Chuyển đổi năng lượng xanh đối với ngành giao thông vận tải

TMO - Triển khai Chương trình hành động về chuyển đổi năng lượng xanh, giảm phát thải khí các-bon và khí mê-tan của ngành giao thông vận tải được Chính phủ phê duyệt, tỉnh Quảng Nam đặt mục tiêu phát triển hệ thống giao thông vận tải xanh, hướng tới mục tiêu phát thải ròng khí nhà kính về 0 vào năm 2050.

Theo đó, từ nay đến năm 2030, Quảng Nam nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng, đẩy mạnh chuyển đổi sử dụng điện, năng lượng xanh đối với các lĩnh vực thuộc ngành giao thông vận tải đã sẵn sàng về mặt công nghệ, thể chế, nguồn lực nhằm thực hiện mức cam kết trong Đóng góp do Quốc gia tự quyết định (NDC) và mục tiêu giảm phát thải khí mê-tan của Việt Nam; Giai đoạn đến năm 2050: Phát triển hợp lý các phương thức vận tải, thực hiện mạnh mẽ việc chuyển đổi toàn bộ phương tiện, trang thiết bị, hạ tầng giao thông vận tải sang sử dụng điện, năng lượng xanh, hướng đến phát thải ròng khí nhà kính về 0 vào năm 2050.

Với lộ trình chuyển đổi năng lượng xanh của đường bộ như sau: giai đoạn 2023-2030, Quảng Nam sẽ thúc đẩy chuyển đổi sử dụng các loại phương tiện giao thông cơ giới đường bộ sử dụng điện; mở rộng phối trộn, sử dụng 100% xăng E5 đối với phương tiện giao thông cơ giới đường bộ. Phát triển hạ tầng trạm sạc cho xe điện đáp ứng cơ bản nhu cầu của người dân, doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh. Khuyến khích các bến xe, trạm dừng nghỉ trên địa bàn tỉnh chuyển đổi theo tiêu chí xanh.

Quảng Nam sẽ thúc đẩy chuyển đổi sử dụng các loại phương tiện giao thông cơ giới đường bộ sử dụng điện. 

Giai đoạn 2031-2050: Đến năm 2040, từng bước hạn chế, tiến tới dừng sản xuất, lắp ráp đối với xe ô tô, xe mô tô, xe gắn máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch. Đến năm 2050, 100% phương tiện giao thông cơ giới đường bộ, xe máy thi công tham gia giao thông chuyển đổi sang sử dụng điện, năng lượng xanh, toàn bộ các bến xe, trạm dừng nghỉ đạt tiêu chí xanh; chuyển đổi toàn bộ máy móc, trang thiết bị xếp, dỡ sử dụng nhiên liệu hóa thạch sang sử dụng điện, năng lượng xanh. Hoàn thiện hạ tầng sạc điện, cung cấp năng lượng xanh trên phạm vi toàn tỉnh đáp ứng nhu cầu của người dân, doanh nghiệp.

Đối với đường sắt, tỉnh sẽ hỗ trợ, khuyến khích chuyển đổi trang thiết bị bốc, xếp tại các nhà ga sang thiết bị sử dụng điện, năng lượng xanh theo kế hoạch của Bộ Giao thông Vận tải. Với đường thủy nội địa, giai đoạn 2023-2030: Khuyến khích đầu tư chuyển đổi phương tiện thủy nội địa sử dụng nhiên liệu hóa thạch sang sử dụng dụng điện, năng lượng xanh; Áp dụng, thực hiện các hướng dẫn về tiêu chí cảng, bến thủy nội địa xanh, tuyến vận tải xanh làm cơ sở xây dựng cơ chế, chính sách khuyến khích đầu tư mới, nâng cấp cảng, bến thủy nội địa xanh trên địa bàn tỉnh.

Giai đoạn 2031-2050: Tiếp tục khuyến khích đầu tư chuyển đổi phương tiện thủy nội địa sử dụng nhiên liệu hóa thạch sang sử dụng điện, năng lượng xanh. Khuyến khích hoạt động đầu tư mới cảng, bến thủy nội địa theo hướng phát triển xanh; Đến năm 2050: 100% phương tiện sử dụng nhiên liệu hóa thạch chuyển đổi sang sử dụng điện, năng lượng xanh. 100% trang thiết bị tại các cảng, bến thủy nội địa chuyển đổi sang sử dụng điện, năng lượng xanh.

Trong lĩnh vực hàng hải, Quảng Nam khuyến khích chuyển đổi phương tiện, trang thiết bị sử dụng điện, năng lượng xanh. 

Trong lĩnh vực hàng hải trong giai đoạn 2023-2030: Khuyến khích tàu biển trên địa bàn tỉnh hoạt động nội địa tuân thủ đầy đủ các quy định của Phụ lục VI Công ước MARPOL về sử dụng hiệu quả năng lượng và Chiến lược giảm phát thải khí nhà kính từ tàu biển của Tổ chức Hàng hải quốc tế (IMO) từ năm 2025; Khuyến khích chuyển đổi phương tiện, trang thiết bị sử dụng điện, năng lượng xanh hoặc có các biện pháp tương đương tại các cảng đầu tư mới, đầu tư bổ sung và cảng hiện hữu.

