Vĩnh Long: Ứng dụng công nghệ hiện đại, phát triển nông nghiệp

TMO - Ứng dụng các tiến bộ khoa học, công nghệ và cơ giới hóa trong sản xuất nông nghiệp đã ngày càng được người dân và các địa phương trên địa bàn tỉnh Vĩnh Long chú trọng triển khai, góp phần giảm sức lao động, giảm chi phí, và gia tăng hiệu quả sản xuất.

Theo Báo cáo của UBND tỉnh Vĩnh Long, trong 6 tháng đầu năm 2025, tình hình kinh tế của tỉnh đạt một số kết quả tích cực; tăng trưởng kinh tế, sản xuất công nghiệp, nông nghiệp đều tăng khá. Tỉnh đã tháo gỡ nhanh, kịp thời nhiều khó khăn, vướng mắc trong thực hiện các nhiệm vụ về kinh tế - xã hội, đầu tư sản xuất kinh doanh. Qua đó, tăng trưởng kinh tế (GRDP) đạt 7,49%, tăng ở cả 3 khu vực nông nghiệp, công nghiệp và dịch vụ.

Đặc biệt, trong sản xuất nông nghiệp, ngành nông nghiệp kịp thời triển khai các biện pháp phòng trừ dịch bệnh và thích ứng với diễn biến bất thường của thời tiết, nhất là công tác kiểm soát, phòng chống hạn mặn. Từ đầu năm đến nay, công nhận mới 52 sản phẩm OCOP; lũy kế đến nay toàn tỉnh có 1.006 sản phẩm đạt chứng nhận OCOP (826 sản phẩm đạt 3 sao; 164 sản phẩm đạt 4 sao; 6 sản phẩm tiềm năng 5 sao; 10 sản phẩm đạt 5 sao).

Có được kết quả trên một phần là do các địa phương của Vĩnh Long đã chú trọng áp dụng, triển khai các mô hình sản xuất nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp tuần hoàn và sản xuất theo hướng hữu cơ, ứng dụng số hóa trong sản xuất đã mang lại hiệu quả rõ nét.

Nông dân đã từng bước vượt qua rào cản sản xuất nhỏ lẻ, manh mún, thiếu liên kết, canh tác chủ yếu vẫn dựa theo phương pháp truyền thống, mà thay vào đó, nhiều nông dân, HTX đã trang bị nhiều hệ thống máy móc hiện đại để phục vụ sản xuất, như máy bay không người lái, máy sạ hàng theo cụm, hệ thống giám sát phát thải khí methane, hệ thống giám sát côn trùng thông minh…

Bên cạnh đó, các HTX còn tăng cường truyền thông kỹ thuật, quản lý dịch hại qua nền tảng xã hội như Zalo, Facebook; ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất lúa, sử dụng giống lúa xác nhận, sạ thưa và sử dụng phân vi sinh giúp lúa ít sâu, bệnh, mang lại sản phẩm sạch hơn, an toàn hơn và góp phần bảo vệ môi trường.

Quy trình sản xuất “1 phải, 5 giảm”, “3 giảm, 3 tăng” được áp dụng giúp tiết kiệm nhiều chi phí nhờ giảm giống, phân bón, công lao động, giúp thành viên tăng lợi nhuận đáng kể so với tập quán cũ.

Đại diện HTX Chôm chôm xã An Bình cho biết, 3 năm qua, HTX đẩy mạnh chuyển đổi số (CĐS) từ việc nhập dữ liệu xài phân thuốc để người tiêu dùng cập nhật thông tin về vùng trồng. Việc giao thương mua bán còn được thực hiện qua sàn giao dịch nông sản Vĩnh Long và sàn giao dịch thương mại điện tử.

Khi áp dụng các công nghệ 4.0 vào các quy trình sản xuất nông nghiệp đem lại rất nhiều lợi ích như: giảm thiểu chi phí, nhân công lao động, tạo ra những sản phẩm nông sản chất lượng cao, an toàn và thân thiện với môi trường; tiết kiệm tối đa các chi phí sản xuất. Nhờ đó, thành viên của HTX biết chú trọng đảm bảo số lượng và chất lượng sản phẩm, tạo niềm tin, uy tín với khách hàng để xây dựng thương hiệu.

Còn tại  HTX Nông nghiệp Phước Hảo (xã Hưng Mỹ), đại diện HTX cho biết, canh tác lúa bây giờ phun xịt thì bằng drone, sạ thì có máy sạ cụm, rồi gặt, cuốn rơm đều bằng máy hết. Riêng giám sát côn trùng, dịch bệnh… đều thông qua app điện thoại.

Cơ giới hoá trong nông nghiệp giúp người dân thuận lợi hơn trong quá trình canh tác, thu hoạch. 

