Chất lượng nguồn nước bị suy giảm do biến đổi khí hậu

TMO - Biến đổi khí hậu đang làm chu trình nước toàn cầu ngày càng thất thường, gây ra hạn hán kéo dài, lũ lụt nghiêm trọng và suy giảm chất lượng nguồn nước.

Chu trình nước hay còn gọi vòng tuần hòa nước là hệ thống phức tạp mà nước di chuyển xung quanh Trái Đất. Nước bốc hơi từ mặt đất, hoặc từ các hồ và sông, đi vào khí quyển, tạo thành những luồng hơi nước lớn có thể di chuyển trên những khoảng cách xa, trước khi cuối cùng rơi trở lại Trái Đất dưới dạng mưa hoặc tuyết.

Báo cáo thường niên của Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO) cho thấy, biến đổi khí hậu đang làm chu trình nước toàn cầu ngày càng thất thường, gây ra hạn hán kéo dài, lũ lụt nghiêm trọng và suy giảm chất lượng nguồn nước.

Đáng chú ý, năm 2024 là năm nóng nhất từng được ghi nhận, khiến nhiều khu vực trải qua khủng hoảng nghiêm trọng. Khu vực Bắc Nam Mỹ và lưu vực Amazon hứng chịu hạn hán kéo dài, miền Nam châu Phi khô hạn nghiêm trọng. Trong khi châu Âu, châu Á và một phần Trung Phi lại phải đối mặt với mưa lớn bất thường, bão nhiệt đới và lũ lụt dữ dội.

Nhiều khu vực tại châu Phi bị lũ lụt tàn phá nghiêm trọng. 

Tại châu Phi, lượng mưa cực đoan trong năm qua đã khiến khoảng 2.500 người thiệt mạng và khiến 4 triệu người mất nhà cửa. Khu vực châu Á - Thái Bình Dương chứng kiến lượng mưa kỷ lục kèm theo nhiều cơn bão mạnh, khiến hơn 1.000 người thiệt mạng. Ở châu Âu, lũ lụt xảy ra ở quy mô lớn nhất trong hơn một thập kỷ, khi tới 30% hệ thống sông ngòi vượt ngưỡng báo động lũ cao.  

Năm 2024 là năm thứ sáu liên tiếp các lưu vực sông toàn cầu mất cân bằng nghiêm trọng, với gần 70% số lưu vực có quá nhiều hoặc quá ít nước. Đồng thời, chất lượng nước tại nhiều hồ lớn đang suy giảm nhanh chóng do nhiệt độ tăng cao, trong khi các sông băng tiếp tục tan chảy trên toàn cầu. Theo ước tính của Liên hợp quốc, hiện có 3,6 tỷ người trên toàn cầu không được tiếp cận đầy đủ nguồn nước ít nhất một tháng mỗi năm.

Trước tình hình trên, các chuyên gia của WMO kêu gọi các quốc gia tăng cường quản lý hiệu quả tầng chứa nước ngầm, tận dụng nguồn nước từ băng tan để lưu trữ thay vì để trôi ra đại dương, đồng thời tối ưu hóa việc sử dụng nước trong nông nghiệp - lĩnh vực chiếm từ 75% đến 90% tổng lượng nước khai thác.../.

Thu Hương