Bắc Ninh: Hoàn thiện hạ tầng môi trường khu vực nông thôn

TMO - Hướng tới mục tiêu nâng cao chất lượng sống cho người dân, thời gian qua, tỉnh Bắc Ninh tập trung hoàn thiện hệ thống hạ tầng môi trường khu vực nông thôn, với trọng tâm là xử lý nước thải, rác thải sinh hoạt và cải thiện cảnh quan. Các địa phương đã triển khai nhiều giải pháp đồng bộ trong bảo vệ môi trường sống.

Nỗ lực này góp phần nâng cao chất lượng đời sống người dân, xây dựng nông thôn phát triển bền vững, đáp ứng các tiêu chí trong chương trình xây dựng nông thôn mới nâng cao và kiểu mẫu.

Trong những năm qua, Bắc Ninh đã dành nhiều nguồn lực để đầu tư hoàn thiện hạ tầng môi trường khu vực nông thôn, và xác định đây là nhiệm vụ trọng tâm. Hệ thống thu gom, xử lý nước thải sinh hoạt được từng bước triển khai ở các xã, thị trấn; công tác phân loại và xử lý rác thải rắn được chú trọng với nhiều mô hình điểm như “nhà sạch, vườn đẹp”, “làng không rác”, góp phần nâng cao ý thức cộng đồng trong bảo vệ môi trường.

Bên cạnh đó, các địa phương cũng quan tâm chỉnh trang cảnh quan, cải tạo hệ thống mương thoát nước, trồng cây xanh dọc các tuyến đường nông thôn. Nhiều xã đã hình thành những tuyến đường hoa, khu dân cư sáng – xanh – sạch – đẹp, tạo diện mạo mới cho vùng quê.

Việc hoàn thiện hạ tầng môi trường không chỉ cải thiện điều kiện sống, đảm bảo sức khỏe người dân mà còn góp phần xây dựng nếp sống văn minh, nâng cao chất lượng đời sống tinh thần. Đây là nền tảng quan trọng để Bắc Ninh xây dựng nông thôn phát triển toàn diện, hài hòa giữa kinh tế, văn hóa và môi trường sinh thái.

Tuy nhiên, hiện trên địa bàn toàn tỉnh vẫn còn tồn đọng khoảng gần 80.000 tấn rác thải sinh hoạt ngoài môi trường chưa được xử lý, cao điểm là huyện Yên Phong, tồn đọng 40.000 tấn (do dân số cơ học tăng cao, công nghiệp phát triển mạnh mẽ); huyện Tiên Du tồn đọng 31.000 tấn; thành phố Từ Sơn tồn đọng 8.432 tấn...

Trước những thách thức về môi trường đó, tỉnh chỉ đạo các sở, ngành chức năng triển khai thực hiện hiệu quả nhóm giải pháp đẩy mạnh xã hội hóa hoạt động bảo vệ môi trường, với sự hiện diện của 4 Nhà máy đốt rác công nghệ cao phát điện đi vào hoạt động chính thức, bảo đảm năng lực xử lý triệt để lượng chất thải rắn sinh hoạt phát sinh hàng ngày trong toàn tỉnh, khoảng hơn 1.000 tấn.

Người dân huyện Lương Tài sử dụng vi sinh IMO để bón cho cây trồng. 

Đồng thời xây dựng phương án xử lý triệt để lượng rác tồn đọng ngoài môi trường, trên cơ sở kế hoạch chi tiết xử lý rác thải sinh hoạt tồn đọng do các địa phương xây dựng theo chỉ đạo của Chủ tịch UBND tinh. Đây là cách làm thiết thực trong bảo vệ môi trường nông thôn, ngăn chặn triệt để nguồn gây ô nhiễm lớn tại các địa phương trong tỉnh.

Bên cạnh đó, chất thải trong sản xuất nông nghiệp cũng là vấn nạn gây ô nhiễm môi trường nông thôn nhiều năm nay. Cùng với việc hướng đến một nền nông nghiệp công nghệ cao, sản xuất tuần hoàn, chú trọng ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất, ít phát sinh chất thải gây ô nhiễm môi trường, tận dụng các loại phế phẩm nông nghiệp vào sản xuất; nhân rộng biện pháp sản xuất nông nghiệp sạch, áp dụng phương pháp canh tác nông nghiệp hữu cơ, mô hình quản lý dịch hại tổng hợp (IPM) để hạn chế sử dụng hóa chất bảo vệ thực vật... tỉnh Bắc Ninh đã phát động phong trào toàn dân tham gia bảo vệ môi trường, tạo sức mạnh tổng hợp trong các hoạt động làm sạch đồng ruộng, đường làng, ngõ xóm...