Cách canh tác này hiệu quả rất nhiều, nông dân ở nhà cũng có thể biết được lúa hôm nay có bao nhiêu côn trùng, nếu ít thì không phun thuốc. Việc cơ giới hóa, đầu tư trang thiết bị hiện đại HTX tiết kiệm đáng kể chi phí sản xuất, tăng lợi nhuận cho thành viên. Theo đánh giá của ngành chức năng, những thành công của nông nghiệp gần đây cũng có nhiều đóng góp từ việc triển khai hệ thống giải pháp phát triển khoa học, công nghệ tận dụng thành tựu của nền công nghiệp 4.0 và CĐS trong nông nghiệp là một giải pháp tổng thể góp phần nâng cao hiệu quả toàn ngành, tạo đột phá trong phát triển nhanh, bền vững, nâng cao giá trị gia tăng, hiệu quả.

Ngành chức năng sẽ tiếp tục đẩy mạnh triển khai các nhiệm vụ khoa học, công nghệ sản xuất, chế biến và truy xuất nguồn gốc nông sản; ứng phó biến đổi khí hậu, giải pháp đảm bảo sinh kế; khảo nghiệm, thử nghiệm giống trước khi đề xuất, nhân rộng...

Các hoạt động này tiếp tục đưa tiến bộ khoa học được kiểm chứng ứng dụng nhân rộng vào thực tiễn sản xuất, đồng thời định hình hướng đi mới nhằm gia tăng tỷ lệ tự động hóa, đa dạng sản phẩm và sinh kế để thích nghi, giảm bớt rủi ro trước biến động giá cả thị trường, biến chuyển xu thế tiêu dùng và biến đổi khí hậu.

Bên cạnh thuận lợi, CĐS trong nông nghiệp vẫn còn không ít khó khăn vướng mắc như, cơ sở hạ tầng cho phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ mới chưa đồng bộ; kết cấu hạ tầng nông nghiệp nông thôn chưa đáp ứng yêu cầu hiện đại hóa nông nghiệp; trình độ cơ giới hóa sản xuất còn thấp, các công nghệ phụ trợ phục vụ phát triển nông nghiệp chưa tương xứng…

Sở Nông nghiệp và Môi trường Vĩnh Long cho biết, giai đoạn tiếp theo, ngành nông nghiệp sẽ tiếp tục nhân rộng mô hình nông nghiệp hữu cơ, xây dựng mô hình điểm về nông nghiệp tuần hoàn; tuyên truyền hiệu quả của các ứng dụng công nghệ cao hiệu quả trong sản xuất nông nghiệp như: sử dụng thiết bị máy bay không người lái, công nghệ tưới nước tiên tiến, tiếp tục tuyên truyền về ý nghĩa của việc CĐS trong nông nghiệp, nhất là việc tiếp cận và ứng dụng các công nghệ kỹ thuật số từ sản xuất đến chế biến, phân phối, tiêu thụ nông sản, những cơ hội lẫn thách thức trong quá trình CĐS lĩnh vực nông nghiệp…

Trước đó, ngày 31 tháng 12 năm 2024 tỉnh Vĩnh Long ban hành kế hoạch số 2808/QĐ-UBND về chuyển đổi số năm 2025. Trong đó nhấn mạnh mục tiêu chú trọng chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ, kỹ thuật hiện đại trong canh tác, sản xuất và tiêu thụ các sản phẩm nông nghiệp. Phấn đấu tỷ lệ sản phẩm OCOP được đưa trên các sàn thương mại điện tử nội địa là 100%; Số lượng sản phẩm, hàng hóa ứng dụng các công nghệ số truy xuất nguồn gốc, đáp ứng tiêu chuẩn quốc gia, quốc tế nhằm tăng năng lực cạnh tranh, thúc đẩy tiêu thụ các mặt hàng chủ lực của tỉnh trên 10 sản phẩm…

Ứng dụng công nghệ số trong nông nghiệp đang giúp Vĩnh Long nâng cao hiệu quả sản xuất, giảm chi phí và tăng khả năng cạnh tranh cho nông sản địa phương. Từ việc số hóa dữ liệu canh tác, giám sát mùa vụ đến truy xuất nguồn gốc sản phẩm, nông dân ngày càng tiếp cận với phương pháp canh tác hiện đại, chính xác hơn.

Đây là hướng đi phù hợp trong bối cảnh chuyển đổi số và biến đổi khí hậu ngày càng gia tăng, diễn biến phức tạp. Chuyển đổi số góp phần xây dựng nền nông nghiệp Vĩnh Long thông minh, bền vững cho ngành nông nghiệp của địa phương.

Hoàng Nguyên