TMO - Nhiều quốc gia châu Phi đang đối mặt với tình trạng thiếu nước nghiêm trọng do biến đổi khí hậu, hạn hán kéo dài và quản lý tài nguyên kém hiệu quả. Nguy cơ khan hiếm nước không chỉ đe dọa sinh kế của hàng triệu người mà còn làm gia tăng bất ổn xã hội tại một số khu vực.

Các tổ chức quốc tế đã phát đi cảnh báo và kêu gọi hành động khẩn cấp để ứng phó với khủng hoảng này.

Theo đó, trong năm vừa qua, lượng mưa suy giảm khiến dòng chảy sông ngòi tại nhiều nơi giảm mạnh, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ sinh thái, sản xuất nông nghiệp, sinh kế và đời sống hàng triệu người dân.

Ngoài ra, biến đổi Khí hậu đang làm trầm trọng thêm tình trạng khan hiếm nước tại châu Phi, đặc biệt ở các lưu vực sông lớn như Zambezi. Dù một số khu vực ghi nhận lượng mưa tăng nhẹ trong thời gian ngắn, tình trạng thiếu nước vẫn kéo dài và có xu hướng xấu đi.

Theo Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO), nhiệt độ trung bình trên khắp châu Phi đang tăng lên đáng kể, với khu vực phía Nam châu Phi có mức tăng cao nhất. Dự báo đến năm 2050, mức tăng nhiệt độ có thể lên tới 4 độ C.

Hàng triệu người dân ở các nước châu Phi phải đối mặt với nguy cơ thiếu nước. (Ảnh: UNICEF).

Người dân tại nhiều vùng như phía Nam và Trung Phi đang chứng kiến sự biến mất của các đầm lầy, suối ngầm và nguồn nước mặt do hạn hán kéo dài. Theo nông dân Robert Atugonza chia sẻ: “Trước kia, chúng tôi có mưa gần như mỗi ngày. Nay, cả tháng trời không có một giọt mưa." Sự thay đổi khí hậu cũng làm cho mùa vụ trở nên thất thường, ảnh hưởng nghiêm trọng đến an ninh lương thực.

Trái lại, vùng Sahel lại ghi nhận mưa lớn gây ngập lụt, cho thấy sự biến động khó lường của thời tiết. Trong khi đó, các vùng ven biển như Tây Phi và châu thổ sông Nile đang phải đối mặt với mực nước biển dâng.

Theo các nhà khoa học, các hiện tượng thời tiết cực đoan tại châu Phi đã tăng gấp 2-3 lần kể từ năm 1990. Họ kêu gọi nhanh chóng chấm dứt phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch, tăng cường đầu tư vào năng lượng sạch và các giải pháp thích ứng bền vững nhằm giảm thiểu thiệt hại trong tương lai.

Đáng chú ý, từ năm 1900 đến nay, mực nước biển quanh châu Phi đã tăng khoảng 20 cm và dự kiến tăng thêm 35-50 cm vào năm 2050. Cao ủy Nhân quyền Liên hợp quốc Volker Türk cảnh báo: “Khủng hoảng khí hậu là khủng hoảng nhân quyền. Hạn hán, lũ lụt, cháy rừng và sóng nhiệt đe dọa nghiêm trọng đến quyền được sống, sức khỏe và môi trường an toàn của con người."

Thanh Lam