Giai đoạn 2031-2050: Tàu biển hoạt động nội địa tuân thủ đầy đủ các quy định của Phụ lục VI Công ước MARPOL về sử dụng hiệu quả năng lượng và Chiến lược giảm phát thải khí nhà kính từ tàu biển của IMO; Tàu biển đóng mới, hoán cải, nhập khẩu sau năm 2035, sử dụng điện, năng lượng xanh; từ năm 2050, 100% tàu biển hoạt động tuyến nội địa chuyển đổi sang sử dụng điện, năng lượng xanh.

Từ năm 2031: Đầu tư phương tiện, trang thiết bị sử dụng điện, năng lượng xanh hoặc có các biện pháp tương đương tại các cảng đầu tư mới, đầu tư bổ sung; Từ năm 2040: Thực hiện chuyển đổi phương tiện, trang thiết bị tại các cảng hiện hữu, các thiết bị báo hiệu hàng hải sử dụng điện, năng lượng xanh hoặc có các biện pháp tương đương; Từ năm 2050: Tất cả các phương tiện, trang thiết bị tại cảng, các thiết bị báo hiệu hàng hải trên địa bàn tỉnh sử dụng điện, năng lượng xanh hoặc có các biện pháp tương đương.

Trong lĩnh vực giao thông đô thị, từ năm 2025, 100% xe buýt thay thế, đầu tư mới hoạt động ở đô thị trên địa bàn tỉnh sử dụng điện, năng lượng xanh. Từ năm 2031, tỷ lệ phương tiện hoạt động ở đô thị trên địa bàn tỉnh sử dụng điện, năng lượng xanh đạt tối thiểu 50%; 100% xe taxi thay thế, đầu tư mới sử dụng điện, năng lượng xanh. Đến năm 2050, 100% xe buýt, xe taxi hoạt động ở đô thị trên địa bàn tỉnh sử dụng điện, năng lượng xanh.

Để đạt các mục tiêu trên, về giải pháp, tỉnh Quảng Nam sẽ xây dựng các cơ chế, chính sách và khuyến khích, thu hút đầu tư, hỗ trợ tạo điều kiện cho doanh nghiệp nâng cao năng lực để đầu tư hạ tầng, phương tiện, trang thiết bị đáp ứng lộ trình chuyển đổi năng lượng xanh, giảm phát thải khí các-bon và khí mê-tan của ngành giao thông vận tải. Đồng thời, thúc đẩy, khuyến khích việc chuyển đổi sử dụng điện, năng lượng xanh đối với phương tiện vận tải đường bộ, đường thủy nội địa. Xây dựng chính sách khuyến khích, hỗ trợ người dân, doanh nghiệp chuyển đổi phương tiện giao thông đường bộ, đường thủy nội địa sử dụng năng lượng hóa thạch sang sử dụng điện, năng lượng xanh.

Triển khai phát triển hạ tầng giao thông theo quy hoạch của tỉnh, phát triển hạ tầng giao thông vận tải công cộng khối lượng lớn và hạ tầng giao thông phi cơ giới; các công trình giao thông (bến xe, bến cảng, bến thủy nội địa, nhà ga,…) đảm bảo phát triển và chuyển đổi theo quy định về tiêu chí xanh. Phối hợp triển khai quy hoạch và xây dựng hệ thống trạm sạc điện, trạm cấp năng lượng xanh cho phương tiện giao thông trên địa bàn tỉnh.

Áp dụng giới hạn định mức tiêu thụ nhiện liệu đối với phương tiện giao thông cơ giới đường bộ theo lộ trình, hướng tới giảm tối đa mức tiêu thụ nhiên liệu và phát thải khí nhà kính. Từng bước nâng cao thị phần vận tải hành khách công cộng; tuyên truyền, khuyến khích chuyển đổi sử dụng phương tiện giao thông cá nhân sang sử dụng phương tiện giao thông công cộng.

Nghiên cứu ứng dụng khoa học công nghệ về phương tiện, thiết bị sử dụng điện, năng lượng xanh, kết cấu hạ tầng xanh, giảm phát thải khí nhà kính, cung ứng năng lượng xanh; nghiên cứu ứng dụng công nghệ số, chuyển đổi số, trí tuệ nhân tạo, giao thông thông minh trong quản lý, điều hành các lĩnh vực trong ngành giao thông vận tải.

Việt Nam đã phê duyệt Chương trình hành động chuyển đổi xanh và giảm thiểu các-bon và khí mê-tan của ngành giao thông vận tải. Chương trình hành động này nhằm tăng cường tiết kiệm năng lượng và thúc đẩy việc sử dụng các phương tiện giao thông chạy bằng điện và năng lượng xanh. Đến năm 2050, Việt Nam kỳ vọng sẽ chuyển đổi hoàn toàn sang phương tiện giao thông đường bộ chạy điện 100%, một bước quan trọng hướng tới đạt được mức phát thải khí nhà kính ròng bằng 0 từ ngành giao thông vận tải.

Bùi Minh