạch hơn; trong đó 228 giải pháp đã được thực hiện, ước tính giúp các doanh nghiệp tiết kiệm hơn 14 tỷ đồng/năm, giảm gần 50.000m3 nước thải và trên 5.000 tấn CO2/năm.

Ban Quản lý cũng đã phối hợp với Tổ chức phát triển Công nghiệp Hàn Quốc, Trung tâm Sản xuất sạch Việt Nam tiến hành nhiều đợt đánh giá tiềm năng xây dựng mạng lưới cộng sinh công nghiệp tại KCN Hòa Khánh. Từ cuối năm 2020, trước ảnh hưởng của dịch Covid-19, nhiều doanh nghiệp thuộc các mạng lưới từng khảo sát đã tạm dừng hoạt động, thay đổi ngành nghề hoặc điều chỉnh quy mô công suất. Tuy nhiên, những kinh nghiệm tính toán hiệu quả cộng sinh mà Dự án để lại vẫn mang tính áp dụng lâu dài. 

Các tiêu chí KCN sinh thái gồm: tối thiểu 20% doanh nghiệp trong KCN áp dụng các giải pháp RECP; có ít nhất 1 liên kết cộng sinh công nghiệp; áp dụng hệ thống quản lý sản xuất và môi trường theo các tiêu chuẩn của Tổ chức tiêu chuẩn hóa quốc tế (ISO) phù hợp; bảo đảm tối thiểu 25% diện tích cho các công trình, hạ tầng dùng chung như đường giao thông, cây xanh, khu kỹ thuật hỗ trợ, chiếu sáng…; có giải pháp bảo đảm nhà ở, công trình dịch vụ, tiện ích công cộng cho người lao động; KCN có quy chế và kế hoạch bảo vệ môi trường hằng năm, giám sát đầu vào, đầu ra về nguyên, nhiên liệu, chất thải và có báo cáo bảo vệ môi trường hằng năm được công khai. Mặc dù những tiêu chí, yêu cầu của mô hình này với cả địa phương và doanh nghiệp sẽ có những khắt khe như đảm bảo việc xử lí chất thải, mảng xanh, nhà ở công nhân… nhưng về lâu dài, việc sản xuất sẽ bền vững. 

Lãnh đạo UBND thành phố Đà Nẵng cho biết: Sự phát triển của ngành công nghiệp phải gắn liền công tác bảo vệ môi trường. Khi ngành công nghiệp phát triển làm phát sinh nhiều thách thức đối với công tác bảo vệ môi trường. Từ thực tế quản lý môi trường cho thấy, việc phát triển công nghiệp phải đồng thời với tăng cường quản lý, đầu tư về bảo vệ môi trường.

Để xây dựng môi trường đầu tư sản xuất công nghiệp an toàn, không phát sinh những điểm nóng ô nhiễm môi trường, sự cố môi trường, thành phố đã và sẽ tập trung triển khai các giải pháp: Tập trung vào việc phòng ngừa ô nhiễm, triển khai thực hiện Luật bảo vệ môi trường năm 2020 và các văn bản dưới luật đảm bảo phù hợp với Quy hoạch thành phố Đà Nẵng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, phù hợp với định hướng quy hoạch phát triển công nghiệp thành phố và các tiêu chí về môi trường tại Đề án.

Rà soát khoảng cách an toàn môi trường ở các khu, cụm công nghiệp và làng nghề hiện hữu; có lộ trình thực hiện quy hoạch, thực hiện các giải pháp đảm bảo môi trường; tổ chức đánh giá, phân loại và lập danh mục cơ sở công nghiệp phải thực hiện quy định về cấp giấy chứng nhận đạt hệ thống quản lý môi trường ISO 14000; đồng thời, xây dựng, ban hành và tổ chức thực hiện kế hoạch ứng phó sự cố môi trường các cấp quản lý (thành phố, quận/huyện) và cấp cơ sở (đối với các cơ sở công nghiệp) theo quy định; hỗ trợ doanh nghiệp triển khai thực hiện các mục tiêu đề ra theo từng giai đoạn…

Theo lộ trình phát triển kinh tế tuần hoàn, TP.Đà Nẵng đặt mục tiêu đến năm 2030 sẽ xây dựng được 2 - 3 KCN đạt tiêu chuẩn KCN sinh thái theo tiêu chuẩn quốc gia; mức tiêu hao năng lượng cho sản xuất so với GRDP đạt mức giảm 1 - 1,5%/năm; tỷ trọng giá trị tăng thêm của kinh tế số trong GRDP đạt 30%; xây dựng được 2 nhà máy tái chế, compost; tạo ra việc làm cho 3.200 - 3.500 người/năm từ các hoạt động dựa trên mô hình kinh tế tuần hoàn… 

Minh Quân