Bến Tre: Đẩy mạnh kết nối tiêu thụ sầu riêng

TMO - Hiện nay, tỉnh Bến Tre đang tập trung nhiều giải pháp nhằm đẩy mạnh kết nối, mở rộng thị trường tiêu thụ sầu riêng. Thông qua việc nâng cao chất lượng sản phẩm, tăng cường liên kết chuỗi và thúc đẩy xuất khẩu chính ngạch, sầu riêng Bến Tre đang từng bước khẳng định vị thế trên thị trường trong và ngoài nước.

Bến Tre là tỉnh nằm cuối nguồn sông Cửu Long, tiếp giáp với biển Đông và các tỉnh Tiền Giang, Trà Vinh, Vĩnh Long, là một tỉnh thuộc vùng kinh tế trọng điểm ở khu vực Đồng bằng sông Cửu Long cung cấp lương thực, thực phẩm cho Thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh lân cận.

Địa lý Bến Tre với những đặc thù riêng, được thiên nhiên ban tặng những lợi thế, góp phần hình thành nên những đặc sản danh tiếng cho vùng với những loại trái cây đặc sản như sầu riêng, dừa.... Thông tin từ Sở Nông nghiệp và Môi trường Bến Tre, diện tích sầu riêng của tỉnh hơn 3.000ha, tập trung chủ yếu tại Chợ Lách, Châu Thành và Mỏ Cày Bắc. Trong đó, có 2.113ha trong thời kỳ đang cho trái, với sản lượng trên 26.000 tấn/năm.

Tuy nhiên, theo một số thành viên của Hợp tác xã (HTX) Nông nghiệp Tân Phú (huyện Châu Thành) chia sẻ, so với năm 2024, giá sầu riêng tại tỉnh giảm rõ rệt. Giá trung bình năm nay chỉ còn khoảng 40.000 đồng/kg, thấp hơn từ 10 – 15.000 đồng/kg so với năm ngoái.

Tuy nhiên, nếu biết chăm sóc đạt chuẩn, nhà vườn vẫn có thể bán được giá từ 40 – 50.000 đồng/kg. Với giá này, nông dân đánh giá là ổn định và vẫn còn có lời. Về năng suất và chất lượng trái các vườn trong tỉnh được nhận định là khá tốt.

Sản lượng năm nay khá, chất lượng cũng được cải thiện. Một số vườn có chất lượng cao hơn có thể bán với giá cao hơn, khoảng 40 - 50 000 đồng/kg. Đại diện HTX Nông nghiệp Tân Phú chia sẻ, tình hình tiêu thụ sản phẩm đang gặp nhiều khó khăn. Năm 2024, có thời điểm giá cao lên hơn 100.000 đồng/kg sản phẩm.

Nhưng gần đây chỉ còn khoảng 50.000 đồng, thậm chí có nhà vườn bán thấp hơn với giá chưa đến 30.000 đồng/kg do sản phẩm chưa đạt chất lượng mẫu mã, bệnh cháy múi… So với nhiều tỉnh như Đắk Lắk, Đồng Nai hay Tiền Giang, tỉnh không nổi bật về quy mô diện tích, nhưng lại có thế mạnh ở tổ chức sản xuất linh hoạt và chú trọng sản xuất theo tiêu chuẩn chất lượng.

Toàn tỉnh có nhiều vùng đã được cấp mã vùng trồng, áp dụng quy trình VietGAP, có cơ sở đóng gói được Trung Quốc công nhận. Theo Đại diện HTX Nông nghiệp Tân Phú có tổng diện tích 230ha; trong đó được cấp 4 mã vùng trồng.

Thực hiện các tiêu chuẩn sản xuất, nông dân được hướng dẫn ghi chép đầy đủ các hoạt động canh tác, từ khâu chăm sóc đến thu hoạch, nhằm đảm bảo tính minh bạch và truy xuất nguồn gốc sản phẩm.

Mặc dù giá sầu riêng hiện nay đang bị sụt giảm, tuy nhiên Bến Tre vẫn chú trọng canh tác theo hướng chất lượng cao để mở rộng thị trường tiêu thụ. (Ảnh: PL). 

Bên cạnh đó, HTX cũng đã tiếp cận được các dự án hỗ trợ giúp nhà nông ứng dụng chuyển đổi số vào canh tác như hệ thống tưới tự động, ứng dụng định vị và giám sát canh tác qua điện thoại. Hiện tại, sản phẩm sầu riêng của HTX đã được cấp chứng nhận sản phẩm OCOP 4 sao, bước đầu khẳng định chất lượng và xây dựng niềm tin cho thị trường trong nước và xuất khẩu.

Hướng tới mở rộng tiêu thụ, HTX Nông nghiệp Tân Phú sẽ tiến hành xây dựng thương hiệu sầu riêng OCOP 5 sao để phục vụ thị trường trong nước và xuất khẩu. Tình hình sầu riêng năm 2025 được đánh giá là được mùa, có thể chưa mang lại được những kỳ vọng về giá cả như năm trước, nhưng với tỉnh, đây là năm đánh dấu sự kiên trì, thích ứng với biến đổi khí hậu và thị trường.

Trước đó vào năm 2024 sầu riêng Bến Tre nói riêng và sầu riêng Việt Nam nói chung được xuất khẩu mạnh sang Trung Quốc. Có thời điểm nông dân bán ra với giá 150.000đồng/kg tại vườn. Tuy nhiên, năm 2025, giá sầu riêng giảm mạnh chỉ còn 40.000-50.000 đồng/kg.

Những tháng đầu năm 2025, xuất khẩu sầu riêng sang Trung Quốc ghi nhận mức sụt giảm nghiêm trọng, chỉ đạt khoảng 20% kế hoạch đề ra. Hệ quả không chỉ khiến chỉ tiêu chung của toàn 000h bị ảnh hưởng, mà còn kéo giá sầu riêng trong nước xuống thấp, chỉ bằng một phần tư so với giá xuất khẩu.

Nguyên nhân được chỉ ra như: thiếu cơ sở pháp lý và quy trình kiểm dịch rõ ràng; công tác quản lý nhà nước về chất lượng và an toàn thực phẩm còn chậm. Việc cấp mã số vùng trồng, phê duyệt cơ sở đóng gói và hệ thống phòng kiểm nghiệm vẫn chưa bắt kịp yêu cầu khắt khe từ phía bạn hàng Trung Quốc, là thị trường tiêu thụ lớn nhưng cũng đầy rủi ro nếu thiếu sự chuẩn bị kỹ lưỡng.

Trong thời gian tiếp theo, để ổn định đầu ra cho người dân, Bến Tre tiếp tục đẩy mạnh tái cơ cấu ngành nông nghiệp, thúc đẩy sản xuất hàng hóa tập trung theo chuỗi giá trị, chuyển mạnh từ tư duy sản xuất nông nghiệp sang kinh tế nông nghiệp nhằm đưa Bến Tre trở thành trung tâm đầu mối về nông nghiệp, theo hướng hiện đại, công nghệ cao. Trong đó chú trọng mở rộng thị trường tiêu thụ sầu riêng – một trong số nông sản chủ lực của địa phương.

Nguyễn Trịnh