Bảo đảm cung cấp nước sạch vùng nông thôn

TMO - Thực hiện Chiến lược Quốc gia về cấp nước sạch và vệ sinh nông thôn đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, tỉnh Ninh Bình đẩy mạnh triển khai nhiều giải pháp đảm bảo người dân nông thôn được tiếp cận nguồn nước sạch.

Thực hiện chủ trương phát triển kinh tế - xã hội của Đảng và Nhà nước, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh Ninh Bình, những năm qua kinh tế - xã hội của tỉnh đã đạt được những kết quả tích cực, các chỉ tiêu cơ bản đều đạt và vượt mục tiêu, tiến độ đề ra; kinh tế tăng trưởng tích cực, an sinh xã hội và đời sống của nhân dân từng bước được nâng lên, quốc phòng, an ninh được giữ vững.

Chương trình cấp nước nông thôn trên địa bàn tỉnh được quan tâm và tăng cường, nhiều công trình cấp nước sạch nông thôn tập trung đã được xây dựng, nâng cấp mở rộng và khai thác vận hành theo hướng xã hội hóa; tỷ lệ số dân nông thôn sử dụng nước hợp vệ sinh, nước sạch theo quy chuẩn được tăng lên; thành tựu trên góp phần nâng cao sức khỏe, giảm thiểu bệnh tật, cải thiện rõ rệt chất lượng sống của người dân, đặc biệt góp phần không nhỏ vào thành tựu xây dựng nông thôn mới toàn tỉnh.

Theo báo cáo của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, đến hết tháng 9/2023, trên địa bàn tỉnh có 68 công trình cấp nước sinh hoạt nông thôn đang hoạt động, thuộc 4 mô hình quản lý của: tư nhân, doanh nghiệp, Trung tâm nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn, UBND xã. Toàn tỉnh có khoảng 96,7% số dân được sử dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh. Các công trình cấp nước sinh hoạt nông thôn trên địa bàn tỉnh đã cơ bản được thực hiện xã hội hóa.

Tỉnh Ninh Bình hướng đến mục tiêu đến năm 2025, tối thiểu 70% dân số nông thôn được tiếp cận và sử dụng nước sạch đạt quy chuẩn. Ảnh: NL. 

Từ năm 2019 đến nay, các đơn vị được giao quản lý công trình cấp nước sinh hoạt nông thôn tập trung đã tiến hành đầu tư, sửa chữa, bảo dưỡng nhiều hạng mục; nâng cấp các trạm bơm, xử lý các sự cố phát sinh trong quá trình vận hành để công trình hoạt động thường xuyên, liên tục. Toàn tỉnh hiện có 100 xã đã được tiếp cận với nước sạch từ các công trình cấp nước tập trung, còn 16 xã chưa được tiếp cận, người dân phải sử dụng nước hợp vệ sinh từ các nguồn nước nhỏ lẻ.

Tuy nhiên, hiện nay công tác quản lý hoạt động cấp nước sinh hoạt nông thôn đang gặp phải một số khó khăn, vướng mắc, đó là: Nguồn nước phục vụ cấp nước sinh hoạt nông thôn chưa được đảm bảo. Do tác động của biến đổi khí hậu và sự phát triển của kinh tế xã hội, nguồn nước dưới đất ngày càng khan hiếm, nguồn nước mặt có nguy cơ ô nhiễm cao, chất lượng nước không ổn định trong khi các công trình cấp nước sạch nông thôn chủ yếu là công trình có quy mô công suất vừa và nhỏ, năng lực khai thác thấp nên có nguy cơ mất an toàn cấp nước, không đảm bảo chất lượng, số lượng nước cấp.

Việc thực hiện bảo đảm cấp nước an toàn chưa thực sự hiệu quả do chưa được quan tâm đúng mức, thiếu bố trí kinh phí thực hiện Nhiều công trình đã xây dựng từ lâu, công nghệ xử lý chưa đáp ứng yêu cầu cấp nước an toàn, đặc biệt trang thiết bị chưa đáp ứng thực hiện cấp nước an toàn Giá tiêu thụ nước trên địa bàn nông thôn chưa được điều chỉnh, chưa tính đúng, tính đủ chi phí hợp lý của toàn bộ quá trình sản xuất, phân phối và tiêu thụ nước sạch. Một số công ty, doanh nghiệp tham gia xã hội hóa chưa có báo cáo thường xuyên về tình hình, tiến độ thực hiện; chưa khắc phục triệt để các công trình hư hỏng xuống cấp. 

