Cô Tô phát triển du lịch biển đảo bền vững

TMO - Việc phát triển của các tour tham quan đảo trong thời gian qua không chỉ mang lại nguồn thu đáng kể mà còn góp phần tạo việc làm, thúc đẩy kinh tế tại huyện đảo Cô Tô (tỉnh Quảng Ninh).

Là một quần đảo nằm xa đất liền, có nhiều lợi thế cho phát triển du lịch, Cô Tô (Quảng Ninh) xác định về lâu dài phát triển du lịch đảm bảo tính chuyên nghiệp, trở thành huyện đảo du lịch sinh thái, chất lượng cao, là trung tâm du lịch quốc gia. Những năm gần đây, Cô Tô tập trung thu hút, phát triển sản phẩm du lịch, dịch vụ mới chất lượng cao nhưng không làm ồ ạt mà làm từng bước chắc chắn, có chọn lọc.

Địa phương này được quy hoạch 10 điểm lặn biển, với lợi thế có loại hình du lịch lặn biển duy nhất ở khu vực phía Bắc, tuy nhiên huyện chỉ lựa chọn 3 điểm an toàn nhất để thí điểm và những điểm này không bị chồng lấn trong khu vực bảo tồn biển Cô Tô - đảo Trần đã được quy hoạch. Cô Tô còn thu hút du khách bởi những khu rừng chõi nguyên sinh lớn, những hàng cây phong ba ven biển nở hoa trắng xoá khi vào mùa... Không chỉ là trên rừng, huyện đảo còn có nguồn lợi thuỷ sản giàu có. Khu bảo tồn biển Cô Tô - đảo Trần đã là một trong 16 Khu bảo tồn biển của cả nước. 

Huyện đảo Cô Tô với nhiều lợi thế để phát triển du lịch. 

Những năm qua, đã có một số doanh nghiệp tham gia khai thác, tạo việc làm cho người dân địa phương. Góp phần tăng cường sức hấp dẫn cho du lịch Cô Tô, tạo động lực phát triển kinh tế biển đảo. Trong thời gian khai thác, do các tour hoạt động tự phát nên đã xảy ra một số hạn chế và bất cập. Vì chưa có quy hoạch và quản lý chuyên nghiệp, hoạt động tour còn mang tính nhỏ lẻ.

Hạ tầng chưa đồng bộ, chưa có bến cảng, luồng tuyến chính thức, hệ thống cứu hộ, y tế, an ninh chưa được đầu tư bài bản. Dịch vụ du lịch chưa hoàn thiện, chất lượng phục vụ chưa đồng đều, còn thiếu tính chuyên nghiệp. Chưa có cơ chế kết nối giữa các doanh nghiệp, hợp tác xã, gây ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững.

Bên cạnh đó, áp lực đảm bảo an toàn du lịch, yêu cầu cao về quản lý giao thông đường thủy, an ninh trật tự, cứu hộ cứu nạn. Cạnh tranh mạnh từ các điểm du lịch khác, đòi hỏi phải có sản phẩm đặc trưng, khác biệt. Vấn đề môi trường chưa được kiểm soát tốt, rác thải đại dương, nước thải chưa có giải pháp xử lý triệt để  đã tác động đến tài nguyên và môi trường, cần có biện pháp kiểm soát, bảo vệ hệ sinh thái biển.

Hướng tới việc nâng tầm thương hiệu du lịch Cô Tô, thu hút đầu tư vào hạ tầng du lịch, nâng cao chất lượng dịch vụ, đa dạng hóa các hoạt động trải nghiệm và tháo gỡ khó khăn, tạo điều kiện cho người dân kinh doanh phát triển du lịch, huyện Cô Tô đã xây dựng Đề án phát triển tour tham quan các đảo trên địa bàn huyện Cô Tô nhằm tạo khung pháp lý cho hoạt động khai thác tour tham quan các đảo theo hướng bền vững, an toàn, có kiểm soát. Đảm bảo an toàn, chất lượng dịch vụ, phát triển bền vững.

Địa phương này phát triển đa dạng các tour tham quan đảo, tăng trải nghiệm cho du khách. 

