Ưu tiên, mở rộng diện tích trồng cây dược liệu tạo sinh kế bền vững

TMO - Hướng đến mục tiêu phát triển lâu dài, xã Tam Kim (tỉnh Cao Bằng) tập trung mở rộng diện tích trồng cây dược liệu, coi đây là hướng đi hiệu quả trong giảm nghèo và ổn định thu nhập cho người dân. Nhiều mô hình trồng cây dược liệu theo tiêu chuẩn, liên kết tiêu thụ được triển khai, tạo nền tảng cho sinh kế bền vững.

Xã Tam Kim hiện nay đang tập trung phát triển kinh tế nông – lâm nghiệp, trong đó việc ưu tiên mở rộng diện tích trồng cây dược liệu được xem là giải pháp chủ lực giúp nâng cao thu nhập cho người dân. Với điều kiện khí hậu mát mẻ, đất đai giàu dinh dưỡng, Tam Kim có lợi thế lớn để phát triển các loại dược liệu như đương quy, xuyên khung, atiso rừng, bạc hà… đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của thị trường.

Địa phương đã triển khai nhiều mô hình trồng dược liệu theo hướng hữu cơ, đồng thời phối hợp với doanh nghiệp trong việc cung ứng giống, chuyển giao kỹ thuật và bao tiêu sản phẩm. Nhờ vậy, người dân mạnh dạn mở rộng diện tích, chuyển đổi đất nương kém hiệu quả sang trồng cây dược liệu cho giá trị kinh tế cao.

Các mô hình bước đầu cho thu nhập ổn định, giúp tạo việc làm thường xuyên và đa dạng hóa sinh kế. Việc phát triển vùng trồng dược liệu không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế mà còn góp phần bảo vệ môi trường, tận dụng tối đa nguồn tài nguyên đất đai, mở ra hướng phát triển bền vững cho Tam Kim trong thời gian tới.

Đặc biệt Tam Kim phù hợp để trồng các loại như ba kích, bạch truật, đương quy, hà thủ ô, sâm cau, thảo quả, sa nhân… Đây vừa là nguồn thu nhập bổ sung cho người dân lúc nông nhàn, vừa mở ra tiềm năng lớn phát triển kinh tế dược liệu. Không chỉ khai thác tự nhiên, xã chủ động xây dựng các mô hình trồng dược liệu có giá trị kinh tế cao như: cát sâm (4 ha, xóm Cảm Tẹm) và khôi nhung tía (1,6 ha, xóm Nà Lẹng); đồng thời, quy hoạch vùng dược liệu tập trung tại các xóm: Cảm Tẹm, Khuổi Hoa, Nà Ngần, Khuổi Phay, Nà An, Bản Um, Thẳm Gầu, Nà Lẹng, Đồng Tâm, Roỏng Cun.

Cây dược liệu đã và đang mang lại thu nhập kinh tế ổn định cho người dân Tam Kim. (Ảnh: DTPT). 

Việc quy hoạch sẽ giúp kiểm soát chất lượng, đầu vào kỹ thuật cũng như hình thành chuỗi thu hoạch - sơ chế - tiêu thụ, nâng cao giá trị cho sản phẩm dược liệu. Bên cạnh đó, việc mở rộng diện tích quế không chỉ tận dụng vùng đất rừng sản xuất mà còn giúp cải thiện độ che phủ rừng, giảm xói mòn đất và đóng góp nguồn nguyên liệu cho ngành chế biến tinh dầu.  Ngoài cây quế, dược liệu, cây thuốc lá được đưa vào trồng thử nghiệm tại 2 xóm Bản Um và Pác Dài từ năm 2005, nhanh chóng thích nghi với khí hậu, thổ nhưỡng và cho hiệu quả kinh tế cao hơn hẳn so với lúa, ngô.

Hiện toàn xã có khoảng 208,2 ha thuốc lá, nhiều hộ đạt thu nhập 100 - 200 triệu đồng/ha, trở thành hướng chuyển dịch cây trồng chủ lực của xã.  Từ việc tập trung phát triển cây chủ lực theo hướng hàng hóa, xã Tam Kim có sự chuyển biến rõ rệt về thu nhập. Năm 2024, thu nhập bình quân đầu người của xã đạt 25 triệu đồng/người/năm, tăng 119% so với nhiệm kỳ trước.

Lãnh đạo UBND xã Tam Kim cho biết, ngay sau khi xã được thành lập trên cơ sở sáp nhập, xã xác định muốn giảm nghèo, nâng cao đời sống thì phải dựa vào những cây trồng thế mạnh. Quế, dược liệu và thuốc lá vừa phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng, vừa có thị trường tiêu thụ ổn định. Đảng ủy, chính quyền xã sẽ đồng hành cùng người dân trong việc quy hoạch vùng sản xuất, chuyển giao kỹ thuật và kết nối tiêu thụ sản phẩm, giúp Tam Kim giảm nghèo nhanh, vươn lên phát triển.

Việc ưu tiên mở rộng diện tích trồng cây dược liệu tại xã Tam Kim đang từng bước khẳng định hiệu quả trong phát triển sinh kế bền vững cho người dân vùng cao. Khi thị trường dược liệu trong nước và xuất khẩu ngày càng mở rộng, các loại cây bản địa có giá trị cao trở thành cơ hội quan trọng để địa phương nâng cao giá trị sản xuất nông nghiệp.

Hướng đi này không chỉ tạo nguồn thu ổn định cho hộ dân, mà còn thúc đẩy liên kết giữa người trồng, doanh nghiệp và cơ sở chế biến, hình thành chuỗi giá trị khép kín, nâng cao chất lượng sản phẩm. Đặc biệt, phát triển dược liệu giúp khai thác hợp lý đất rừng, hạn chế tình trạng canh tác nương rẫy gây suy thoái đất, đồng thời tạo việc làm tại chỗ, giữ chân lao động trẻ.

Với tầm nhìn đúng đắn, Tam Kim đang dần xây dựng thương hiệu vùng trồng dược liệu đặc trưng, hướng tới mục tiêu phát triển xanh, bền vững. Đây sẽ là nền tảng quan trọng để địa phương tiếp tục mở rộng quy mô, nâng cao giá trị kinh tế,  sinh thái của cây dược liệu trong giai đoạn tiếp theo.

Trung Thành