Cụ thể, Uỷ ban MTTQ các cấp và các tổ chức chính trị - xã hội phối hợp với UBND các huyện, thị xã, thành phố chỉ đạo thực hiện tốt các phong trào làm sạch ruộng đồng, đường làng ngõ xóm, khơi thông dòng chảy, kênh mương nội đồng; triển khai mô hình phân loại, xử lý chất thải sinh hoạt hữu cơ tại hộ gia đình sử dụng vi sinh bản địa IMO, xử lý chất thải trong chăn nuôi; tuyên truyền, hướng dẫn người dân nâng cao ý thức về chống ô nhiễm trong sản xuất nông nghiệp, thực hiện thu gom vỏ, bao gói thuốc bảo vệ thực vật đã qua sử dụng...

Các mô hình cánh đồng không vỏ thuốc bảo vệ thực vật được Bắc Ninh triển khai rộng rãi. 

Điển hình là Hội Nông dân tỉnh triển khai phong trào vệ sinh đồng ruộng đến Hội nông dân của 8 huyện, thị xã, thành phố và 121 cơ sở Hội trên tinh thần mỗi người nông dân là một thành viên làm vệ sinh môi trường, tự giác thu gom vỏ, bao thuốc bảo vệ đã qua sử dụng để đúng nơi quy định là các thùng chứa có lắp đậy do Sở Nông nghiệp và Môi trường cấp, lắp đặt tại 100% cánh đồng trong tỉnh để các đơn vị có chức năng vận chuyển, xử lý theo quy định.

Chính vì vậy, đến nay các địa phương đã xử lý cơ bản chất thải trong chăn nuôi và 100% chất thải đồng ruộng được thu gom, xử lý đúng quy định. Bức tranh môi trường nông thôn thực sự sáng, xanh, sạch, đẹp khi các vùng nông thôn bị ảnh hưởng bởi ô nhiễm môi trường làng nghề cơ bản được giải quyết.

Ngoài ra, tỉnh Bắc Ninh tiếp tục dồn lực cho công tác xử lý triệt để các làng nghề, cụm công nghiệp làng nghề và các cơ sở gây ô nhiễm trầm trọng trên địa bàn tỉnh, quyết tâm không để những hệ luỵ từ ô nhiễm chất thải, nước thải, khí thải trong xản suất làng nghề ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người dân.

Các huyện, thị xã, thành phố cũng đã triển khai việc xây dựng và tổ chức thực hiện phương án bảo vệ môi trường làng nghề và thành lập Tổ tự quản về bảo vệ môi trường; xây dựng hương ước, quy ước trong cộng đồng về bảo vệ môi trường... Từ đó, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của người dân về giữ gìn môi trường sống, đặc biệt là ý thức của cộng đồng dân cư trong chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường.

Nâng cao ý thức người dân và đẩy mạnh công tác hoàn thiện hạ tầng môi trường khu vực nông thôn đã góp phần nâng cao chất lượng sống và phát triển nông thôn theo hướng bền vững. Những nỗ lực cụ thể như đầu tư hệ thống xử lý nước thải, rác thải, cải tạo cảnh quan và tuyên truyền nâng cao ý thức cộng đồng đã mang lại chuyển biến rõ nét tại nhiều địa phương của Bắc Ninh.

Không chỉ tạo nên môi trường sống sạch sẽ, an toàn, các công trình và mô hình này còn góp phần thúc đẩy tinh thần đoàn kết, cùng chung tay xây dựng nông thôn mới trong cộng đồng dân cư. Từ những tuyến đường hoa, bể thu gom rác hợp vệ sinh đến việc bảo vệ nguồn nước…tất cả đang hình thành nên diện mạo nông thôn mới xanh – sạch – đẹp và thân thiện với môi trường.

Đây là nền tảng quan trọng giúp Bắc Ninh đạt được các mục tiêu trong chương trình xây dựng nông thôn mới nâng cao và kiểu mẫu gắn với bảo vệ môi trường.

Nguyễn Thái