Xử lý dứt điểm ô nhiễm tại làng nghề Mẫn Xá

TMO - Trước tình trạng hàng loạt cơ sở sản xuất tại cụm công nghiệp làng nghề Mẫn Xá và các cơ sở cô đúc kim loại ở thôn Mẫn Xá (xã Văn Môn, huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh) liên tục gây ô nhiễm môi trường, hiện nay tỉnh Bắc Ninh đã lập đoàn kiểm tra liên ngành, tiếp tục xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm, góp phần kiểm soát chặt chẽ hoạt động xả thải, bảo vệ môi trường tự nhiên.

Theo thống kê của các cơ quan chức năng, tình trạng ô nhiễm môi trường trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh còn nhiều bất cập. Trong đó, có những điểm nóng ô nhiễm đáng báo động như tại cụm công nghiệp làng nghề Mẫn Xá và các cơ sở cô đúc kim loại ở thôn Mẫn Xá (xã Văn Môn, huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh). Mới đây, hàng loạt cơ sở sản xuất tại Cụm công nghiệp làng nghề Mẫn Xá, vừa bị đình chỉ hoạt động với một số vi phạm về môi trường, phòng cháy chữa cháy và xây dựng. Đoàn kiểm tra liên ngành đã lập biên bản vi phạm hành chính hàng loạt cơ sở.

Cụ thể, công an huyện Yên Phong (Công an tỉnh Bắc Ninh) đã triển khai 6 Tổ chốt kiểm tra, phát hiện, xử lý hành vi vi phạm về môi trường, nhất là việc vận chuyển nguyên vật liệu, xỉ thải, chất thải, rác thải công nghiệp… ra, vào cụm công nghiệp làng nghề Mẫn Xá và các cơ sở cô đúc kim loại ở thôn Mẫn Xá, xã Văn Môn.

Qua đó, góp phần kiểm soát chặt chẽ, ngăn chặn hành vi vi phạm về môi trường, từng bước xử lý dứt điểm ô nhiễm môi trường tại xã Văn Môn. Hoạt động giám sát này được thực hiện với mỗi Tổ chốt gồm 18 thành viên là các cán bộ của Công an tỉnh, Công an huyện Yên Phong và lực lượng an ninh trật tự cơ sở xã Văn Môn.

Các Tổ chốt hoạt động 24/24 giờ, kiểm soát tất cả phương tiện có dấu hiệu vận chuyển xỉ thải, chất thải, rác thải công nghiệp trên tuyến đường di chuyển ra, vào cụm công nghiệp làng nghề Mẫn Xá và tuyến đường ra, vào thôn Mẫn Xá.  Quá trình kiểm tra, nếu phát hiện vi phạm, các Tổ chốt củng cố hồ sơ xử lý theo quy định của pháp luật.

Kết quả, từ ngày 8-19/11, Đoàn đã kiểm tra 74/96 cơ sở (đạt 77%). Qua kiểm tra, phát hiện 622 hành vi vi phạm; đã tiến hành lập 76 biên bản vi phạm hành chính đối với 71 cơ sở (do 3 cơ sở chưa lên làm việc, 5 cơ sở lập 2 biên bản vi phạm); tổng số tiền xử phạt hơn 30,5 tỷ đồng và 50 hình phạt bổ sung được áp dụng; tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh ký, ban hành 19 quyết định xử phạt đối với 19 cơ sở vi phạm, đồng thời yêu cầu xử lý nghiêm, không dung túng cho bất kỳ sai phạm nào.

Các lỗi vi phạm chủ yếu như: Chưa có giấy phép môi trường, giấy phép xây dựng hoặc văn bản thẩm định thiết kế của cơ quan chuyên môn về xây dựng; không mở hồ sơ quản lý phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ, không trang bị hệ thống chữa cháy theo quy định, không tổ chức tập huấn nghiệp vụ phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ…

Bên cạnh đó, Đoàn kiểm tra liên ngành của huyện Yên Phong đã tiến hành lập biên bản kiểm tra 119/146 hộ sản xuất, cô đúc, tái chế kim loại trên địa bàn các xã Văn Môn và xã Đông Thọ; trong đó, 96 hộ cam kết tự nguyện dừng hoạt động sản xuất.

