Bảo vệ các loài chim hoang dã mùa di cư

TMO - Để bảo vệ những đàn chim hoang dã, di cư di trú tránh bão, lực lượng chức năng tỉnh Hà Tĩnh đã triển khai hàng loạt các giải pháp, trong đó chú trọng đến thu gom, tiêu hủy hàng nghìn dụng cụ bẫy chim trên các cánh đồng. 

Từ tháng 9 hàng năm là thời điểm chim trời di cư tránh bão. Đây cũng là thời điểm người dân tại một số địa phương sử dụng các bẫy chim ể săn bắt các loài chim như cò, vạc, cói. Tại tỉnh Hà Tĩnh những ngày này, lực lượng kiểm lâm tại các địa phương phối hợp với các lực lượng chức năng thu gom và tiêu hủy hàng ngàn dụng cụ bẫy, đánh bắt chim trời.

Hạt Kiểm lâm huyện Can Lộc phối hợp với các lực lượng chức năng tổ chức tuyên truyền, yêu cầu các chủ nhà hàng, quán nhậu và các hộ dân ký cam kết chấp hành Chỉ thị 29/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ về một số giải pháp cấp bách quản lý động vật hoang dã, bảo vệ các loài chim hoang dã, chim di cư; đồng thời tổ chức thu gom, tiêu hủy bẫy chim trời trên địa bàn xã Thường Nga. Đơn vị này đã thu giữ 2.500 cây nhạ và khoảng 100 con cò giả bằng xốp.

Bẫy chim và cỏ giả làm bằng xốp được thu gom, tiêu hủy tại đồng ruộng trên địa bàn huyện Can Lộc. Ảnh: VC. 

Tại huyện Lộc Hà, thời gian qua ngành chức năng địa phương cũng tổ chức 9 cuộc kiểm tra về đánh bắt chim. Tiêu hủy 75 con chim mồi, 1.300m lưới, 200 que nhạ, phá bỏ 5 dàn đơm chim. UBND huyện Lộc Hà đã yêu cầu các xã, thị trấn trên địa bàn tổ chức cho người dân ký cam kết không tham gia săn, bẫy bắt chim di cư tự nhiên. Tiếp tục kiểm tra tháo dỡ, phá bỏ, tiêu hủy các dàn, lùm đơm, các loại dụng cụ, bẫy, cò xốp… của các cá nhân, tổ chức cố tình không chấp hành các quy định của pháp luật.

Thời điểm này, Hạt kiểm lâm huyện Nghi Xuân cũng huy động lực lượng, phối hợp với ngành chức năng địa phương ra quân phá dỡ các điểm săn bắt, tiêu hủy nhiều dụng cụ dùng để bẫy chim trời. Cụ thể đơn vị đã đã phá dỡ 53 lùm bẫy chim bằng cọc tre, 35 con cò giả, 3.900m lưới, 200 que tẩm nhạ và thả về môi trường tự nhiên 35 con cò, cói. Bước vào mùa chim trời di cư, địa phương yêu cầu ngành chức năng trên địa bàn tăng cường hơn nữa công tác quản lý, bảo vệ động vật hoang dã, chim di cư.  

Lực lượng chức năng huyện Nghi Xuân ra quân tháo dỡ các bẫy bắt chim trời. Ảnh: LM. 

Để tăng cường hơn nữa việc triển khai ngăn chặn nạn bẫy chim trời, Sở NN&PTNT Hà Tĩnh đề nghị UBND các huyện, thành phố, thị xã chỉ đạo UBND các xã, phường, thị trấn thực hiện đồng bộ các giải pháp tổ chức tuyên truyền, phổ biến đến cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và người dân trên địa bàn không tham gia săn bắt, mua bán, vận chuyển, giết mổ, sử dụng, tiêu thụ, tàng trữ, quảng cáo các loài động vật hoang dã, chim di cư tự nhiên trái pháp luật. Không sử dụng thực phẩm được chế biến từ các loài nêu trên; khuyến khích người dân đấu tranh tố giác các đối tượng vi phạm pháp luật về quản lý, bảo vệ động vật hoang dã và các loài chim hoang dã, di cư tự nhiên.

Chỉ đạo các phòng, ngành, cơ quan chức năng (đặc biệt các lực lượng Công an, Biên Phòng, Kiểm lâm, quản lý thị trường, quản lý chợ) tập trung tuần tra, kiểm tra, phát hiện, ngăn chặn các hành vi săn, bắn, bẫy, bắt, mua bán, vận chuyển... các loài chim hoang dã, di cư trái phép; các nhà hàng, khách sạn và các chợ có quảng cáo, kinh doanh, chế biến, tiêu thụ các loài chim hoang dã, di cư trái pháp luật trên địa bàn để xử lý nghiêm các hành vi vi phạm.