Theo Dự thảo, Đề án hình thành các lộ trình tour thí điểm, bao gồm các đảo có tiềm năng như: Tuyến 1: Cảng Cô Tô - Hòn Cá Chép - Hòn Sư Tử - Cô Tô Con; Tuyến 2: Cảng Cô Tô - Hòn Cá Chép - Hòn Sư Tử - Cô Tô Con - Thanh Lân; Tuyến 3: Cảng khu 1 - Hòn Cá Chép - Hòn Sư Tử - Cô Tô Con; Tuyến 4: Cảng khu 1 - Đảo Đông Nam - Hòn Cá Chép - Hòn Sư Tử; Tuyến 5: Cảng Thanh Lân - Hòn Cá Chép - Hòn Sư Tử - Cô Tô Con; Tuyến 6: Cảng Cô Tô - Hòn Cá Chép - Cô Tô Con - Đảo Trần. 

Để việc khai thác tour tham quan các đảo cần lựa chọn các bến cảng đủ điều kiện hoạt động: Bến cảng Cô Tô lớn, bến cảng Cô Tô – Thanh Lân vì đã có cơ sở hạ tầng và cấp phép hoạt động; Cần thành lập các Tổ tự quản để quản lý, khai thác, vận hành tổ chức hoạt động tham quan được trật tự và quy củ. Đề án cần bổ sung vùng hoạt động trên biển cụ thể để tạo điều kiện thuận tiện cho các doanh nghiệp, cơ sở kinh doanh đầu tư các khu vui chơi dưới nước.

Đẩy mạnh chuyển đổi số trong quản lý thuế và quản lý hệ thống thông tin du lịch thông minh; Tập trung nguồn lực và tăng cường quảng bá phát triển du lịch Thanh Lân. Đặc biệt chú trọng công tác đảm bảo vệ sinh môi trường, biện pháp xử lý, thu gom rác thải... 

Huyện Cô Tô cũng xác định rõ, việc phát triển mới tour du lịch các đảo sẽ tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn trên biển, vì vậy huyện rất chú trọng công tác bảo đảm an toàn giao thông, phòng chống cháy nổ, tăng cường kiểm tra, quản lý chặt chẽ các phương tiện hoạt động vận chuyển khách, đồng thời yêu cầu các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực này tuyệt đối chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật, bảo đảm an toàn tuyệt đối cho du khách.

Huyện đảo Cô Tô đặt mục tiêu thu hút hút trên 240 nghìn lượt khách trong năm 2025. Triển khai hiệu quả Đề án “Tour các đảo”; xây dựng Đề án về phát triển kinh tế ban đêm. Thu hút các nhà đầu tư phát triển sản phẩm du lịch chất lương cao. Tạo điều kiện cho các hộ kinh doanh, doanh nghiệp triển khai một số sản phẩm du lịch theo định hướng của UBND huyện: Phát triển sản phẩm du lịch sinh thái như: du lịch thể thao (leo núi, bóng chuyền bãi biển, chạy marathon, yoga, thiền); du lịch biển (chèo thuyền, tắm biển, bơi có ống thở, lặn có bình dưỡng khí xem san hô và sinh vật biển, Tour trải nghiệm câu cá).

Khuyến khích các sản phẩm du lịch thân thiện môi trường; rà soát triển khai các tuyến, điểm du lịch có cảnh đẹp nhằm khai thác hiệu quả các dịch vụ như ngắm hoàng hôn - bình minh, chụp ảnh nghệ thuật... Phát huy cảnh quan tự nhiên hiện hữu, đồng thời đầu tư phát triển thêm cảnh quan như: xây dựng các điểm dừng chân chụp ảnh, tuyến phố đi bộ, tuyến đường đạp xe. Ưu tiên dành quỹ đất để thu hút các nhà đầu tư có năng lực tài chính vào đầu tư các dự án sản phẩm du lịch cao cấp, các sản phẩm vui chơi, giải trí, nghệ thuật, thể thao và các sản phẩm du lịch phụ trợ. Phát triển các sản phẩm OCOP có chọn lọc theo quy hoạch gắn với phát triển du lịch. 

Tăng cường công tác quản lý giá dịch vụ, vệ sinh an toàn thực phẩm. Đồng thời triển khai các giải pháp đảm bảo an ninh trật tự, an toàn cho du khách tại các điểm du lịch; xử lý kiên quyết tình trạng bán hàng rong trái phép, ăn uống xả rác thải tại các khu, điểm du lịch. Tiếp tục triển khai kế hoạch thực hiện Đề án “Huyện Cô Tô không có rác thải nhựa” và Bộ quy tắc ứng xử văn minh du lịch trên địa bàn huyện.../.

Thu Hằng