Thực hiện Chương trình tăng cường bảo vệ môi trường, an toàn vệ sinh thực phẩm và cấp nước sạch nông thôn trong xây dựng nông thôn mới trên địa bàn tỉnh Ninh Bình giai đoạn 2023-2025, tỉnh Ninh Bình đặt mục tiêu đến năm 2025, tối thiểu 70% dân số nông thôn được tiếp cận và sử dụng nước sạch đạt quy chuẩn với số lượng tối thiểu 80 lít/người/ngày; đảm bảo cấp nước sạch sinh hoạt quy mô hộ gia đình cho khoảng 1.500 hộ dân tại những khu vực chưa có khả năng tiếp cận với nước cấp tập trung, vùng khan hiếm, khó khăn về nguồn nước, vùng thường xuyên bị ảnh hưởng thiên tai, hạn hán, xâm nhập mặn.

UBND tỉnh cho biết, hiện nay công tác quản lý hoạt động cấp nước sinh hoạt nông thôn đang gặp phải một số khó khăn, vướng mắc cần các cấp, các ngành, các địa phương quan tâm, nêu cao tinh thần trách nhiệm, chủ động, sớm khắc phục, liên quan đến khâu kiểm tra, cải tạo chất lượng nguồn nước; rà soát, đảm bảo hành lang bảo vệ nguồn nước; đảm bảo chất lượng công tác lấy mẫu nước xét nghiệm; công tác quy hoạch, cơ chế thu hút đầu tư, cơ chế hỗ trợ người dân, doanh nghiệp trong sử dụng nước sạch nông thôn; tăng cường kiểm tra các công trình, dự án cấp nước sạch, đôn đốc thu hồi nợ đọng; phấn đấu đến năm 2030 đạt 95% người dân được sử dụng nước sạch với chi phí giá thành thấp. Đảm bảo chất lượng nước sạch nông thôn sẽ góp phần nâng cao sức khỏe, giảm thiểu bệnh tật, cải thiện chất lượng cuộc sống của người dân; qua đó góp phần đảm bảo an sinh xã hội, xây dựng nông thôn mới, phát triển kinh tế - xã hội địa phương. 

UBND tỉnh yêu cầu các sở, ngành chức năng, địa phương thực hiện các giải pháp đảm bảo cấp nước sạch khu vực nông thôn. Ảnh: HG.

UBND tỉnh yêu cầu các sở, ngành chức năng, địa phương thực hiện các giải pháp cấp nước quy mô hộ gia đình đối với những vùng gặp khó khăn trong đầu tư công trình cấp nước tập trung hoặc đầu tư công trình cấp nước tập trung không hiệu quả, vùng chưa có khả năng tiếp cận với cấp nước tập trung, nhất là các vùng khan hiếm, khó khăn về nguồn nước, vùng sâu, vùng xa vùng miền núi, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, khu vực bãi ngang, ven biển.

Triển khai hỗ trợ xây dựng 1.500 mô hình cấp nước quy mô hộ gia đình theo Nghị quyết số 32/2022/NQ-HĐND ngày 15/7/2022 của HĐND tỉnh. Đôn đốc nhà đầu tư thực hiện dự án xây dựng nhà máy nước Yên Đồng công suất 40.000m3 /ngày đêm và mạng lưới đường ống cấp nước đẩy nhanh tiến độ, đưa công trình đi vào hoạt động phục vụ người dân trên địa bàn huyện Yên Mô và một số xã thuộc huyện Yên Khánh, huyện Kim Sơn đảm bảo cấp nước phục vụ nhân dân trong năm 2024.

Đôn đốc, tạo điều kiện cho các đơn vị cấp nước tiến hành sửa chữa, cải tạo, nâng cấp dây chuyền công nghệ, mở rộng công trình cấp nước tập trung hiện có nhằm đảm bảo chất lượng nước đáp ứng Quy chuẩn kỹ thuật địa phương về chất lượng nước sạch sử dụng cho mục đích sinh hoạt trên địa bàn tỉnh Ninh Bình (QCĐP 01:2022/NB). Hướng dẫn, triển khai, kiểm tra đánh giá việc thực hiện kế hoạch cấp nước an toàn đối với từng công trình cấp nước sạch nông thôn tập trung trên địa bàn tỉnh.

Nâng cao năng lực xét nghiệm chất lượng nước cho các đơn vị cấp nước, đầu tư xây dựng phòng thí nghiệm và thiết bị xét nghiệm hiện đại phục vụ công tác nội, ngoại kiểm chất lượng nước Tiếp tục thu hút, khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nước sạch nông thôn, lựa chọn công nghệ và thiết bị xử lý nước hiện đại, thân thiện môi trường, tiết kiệm năng lượng và thích ứng với điều kiện biến đổi khí hậu, xâm nhập mặn theo chủ trương tại Nghị định số 57/2018/NĐ-CP ngày 17/4/2018 của Chính phủ về cơ chế chính sách khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp nông thôn.

Đồng thời, tăng cường huy động, lồng ghép các nguồn vốn từ Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, vốn ngân sách địa phương, vốn dân đóng góp và các nguồn vốn hợp pháp khác để đầu tư xây dựng mới, sửa chữa nâng cấp, hoàn thiện hệ thống cấp nước hiện có để đảm bảo cấp nước phục vụ nhân dân. 

Lê Đức