Chi cục Kiểm lâm tiếp tục chỉ đạo Hạt Kiểm lâm các huyện, thị xã, Đội Kiểm lâm Cơ động và phòng cháy chữa cháy rừng phối hợp các phòng, ngành, cơ quan chức năng, chính quyền địa phương, các chủ rừng tổ chức, ban quản lý các chợ tổ chức tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật, nâng cao nhận thức, ý thức, trách nhiệm về bảo vệ các loài động vật hoang dã, chim di cư tự nhiên trong mọi tầng lớp nhân dân. Tổ chức ký cam kết với các nhà hàng, khách sạn, hộ kinh doanh tại các chợ trên địa bàn không mua, bán, giết mổ, chế biến, tiêu thụ, tàng trữ trái pháp luật các loài động vật hoang dã, chim di cư tự nhiên; tăng cường tuần tra, kiểm tra, phát hiện, ngăn chặn xử lý nghiêm các hành vi vi phạm theo quy định pháp luật.

Việt Nam được đánh giá là một trong những khu vực tập trung chim hoang dã, di cư và các loài chim đặc hữu của thế giới, tạo nên các giá trị thiên nhiên quan trọng, góp phần bảo tồn đa dạng sinh học, phát triển du lịch và xây dựng, quảng bá hình ảnh đất nước. Nhằm bảo vệ, ngăn chặn, chấm dứt tình trạng săn bắt, tận diệt, phá hủy sinh cảnh của các loài chim hoang dã, di cư, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị 04/CT-TTg về một số nhiệm vụ, giải pháp cấp bách để bảo tồn chim hoang dã, di cư tại Việt Nam.

Hiện nay, ở nước ta đã ghi nhận được hơn 900 loài chim, trong đó 99 loài cần quan tâm bảo tồn, 10 loài cực kỳ nguy cấp, 17 loài nguy cấp, 24 loài sắp nguy cấp và 48 loài sắp bị đe dọa. Việt Nam được xác định là một trong những khu vực quan trọng bậc nhất trong mạng lưới các tuyến đường bay chim di cư và các loài chim đặc hữu với 63 vùng chim quan trọng toàn cầu và 7 vùng chim đặc hữu. Các vùng chim hoang dã, di cư như các Vườn quốc gia: Xuân Thủy (Nam Định), Tràm Chim (Đồng Tháp), Mũi Cà Mau (Cà Mau)… đã tạo nên các giá trị thiên nhiên quan trọng của Việt Nam. Riêng khu vực Đông Dương có 49 loài chim đặc hữu thì Việt Nam đã có 33 loài, trong đó, có 10 loài đặc hữu chỉ có ở Việt Nam.

Tuy nhiên, theo các cơ quan chuyên môn thì Việt Nam có 868 loài chim, trong đó 109 loài cần quan tâm bảo tồn, 11 loài cực kỳ nguy cấp, 19 loài nguy cấp, 28 loài sắp nguy cấp và 50 loài sắp bị đe dọa. Đến nay, nhiều loài chim hoang dã, di cư đã được đưa vào danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ để quản lý, bảo vệ theo quy định của pháp luật như loài sếu đầu đỏ, cò mỏ thìa, rẽ mỏ thìa…

Thời gian qua các ngành, các cấp đã có nhiều nỗ lực trong việc bảo vệ đa dạng sinh học, trong đó có các loài chim hoang dã, di cư cũng như các vùng chim cần bảo tồn nghiêm ngặt. Nhiều loài chim hoang dã, di cư được đưa vào danh mục để quản lý, bảo vệ theo quy định của pháp luật, như: loài sếu đầu đỏ, cò mỏ thìa, rẽ mỏ thìa.

 Hiện nay đã đến mùa chim di cư (khoảng từ đầu tháng 9 năm trước đến tháng 4 năm sau), dự báo tình hình săn, bẫy, bắt, buôn bán, tiêu thụ các loài chim hoang dã, di cư tại các địa phương sẽ gia tăng và diễn biến phức tạp, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đề nghị Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo các cơ quan có liên quan trên địa bàn tăng cường tuần tra, kiểm soát các khu vực trọng điểm về săn, bắt, buôn bán, tiêu thụ các loài chim hoang dã, di cư; kịp thời phát hiện, ngăn chặn và xử lý nghiêm các hành vi săn, bắt, bẫy, giết mổ, vận chuyển, kinh doanh, chế biến, tàng trữ trái pháp luật các loài chim hoang dã, di cư; tổ chức triệt phá các tụ điểm kinh doanh trái pháp luật các loài chim hoang dã, di cư trên địa bàn.

Bên cạnh đó, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn yêu cầu đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động người dân không thực hiện các hành vi săn, bắt, bẫy, mua, bán, vận chuyển, kinh doanh, tàng trữ, tiêu thụ trái pháp luật các loài chim hoang dã, di cư; chủ động tố giác các đối tượng vi phạm pháp luật về quản lý, bảo vệ các loài chim hoang dã, di cư. Các địa phương, đơn vị cần triển khai, hướng dẫn các cơ sở kinh doanh dịch vụ ăn uống, buôn bán sinh vật cảnh trên địa bàn ký cam kết không mua, bán, trưng bày, quảng cáo mẫu vật động vật hoang dã không có nguồn gốc hợp pháp; xử lý nghiêm các cá nhân, cơ sở kinh doanh vi phạm quy định.

Minh Lê