Đặc biệt, có một nhà xưởng rộng hơn 160m2, xây dựng trong năm 2024 nhưng chưa đi vào hoạt động đã tự nguyện thực hiện phá dỡ lò đốt. Đây là cơ sở đầu tiên trong cụm công nghiệp làng nghề Mẫn Xá tự nguyện phá dỡ. Thời gian tới, các Tổ tiếp tục kiểm tra những cơ sở còn lại trong cụm công nghiệp làng nghề Mẫn Xá, phấn đấu hoàn thành trong tháng 11/2024.

Chất thải từ hoạt động tái chế nhôm tại làng nghề Mẫn Xá (xã Văn Môn, huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh). (Ảnh minh hoạ: MC). 

Làng nghề Mẫn Xá, xã Văn Môn, huyện Yên Phong được biết đến là một trong những làng nghề gây ô nhiễm môi trường trầm trọng. Nhiều năm qua, hoạt động sản xuất, cô đúc, tái chế kim loại của hàng trăm hộ trong làng nghề và cụm công nghiệp Mẫn Xá khiến môi trường ở địa phương và các vùng lân cận bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Đáng chú ý, trong năm 2025, huyện Yên Phong sẽ kiên quyết di dời các cơ sở, hộ gia đình tái chế nhôm trong làng nghề vào cụm công nghiệp hoạt động hoặc chuyển đổi ngành nghề khác. Nhờ thực hiện các biện pháp quyết liệt đó, đến hết tháng 10/2024, đã có 194 cơ sở sản xuất giấy nằm trong khu dân cư, phường Phong Khê tự nguyện xin dừng sản xuất, di dời hoặc chuyển đổi sang lĩnh vực khác, hoàn thành mục tiêu đóng cửa các cơ sở sản xuất trong khu dân cư sớm hơn 2 tháng so kế hoạch. 

Thực hiện lộ trình xử lý ô nhiễm làng nghề, thời gian qua, Bắc Ninh đã dừng hoạt động các cơ sở, hộ gia đình trong khu dân cư chưa đủ điều kiện về môi trường, an toàn điện trước ngày 31/12; đối với cơ sở đủ điều kiện được phép hoạt động đến hết ngày 31/12/2025. Trong năm 2025, địa phương di dời các cơ sở, hộ gia đình tái chế nhôm trong làng nghề vào cụm công nghiệp hoạt động hoặc chuyển đổi ngành nghề khác.

Trước tình trạng ô nhiễm môi trường kéo dài tại các làng nghề, cụm công nghiệp, Ban Thường vụ Tỉnh ủy và UBND tỉnh Bắc Ninh đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo quyết liệt. Tại phiên họp giao ban Chủ tịch UBND tỉnh với các Sở, ngành, địa phương, Lãnh đạo UBND tỉnh Bắc Ninh đã yêu cầu các đơn vị liên quan khẩn trương vào cuộc, xử lý dứt điểm tình trạng ô nhiễm, không để kéo dài gây bức xúc trong nhân dân.

Đồng thời, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh yêu cầu các Sở, ngành, địa phương triển khai nhiều giải pháp đồng bộ, “kiên quyết dừng hoạt động các cơ sở, hộ gia đình tái chế nhôm trong làng nghề Mẫn Xá không có giải pháp xử lý khí đảm bảo đạt quy chuẩn Việt Nam và không có hợp đồng với đơn vị có năng lực về xử lý xỉ thải trước ngày 31/12/2024”.

Được biết, Cụm công nghiệp làng nghề Mẫn Xá do Công ty Cổ phần Tập đoàn Hanaka làm chủ đầu tư, tổng diện tích 29,6ha được chia 666 lô đất; hiện có khoảng 96 cơ sở đang hoạt động, chủ yếu là cô đúc, tái chế nhôm.

Trong quá trình sản xuất, đa phần cơ sở không có hồ sơ, thủ tục về môi trường, không có giấy phép môi trường, đăng ký môi trường; không có biện pháp thu gom, xử lý bụi, khí thải, chất thải rắn theo quy định. Đồng thời, chủ đầu tư trong quá trình thực hiện đã không tuân thủ, thực hiện đúng quy định, phá vỡ quy hoạch về xây dựng.

Nguyễn Quân