Bà Rịa - Vũng Tàu: Nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý đất đai

TMO - Xây dựng chiến lược, hoàn thiện hệ thống thể chế quản lý, sử dụng có hiệu quả tài nguyên đất đai là mục tiêu mà tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu hướng đến. Trong giai đoạn mới, nhằm phát triển theo hướng đột phá và bền vững, Bà Rịa-Vũng Tàu tiếp tục nâng cao hiệu lực, hiệu quả trong công tác quản lý nhà nước lĩnh vực đất đai để tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp.

Bà Rịa-Vũng Tàu là một trong những địa phương đầu tiên hoàn thành thống kê đất đai năm 2023. Đây là cơ sở quan trọng để tỉnh có những điều chỉnh hợp lý trong quá trình quản lý đất đai theo hướng bền vững.

Thông tin từ  Lãnh đạo Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu cho biết, tổng diện tích tự nhiên trong năm thống kê đất đai 2023 của tỉnh không thay đổi so với tổng diện tích tự nhiên trong năm 2022. Tuy nhiên, ở các nhóm đất và loại đất có biến động theo nhu cầu chuyển đổi sản xuất, phát triển kinh tế - xã hội. Để tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp, người dân giải quyết các thủ tục liên quan đến lĩnh vực đất đai, hiện nay, Sở Tài nguyên và Môi trường Bà Rịa - Vũng Tàu đang không ngừng đổi mới và ứng dụng công nghệ để quản lý đất đai hiệu quả, đảm bảo sự minh bạch và phát triển bền vững.

Những nỗ lực này không chỉ thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội mà còn mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho người dân và doanh nghiệp.Trong bối cảnh đổi mới toàn diện, Bà Rịa - Vũng Tàu là một trong những địa phương đi đầu trong việc xây dựng và phát triển hệ thống dữ liệu đất đai hiện đại.

Việc ứng dụng công nghệ số không chỉ giúp nâng cao hiệu quả quản lý mà còn đảm bảo tính minh bạch trong khai thác, sử dụng tài nguyên đất đai. Lãnh đạo Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT), từ tháng 12/2021, tỉnh đã hoàn tất việc kết nối cơ sở dữ liệu đất đai với Bộ TN&MT, trở thành địa phương thứ hai trong cả nước, sau TP Hồ Chí Minh, thực hiện thành công việc này.

Đến năm 2023, 100% địa phương tại tỉnh, bao gồm 82 xã, phường, thị trấn, đã có cơ sở dữ liệu địa chính vận hành ổn định. Một bước đột phá quan trọng là ứng dụng "Sổ tay Quản lý đất đai" (iLand BRVT), hoạt động trên cả hệ điều hành Android và iOS. Phần mềm này giúp người dân, doanh nghiệp dễ dàng truy cập thông tin đất đai một cách chi tiết, từ quy hoạch sử dụng đất đến định giá đất.

Ứng dụng này đã thu hút hàng trăm nghìn lượt sử dụng, minh bạch hóa thông tin và tiết kiệm thời gian cho người dân. Ngoài ra, Sở TN&MT đã tích hợp và chia sẻ dữ liệu đất đai với nhiều cơ quan liên quan như Sở Xây dựng và UBND các cấp, giúp nâng cao hiệu quả quản lý và hỗ trợ các quyết định chính sách quan trọng. Dù đạt nhiều thành tựu, hệ thống dữ liệu đất đai của Bà Rịa - Vũng Tàu vẫn đối mặt với một số thách thức.

(Ảnh minh hoạ). 

Đơn cử như một số bản đồ được số hóa từ tài liệu cũ thiếu chính xác, gây khó khăn trong việc đo đạc và cập nhật. Để khắc phục, tỉnh đang tập trung vào đo đạc lại các khu vực cần thiết và kiến nghị Bộ TN&MT cải thiện quy định kỹ thuật, tạo điều kiện thuận lợi hơn trong tích hợp dữ liệu.

Do đó, năm 2025, ngành TN&MT tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu đặt mục tiêu hoàn thiện dữ liệu giá đất, quy hoạch và kiểm kê đất đai, đảm bảo phục vụ tốt hơn cho người dân và doanh nghiệp. Chính sách quản lý đất đai của Bà Rịa - Vũng Tàu không chỉ tập trung vào sự hiệu quả của cơ quan quản lý mà còn mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho cộng đồng. Việc số hóa dữ liệu và ứng dụng công nghệ giúp người dân dễ dàng tiếp cận thông tin đất đai.

Hệ thống iLand BRVT và các nền tảng số hóa khác đã giảm bớt phức tạp trong thủ tục hành chính, tiết kiệm thời gian và chi phí cho người dân. Lãnh đạo Tỉnh uỷ khẳng định, việc áp dụng công nghệ trong quản lý đất đai không chỉ hỗ trợ cơ quan nhà nước mà còn mang lại sự thuận lợi lớn cho người dân và doanh nghiệp. Để đảm bảo quyền lợi của người dân khi Nhà nước thu hồi đất, tỉnh đã triển khai phương pháp định giá đất cụ thể, minh bạch. Quy trình định giá ưu tiên các thông tin gần thời điểm thu hồi nhất, đảm bảo sự công bằng và hợp lý.

