Chủ động trữ nước phục vụ sản xuất trong cao điểm hạn, mặn

TMO - Những tháng cuối năm là thời điểm bước vào mùa khô, hạn mặn trên địa bàn tỉnh Tiền Giang. Nhằm phục vụ tốt nhất cho hoạt động sinh hoạt, sản xuất, tỉnh Tiền Giang đã sớm lên kế hoạch phòng chống hạn, mặn. Đồng thời chủ động tích trữ nước ngọt nhằm bảo vệ sản xuất nông nghiệp và dân sinh.

Theo Lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) tỉnh Tiền Giang, dự báo, xâm nhập mặn mùa khô năm 2024 - 2025 trên địa bàn tỉnh Tiền Giang sẽ xấp xỉ với mùa khô 2023 - 2024.

Để đảm bảo nguồn nước sản xuất nông nghiệp và phục vụ sản xuất nước sinh hoạt tại các huyện phía Đông của tỉnh, khi mặn xâm nhập cao, cống Xuân Hòa sẽ đóng ngăn mặn. Khi nước ròng, cống sẽ vận hành lấy gạn nước ngọt để bổ cấp nước ngọt cho vùng Dự án Ngọt hóa Gò Công.

Theo Đài Khí tượng Thủy văn Tiền Giang, đến giữa tháng 12-2024, mực nước các trạm trên dòng chính sông Mê Kông phổ biến ở mức thấp hơn trung bình nhiều năm (TBNN) từ 0,19 - 0,57 m. Cụ thể, mực nước Biển Hồ tại trạm Kompong Luong (Campuchia) là 4,4 m thấp hơn TBNN cùng kỳ khoảng 0,3 m. Tại Tân Châu, mực nước cao nhất là 1,91 m, cao hơn cùng kỳ năm ngoái là 0,19 m.

Trong thời gian từ cuối tháng 12-2024 đến tháng 2-2025, tổng lượng dòng chảy từ thượng lưu sông Mê Kông (qua trạm Kratie - Campuchia) về hạ lưu và Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) ở mức thấp hơn TBNN từ 10% - 20%. Để bảo vệ sản xuất nông nghiệp an toàn trong mùa hạn, mặn, ngành nông nghiệp địa phương đang thực hiện các giải pháp để bảo vệ được diện tích hơn 20.000 ha lúa Đông Xuân ở các huyện phía Đông của tỉnh là Chợ Gạo, Gò Công Tây, Gò Công Đông và thành phố Gò Công.

Ngoài các giải pháp khai thông dòng chảy, làm thủy lợi nội đồng, đơn vị khai thác thủy lợi Tiền Giang cũng sẽ tiến hành vận hành công trình thủy lợi nhồi tích trữ nước trong vùng Dự án Ngọt hóa Gò Công, nhằm đảm bảo đủ nguồn nước phục vụ sản xuất nông nghiệp, hạn chế bơm chuyền nhiều cấp, thiếu nước vào cuối vụ và nguồn nước phục vụ cho nhu cầu dân sinh trong mùa khô này. Trong quá trình vận hành tích trữ nước, mực nước trên các tuyến kinh trục chính sẽ dao động ở mức cao.

Dự kiến, mực nước dao động ở mức +0,45 m đến + 0,55 m (tại khu vực TP. Gò Công và huyện Gò Công Đông). Trong thời gian này, các cống sẽ hạn chế xả nước, chỉ thực hiện xả nước khi độ mặn phía đồng tại cống lớn hơn 1g/l hoặc bị ô nhiễm.

Riêng cống Bảo Định, Gò Cát (tại thành phố Mỹ Tho) vận hành theo hướng ngăn triều cường và trữ nước ngọt để tăng cường lượng nước cho vườn cây ăn trái, hoa màu, hoa kiểng ở thành phố Mỹ Tho, huyện Châu Thành và huyện Chợ Gạo. Bên cạnh đó, các hệ thống cống đập trên địa bàn Tiền Giang tăng cường mở cửa để tích trữ nước ngọt. Đặc biệt, đối với vùng trồng hàng nghìn ha cây sầu riêng ven sông Tiền ở huyện Châu Thành, Cai Lậy thì 7 cống ngăn mặn, trữ ngọt ven sông Tiền đã xây dựng hoàn thành đưa vào vận hành gồm: cống Cái Sơn, Mù U, Hai Tân, Cây Cồng (huyện Cai Lậy), cống Phú Phong, Rạch Gầm và cống âu kênh Nguyễn Tấn Thành (huyện Châu Thành) tăng cường mở cửa để lấy nước ngọt tối đa.

Người dân chủ động tích nước để phục vụ sản xuất nông nghiệp. (Ảnh minh hoạ). 

Nhà vườn chủ động nạo vét mương vườn, theo dõi diễn biến mặn có phương án ứng phó. Cống âu kênh Nguyễn Tấn Thành vừa đưa vào khai thác kịp thời ứng phó khi nước mặn xâm nhập sâu.

Để chủ động phòng, chống hạn, xâm nhập mặn, đảm bảo nguồn nước phục vụ sản xuất, dân sinh trong mùa khô năm 2024 - 2025 trên địa bàn tỉnh đạt hiệu quả cao, ngày 09/10/2024, Ủy ban nhân dân tỉnh Tiền Giang đã ban hành Chỉ thị số 09/CT-UBND về việc phòng, chống hạn, xâm nhập mặn và cháy rừng trên địa bàn tỉnh Tiền Giang năm 2025.