Việc xây dựng cơ sở dữ liệu giá đất đóng vai trò quan trọng trong việc đẩy nhanh tiến độ giải quyết khiếu nại liên quan đến giá bồi thường. Đối với các thủ tục hành chính, tỉnh đã tích hợp dữ liệu cá nhân từ Hệ thống thông tin dân cư quốc gia, giúp việc giải quyết hồ sơ nhanh chóng và tiện lợi hơn.

Đồng thời, việc kết nối liên thông giữa các cấp chính quyền đã giảm bớt tình trạng chậm trễ trong xử lý thủ tục. Cụ thể, thông qua những cải cách từ thực tế này, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu vừa ban hành Quyết định số 32/2024/QĐ-UBND quy định về hạn mức các loại đất khi giao đất và công nhận quyền sử dụng đất cho hộ gia đình, cá nhân trên địa bàn tỉnh.

Quyết định này có hiệu lực từ ngày 22/10/2024, thay thế Quyết định số 51/2014 đã được áp dụng trong suốt một thập kỷ qua. Theo quy định mới, đối với các khu vực đã có quy hoạch xây dựng chi tiết tỷ lệ 1/500 được cơ quan nhà nước phê duyệt, hạn mức diện tích đất ở giao cho cá nhân sẽ tuân theo quy hoạch này. Trong trường hợp khu vực chưa có quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500, hạn mức giao đất được xác định như sau: tại huyện Côn Đảo, các phường và thị trấn là tối đa 100 m²/cá nhân, còn tại các xã thuộc huyện, thị xã, thành phố là tối đa 200 m²/cá nhân.

Đối với đất chưa sử dụng, hạn mức giao đất được phân loại rõ ràng, bao gồm tối đa 3 ha cho đất trồng cây hàng năm, nuôi trồng thủy sản hoặc làm muối, 10 ha cho đất trồng cây lâu năm và 30 ha cho đất rừng phòng hộ hoặc rừng sản xuất. Quyết định cũng chi tiết hóa hạn mức đất ở khi công nhận quyền sử dụng đất cho hộ gia đình, cá nhân, dựa trên hai giai đoạn lịch sử.

Trước ngày 18/12/1980, diện tích đất ở tại huyện Côn Đảo và các phường, thị trấn (tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu) được công nhận là 500m²/hộ. (Ảnh minh hoạ). 

Trước ngày 18/12/1980, diện tích đất ở tại huyện Côn Đảo và các phường, thị trấn được công nhận là 50 m²/cá nhân trong hộ, tối thiểu 100 m²/hộ và tối đa 500 m²/hộ. Tại các xã thuộc huyện, thị xã, thành phố, hạn mức này là 80 m²/cá nhân trong hộ, tối thiểu 200 m²/hộ và tối đa 1.000 m²/hộ. Trong giai đoạn từ 18/12/1980 đến trước 15/10/1993, diện tích đất ở tại huyện Côn Đảo và các phường, thị trấn là 50 m²/cá nhân trong hộ, tối thiểu 100 m²/hộ và tối đa 200 m²/hộ.

Tại các xã thuộc huyện, thị xã, thành phố, hạn mức tương ứng là 80 m²/cá nhân trong hộ, tối thiểu 200 m²/hộ và tối đa 400 m²/hộ. Việc tính số lượng cá nhân trong hộ gia đình để xác định hạn mức đất được thực hiện theo khoản 25, Điều 3, Luật Đất đai năm 2024.

Theo kết quả công bố, tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu có tổng diện tích tự nhiên theo đơn vị hành chính là 198.256ha. Trong đó, nhóm đất nông nghiệp có diện tích 144.303 ha, chiếm 72,79% tổng diện tích tự nhiên của tỉnh. Nhóm đất phi nông nghiệp có diện tích 52.710 ha, chiếm 26,59% tổng diện tích tự nhiên của tỉnh. Nhóm đất chưa sử dụng có diện tích 1.243 ha, chiếm 0,63% tổng diện tích tự nhiên của tỉnh.

Việc tăng cường công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực đất đai, đẩy mạnh số hoá, ứng dụng công nghệ trong xử lý các thủ tục liên quan đến đất đai, xây dựng các phầm mềm phục vụ quản lý, vận hành, làm mới hệ thống bản đồ địa chính…đã góp phần xây dựng chiến lược lâu dài về chuyển đổi cơ cấu sử dụng đất theo hướng khả thi, phù hợp với định hướng phát triển kinh tế xã hội của tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu. Đây cũng là cách để triển khai mạnh mẽ Quyết định số 749/QĐ-TTg ngày 03-06-2020 của Thủ tướng Chính phủ về "Chương trình Chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030".

Trong thời gian tới, Sở TN&MT  Bà Rịa-Vũng Tàu sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các sở, ngành, UBND các huyện, thành phố giải quyết các vướng mắc về công tác, thủ tục liên quan đến đất đai. Công khai, minh bạch quá trình giải quyết hồ sơ, đáp ứng đầy đủ thông tin, tạo mọi điều kiện tối đa cho doanh nghiệp, người dân trên địa bàn tỉnh.

Vũ Quý