Theo đó, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh yêu cầu các sở, ban, ngành tỉnh và các địa phương trên địa bàn tỉnh chủ động tổ chức thực hiện nhiệm vụ được giao về công tác phòng, chống hạn, xâm nhập mặn và cháy rừng của ngành, cấp mình; thường xuyên tuyên truyền, phổ biến sâu rộng đến Nhân dân về diễn biến phức tạp của tình hình thời tiết để chủ động ứng phó với tinh thần tích cực, khẩn trương, cảnh giác cao, nhất là diễn biến của tình hình hạn, xâm nhập mặn và cháy rừng trong mùa khô năm 2024 - 2025.

Tiếp tục triển khai thực hiện Quyết định số 1119/QĐ-UBND ngày 11/5/2021 của Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh về Kế hoạch phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn trên địa bàn tỉnh Tiền Giang giai đoạn 2021 - 2026; Kế hoạch số 258/KH-UBND ngày 20/8/2021 của Ủy ban nhân dân tỉnh về triển khai thực hiện Đề án “Nâng cao nhận thức cộng đồng và Quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030” trên địa bàn tỉnh Tiền Giang; Kế hoạch số 236/KH-UBND ngày 26/7/2021 của Ủy ban nhân dân tỉnh về thực hiện Chiến lược quốc gia phòng, chống thiên tai đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 trên địa bàn tỉnh Tiền Giang.

Ủy ban nhân dân các huyện, thị xã, thành phố chỉ đạo các phòng, ban, đơn vị có liên quan và Ủy ban nhân dân cấp xã trong công tác phòng, chống hạn, xâm nhập mặn, tổ chức kiểm tra hệ thống công trình thủy lợi, lập kế hoạch duy tu sửa chữa nâng cấp các công trình ngăn mặn, dẫn và trữ ngọt; bảo trì, bảo dưỡng các giếng khoan dự phòng phục vụ sản xuất đã được tỉnh đầu tư trong các năm qua để đưa vào vận hành kịp thời khi có tình huống xấu xảy ra; rà soát những khu vực có khả năng thiếu nước, hạn hán, mặn xâm nhập trên địa bàn để chủ động xây dựng Kế hoạch, Phương án phòng, chống hạn, mặn xâm nhập bảo vệ sản xuất vụ Đông Xuân năm 2024 - 2025 và vụ Xuân Hè năm 2025; triển khai biện pháp gieo trồng hợp lý, quan tâm giải pháp cấp nước, trữ nước cho sản xuất nông nghiệp và nước sinh hoạt cho người dân.

Người dân lấy nước tại điểm cấp nước miễn phí. (Ảnh minh hoạ).

Tăng cường kiểm tra đồng ruộng, tổ chức phân phối nước chặt chẽ và linh hoạt đảm bảo sử dụng nước hiệu quả. Trên cơ sở khả năng cân đối nguồn nước, có biện pháp hướng dẫn người dân gieo trồng và bố trí cơ cấu cây trồng hợp lý.

Đối với những vùng không đảm bảo nguồn nước tưới cho suốt vụ phải khuyến cáo người dân thực hiện chuyển đổi cơ cấu cây trồng theo hướng lựa chọn những loại cây phù hợp với điều kiện của địa phương. Thường xuyên thông báo cho Nhân dân biết tình hình hạn, xâm nhập mặn để người dân chủ động chuẩn bị các phương tiện bơm và tổ chức tốt việc bơm tưới phục vụ sản xuất trong mùa khô.

Tuyên truyền, vận động Nhân dân, các cơ sở sản xuất - kinh doanh trên địa bàn giữ gìn vệ sinh nguồn nước, bảo vệ môi trường, không xả rác thải, nước thải chưa qua xử lý vào nguồn cung cấp nước, nhằm hạn chế tình trạng gây ô nhiễm nguồn nước.

Bố trí nguồn lực đảm bảo xử lý kịp thời các tình huống xấu về môi trường trên địa bàn, nhất là môi trường nước mặt trong vùng dự án Ngọt hóa Gò Công và dự án Phú Thạnh - Phú Đông. Thực hiện nghiêm túc Phương án số 390/PA-UBND ngày 14/12/2022 của Ủy ban nhân dân tỉnh về quản lý, duy trì thông thoáng lòng  kênh, rạch trên địa bàn tỉnh Tiền Giang và Chỉ thị số 24/CT-UBND ngày 20/12/2018 của Ủy ban nhân dân tỉnh về tăng cường bảo vệ môi trường, kiểm soát chất lượng nguồn nước, không để tái diễn tình trạng lục bình bùng phát trở lại trên các sông, kênh, rạch trên địa bàn tỉnh.

Đẩy mạnh công tác tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức của người dân về tác hại của lục bình; ý thức tự giác, giữ gìn vệ sinh môi trường…thực hiện quản lý, duy trì vớt lục bình đảm bảo thông thoáng lòng sông, kênh, rạch…

Giao các sở ban ngành gồm Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Thường trực Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn tỉnh), Công an tỉnh, Sở Tài nguyên và Môi trường,…, Đơn vị khai thác công trình thuỷ lợi Tiền Giang, Đơn vị cấp nước Tiền Giang …phối hợp triển khai thực hiện hiệu quả, đảm bảo cung cấp đủ nguồn nước phục vụ sản xuất, dân sinh và sinh hoạt, nhất là trong cao điểm hạn, mặn trong thời gian tới.

Nguyễn Việt